В данной выпускной работе рассматриваются вопросы исследование
жүктеу/скачать 2,32 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 4.4 Жасанды жарықтандыруды есептеу
- 4.5 Автоматты өрт сөндіруді есептеу
- 5 Бизнес-жоспар 5.1 Жобаның мәні
- 5.2 Ұйымдастырушы-өндірістік жоспар
- 5.3 Қаржылық жоспар
о = 0,8 × 0,7 × 0,8 = 0,45.
60
Төбе, қабырғалардың, еденнің безбенделген орташа коэффициенті: ср = (70 × 135 + 10 ×144 + 50 × 135) / (135 + 144 + 135) = 43 %. ср біле отырып, кесте бойынша коэффициент мәнін табамыз r 1 : 1,5. ‒ Жарық ойықтары ауданының қатынасы/еден ауданы:
S o /S п × 100 = (1,35 × 13 × 1,4 × 1,2) / (0,45 × 1,5) = 44 %.
Осыдан, жарық ойықтарының шыныланған жалпы ауданы осыған тең болу тиіс:
So = Sп × 44 % : 100 = 135 × 44 : 100 = 59,4 м 2 .
Тұжырым: ‒ Нормаланған К.Е.О. бөлменің есеп айырысу нүктесі үшін 1,01. ‒ Шыныланған жарық ойысының ауданы белгіленген бөлме үшін 59,4 м 2
±5% болу керек,
1 – компьютерлік үстел; 2 – компьютер; 3 – пернетақта; 4 – орындық. 4.1 сурет – Бөлме жоспары
Жасанды жалпы жарықтандыруды есептеу жарық ағынының пайдалану коэффициенті әдісімен жүзеге асырылады. Айыру объекттердің өлшемдері 0,3-0,5 мм шамасында орналасқан, жұмыстың көру зонасының дәрежесі үшінші жоғары анықтылықпен анықталады. Үстіңгі зонада шамдар орналасқан жалпы жарықтандыру жүйесі ауданы 135 м 2 , биіктігі 3 м жұмыс орнының біркелкі жарықтандыруын қамтамасыз етеді [1]. 61
Осы талаптардың негізінде жұмыс орнын жалпы жарықтандыру жүйесінің есептеуін өткізейік. Есептеуді жарық ағыны бойынша өткізейік, осылай құжаттың 300 лк жарықтандыру белгіленген мәні бар. Нормаланған минималды жарықтандыру осы формуламен анықталады:
min E
n Л F , (4.3)
бұл жерде ë F –бір шамның жарықтандыру ағыны;
– бөлмедегі шамдардың саны;
–жарық ағынын пайдалану коэффициенті, яғни барлық шамдардың жарық ағынының бөлігі;
– жарықтандыру әркелкілігінің коэффициенті; S –жарықтандырылатын бөлме жазықтығының ауданы;
К – жарықтандыру жүйесін (шамдалдың ластануы, шамдардың ескіруі) пайдалану процессінде жарықтандырудың төмендеуін ескертетін қор коэффициенті.
. (4.4)
Жарық ағынының пайдалану коэффициенті жарықтандырылған бет қабатына жететін жарық ағынының бөлмедегі толық жарық ағынына қатынасын көрсетеді. с
п
төбенің шағылысуы коэффициенттеріне байланысты және осы формуламен есептеледі:
Р , (4.5) бұл жерде H р –жұмыс бетінің үстінде шамдарды іліп қоюдың биіктігі (шартты жұмыс беті деп еденнен 0,8 м. биіктікте орналасқан көлденең бет саналады). Люминисцентті шамдалдарды 2.5-4 м биіктікте орналастыру ұсынылады. Жұмыс бетінің минималды жарықтандыруы нормаланғаннан, есептеу кезінде z жарықтандыру әркелкілігі енгізіледі. Люминесцентті шамдар үшін z = 1,1. Бұл жұмыстар категориясы үшін жалпы жарықтандыру кезіндегі ең азы E min = 300 лк (люкс). Бөлме келесі өлшемдерді қамтиды: ұзындығы – 15 м; ені – 9м; биіктігі – 3м.
62
52 , 3 4 , 38 135 9 15 6 , 1 9 15
. 25
, 24 2 , 2713
5 , 6682 76 , 0 3570 1 , 1 135
5 , 1 300 N
Келесі формуламен жұмыс бетіндегі іліп қойылған шамның биіктігін анықтаймыз (h):
,
h c h H h (4.6)
бұл жерде H – бөлме биіктігі, H = 3 м, h C – шамдалдан төбеге дейінгі арақашықтық, h C = 0,4 м
, h Р –еденнен жұмыс бетінің биіктігі, h Р = 1м,
h = 3 – ( 1 + 0,4 ) = 1,6 м.
Шамдалдардың арасындағы ең тиімді арақашықтық анықталады: ,
L (4.7)
бұл жерде λ- әркелкілік коэффициенті; L = 1,2 ∙ 1,6 = 1,92 ≈ 2 м.
Қабырғалардан арақашықтығы 0,5 м қатарлар арасында 2 м болатын шамдалдардың 5 қатарын қабылдаймыз. Енді осы формуламен бөлменің индексін анықтаймыз:
. 2.5 кесте бойынша пайдалану коэффициентін [7] анықтаймыз:
Қор коэффициенті 1 кесте бойынша қажет.10, К З = 1,5 Формулаға сала отырып:
) 8 . 4 (
Люминесцентті шамдардың санын анықтаймыз.
1,6 м арақашықтықта бір қатарға 5 шамды орналастырамыз. (шамның ұзындығы 1514 мм екендігін ескереміз) %. 76 . L З F n z S K E N 63
Жалпы нормаланған 300 лк жарықтандыруды жасау үшін қуаты 65 Вт 25 шам қажет.
4.2 сурет – Шамдалдардың орналасуы
Автоматты өрт сөндіру өрттің алдын алатын заттардың, өртті анықтайтын құрылғылардың, сигнализация мен өрт сөндіргіш заттардың бар болуымен түсіндіріледі. [3] Берілген жағдайда сәйкес келетін жабық бөлмеде және кернеу астында болатын қондырғылардың болуы жағдайында пайдалануға қолайлы САП таңдау қажет. Біздің жағдайда пайдаланылатын газды САП бұл:
ауқымды өрт сөндіргіш қондырғылар;
аудан бойынша локальді өрт сөндіргіш қондырғылар;
көлемі бойынша локальді өрт сөндіргіш қондырғылар. САП кезінде көлемі бойынша локальді өрт сөндіруде көміртектің қос қышқылы мен хладон 114В(2), ал САП кезінде локальді өрт сөндіру аудан бойынша көміртектің қос қышқылы қолданылады. САП қосу электрлік немесе пневмоэлектрлік бола алады. Электрлік қосумен жүйені таңдаймыз. САП құрамында жабдықтар мен өрт сөндіргіш заттар қорының толық резервін қарасыру қажет. Көлемді өрт сөндіру үшін біріктірілген құрамның есеп айырысатын массасы мына формуламен анықталады: v q h M , (4.9) бұл жерде h - құрамның есептелетін шығыны ескерілмейтін өтемақы коэффициенті; 64
q – нормативті, бөлімді толтыру уақыты – 30 с кезінде құрамның жаппай концентрациясы – 0.27 кг/м 3
және 60 с кезінде – 0.4 кг/м 3
v – қорғалатын бөлменің көлемі (м 3 ). Бөлменің өлшемдері – 15х×10×3м немесе 405 м 3 , сонда 124
405 27 . 0 13 . 1 кг.
Баллондардың саны – 6 (25кг). Құбыр желісінің ішкі диаметрі келесі формуламен анықталады:
d D 1 1 , (4.10) бұл жерде d1 – балон сифонының диаметрі, мм; n – баллондардың саны.
72 6 12 1 D мм ,
құбыр желісінің ұзындығын мына формуламен анықтаймыз, м.:
o k L (м) , (4.11)
бұл жерде k –ескерілмейтін шығындарды өтеу үшін құбыр желісінің ұзындығының артуы коэффицииенті; o- құбыр желісінің ұзындығы (15м).
5 . 16 15 1 . 1 L м.
Суландырғыштың шығу саңылауының кесік ауданын келесі формуламен анықтаймыз, мм 2 : E S A , (4.12) бұл жерде S - құбыр желісінің кесік ауданы, мм; E-суландырғыштардың саны.
52 10 5184
мм 2
Құбыр желісінің ұзындығы мен диаметріне байланысты q құрамының шығындарын анықтаймыз. q құрамының сыбағалы шығысын анықтаймыз, кг\ см 2 :
65
75 . 0 62 . 9 2 . 7 q кг/ см
2 .
Q құрамының шығысын анықтаймыз, кг/с:
5
8 75 . 0 3 . 11 q S Q кг/с.
Құрамды берудің есептелген уақыты t мин, келіс формуламен есептеледі: × 24 . 0 5 . 8 60 124 t мин.
Негізгі қор құрамының массасы, m кг:
kd ks M m / 1 * 1 . 1 , (4.13)
бұл жерде ks/kd - құбыр желісі мен баллондарда құрам қалдықтарының коэффициенті . 42 . 147 13 . 1 2 . 0 1 124 1 . 1 m кг .
66
5 Бизнес-жоспар 5.1 Жобаның мәні Жер серіктік байланыс жүйелері (ЖСБЖ) әлемнің көптеген өңірлерінде кең колданылып, көпшілік елдердің телебайланыс инфрақұрылымының айнымас бөлігі болып қалыптасты. Жаңа жер серіктік жүйелер кең түрде хабар беретін жаңа қызметтер мен жеке желілердің тез құрылуын қамтамасыз етеді. Телевизия, телефония, кең сызықтық ақпараттарды жеткізу жер серіктік байланыс жүйесінің қызметтер тізімінде үстемдігін жалғыстырады, сондықтан бүгінгі жер серіктік байланыс жүйелері жеке желілердің дамуына «нүкте-нүкте» мен «нүкте – көп нүкте» тәріздес байланыс қызметтерінің ұйымдастырылуына теңдессіз мүмкіндіктерді ұсынады. ЖСБЖ үш бизистік бөліктерден құрылған: ғарыштық сегменттен, сигналдық бөлік пен жердегі сегменттен (ЖС). Алайда, ЖСБЖ
басқа байланыс жүйелерімен салыстырғанда артықшылықтар мен шектеулерге ие. Артықшылықтар жер серіктік байланысты қосымшалар тізбесіне тартымды етеді, ал шектеулер қолданбалы мәселелерді жүзеге асыру үшін тиімсіз жағынан көрсетеді. ЖСБЖ-нің тез даму қалааралық пен халықаралық ақпараттармен алмасу қарқынының өсуімен, жердегі құралдармен телебағдарламаларды жеткізумен, жер серіктік байланыс жүйелерінің әмбебаптығының, ұйымдастырушылықта икемділгі мен оңтайлылығымен, үлкен территорияларды қамтуы барысындағы үлкен шығындармен сипатталады. Артықшылықтарына шығындардың тұрақтылығы, өткізудің кең сызығы, қате жіберудің аз ықтималдығы, байланыс пункттерінің арасындағы арақашықтығына қарамастан, канал бағасының тәуелсіздігі, ұйымдастырудың қысқа мерзімдері жатады. Шектеулерге сигналды таратудың елеулі кідірісі, ЖС көлемі, ақпаратқа санкцияланбаған қолжетімділіктен қорғау, интерференцияның ықпалы жатады. Сондықтан мүмкіншіліктері бойынша жердегі кабельдік және ұзындығы 5000-7500 км РРЛ желілерімен салыстырылған жер серіктік радиожелілерді ұйымдастыру мен оның кешендік қолданылуы ЖСБЖ нәтижелілігін арттырады. Демек, ЖСБЖ ең басты артықшылығы жаңа байланыс қызметтерін көрсететін немесе бұрынғыларын кеңейтетін байланыс жүйелерін құру мүмкіндігі болып табылады. Жер серіктік желілердің кең мүмкіндіктері станция түрін, типологиясын, тағайындалуын анықтайтын және желілердің көлемі мен түрлі қосымшаларды қолдануы ықпал ететін ЖС жабдықтарымен айқындалады. Осылайша, жер 67
серіктік радиожелілерді ұйымдастыру қазіргі уақытта сұраныс ықпал ететін тағайындалуымен анықталады. Қазіргі уақытта сұраныс жеке корпоративтік желілер мен кіші диаметрлі антенналары бар коммерциялық телехабарларға қызмет көрсету үшін жер серіктік желілерді ұйымдастыруға пайда болды.
Жер серіктік радиожелілерді ұйымдастырумен радиоэлектрондық құралдардың электромагниттік үлесімділігі мен жеке спектрді үлестіру комитеті айналысады. Жер серіктік радиожелілерді ұйымдастырудың тікелей орындаушысы ғарыштық байланыстың Республикалық Орталығы (ҒБРО) болып табылады. ҒБРО қажетті жабдықтарды иеленіп оларды орнатады, әлемдік деңгейде жиілік жоспарларды мақұлдайды, жер серіктік радиожелілерді ұстау мен қызмет көрсету үшін білікті қызметкерлерді іріктейді, яғни берілген жер серіктік радиожелінің қызметімен байланысты барлық жұмыстарды өткізеді және штат саны 20 адамнан тұратын құрылымдық бөлімшені құрады.
Қаржылық жоспар өзіне жер серіктік спутниктік радиожелілерді ұйымдастыруға инвестицияларды, оны ұстауға кететін эксплуатациялық шығындарды және оны ұйымдастырудың тиімділігін анықтауды қосады. «VSAT» болашақ серігін іске асыруға ҒБРО үшін республикалық бюджеттен 85 млн. АҚШ доллары, яғни бүгінгі таңдағы 119.8 теңгені құрайтын 1 доллардың бағамы бойынша 10 183 000 000 теңге көлемінде бөліну жоспарланады. Инвестициялардың қажеттілігін есептеу Капиталдық салымдарға жабдықтардың, монтажды жұмыстың және көліктік қызметтердің құны жатады. Жалғыз шығындардың мөлшері анықталады. Осы мақсат үшін жабдықтарды алу сметасы жасалады. Бұдан басқа, ғимараттың құрылысына кеткен шығындар ескеріледі.
5.3.1 кесте – Капиталдық салымдар Бірлік құны Жалпы құны теңге теңге
Жабдықтардың құны 10 183 000 000 10 183 000 000 НКУ жобалау 83 860 000 83 860 000 Монтажды жұмыстар 11 980 000 11 980 000 Көліктік шығындар 23 960 000 23 960 000 Барлығы
- 10 302 800 000
68
Жалпы капиталдық салым ΣК=К
о +К с +К м +К тр , (5.1)
Бұл жерде К о – жабдықтарды алуға кеткен капиталдық салым (сызықтық, стационарлық және т.б.) К
с – жобалауға капиталдық салым (жабдықтардың құнынан 1%) К м – монтажды жұмыстарға капиталдық салым К тр – көліктік шығындарға капиталдық салым. Пайдалану шығыстарын анықтау Пайдалану шығыстары өздеріне келесі шығын баптарын қосады және осы формула бойынша анықталады: Э = ФОТ + М + А + Э н + С + Р
пр ,
(5.2) Бұл жерде ФОТ – еңбекақы қоры;
М - материалдарға, қосымша бөлшектерге кеткен шығындар жөндеу қоры; А – амортизациялық аударымдар; Э н
С – әлеуметтік салық; Р
пр – басқалары (еңбекақы қорынан 30%).
Еңбекақы қоры Еңбекақы қоры штаттық кесте бойынша анықталады. Республикалық ғарыштық байланыс орталығы қызметкерлер штаты 5-ші кестеде көрсетілген.
5.3.2 кесте – ҒБРО қызметкерлер штаты Штат ед. Адам саны Орташа тарифтік мөлшерлеме,тг ЦУМ бастығы 1 50000
БРТК мамандары 2 40000 ЧЭР мамандары 4 40000 Пайдалану қызметінің басшысы 1 35000 Есептеу техникасы бойынша мамандар 2 30000
Энергетикалық және
радиотехникалық жабдықтар бойныша мамандар 2 35000 Басқару тобының басшысы 1 40000 Байланыс операторлары 8 30000 69
БАРЛЫҒЫ
- 700000
Бір айға:
ФОТ =50 000+80 000+160 000+35 000+ +60 000+70 000+40 000+240 000=700 000 тг.
Бір жылға: ФОТ =700 000×12=8 400 000.
Материалдық шығындар мен қосымша бөлшектер (Қосымша бөлшектер мен ағымдағы жөндеуге кететін шығындар капиталды салымдардың 0,5 % құрайды);
10 302 800 000×0,5=51 514 000 тг. Байланыс саласына амортизациялық бөлектеу нормалары 8 %, компьютерлік техникадан басқа.
А о = 10 302 800 000×0,08 = 824224000тг.
Эн. электроэнергиясына кететін шығындар. 5.3.3 кесте бойынша НКУ жабдықтарының барлығының тұтынылатын жиынтық қуатын анықтаймыз.
5.3.3 кесте – НКУ жабдықтарымен тұтынылатын қуат Атауы Мөлшері
Тұтынылатын қуат, Вт/сағат Барлығы Таратқыштар 10 500
5 000 Антенналық-бұрама құрылғылар 2 5000 10 000 Таратқыштардың салқындатқыш құрылғылары 10
300 3 000
Өлшегіш құрылғылар 20
300 6 000
Компьютерлер 10
500 5 000
Кондиционерлер 8 1500 12 000 Бір сағаттағы тұтынылатын қуаттың сомасы - - 41 000
1кВт/сағат тариф =20 тг. 70
Эн =Р×t сут ×Т×Д (теңге),
(5.3)
Сонда,
Эн =41 кВт/caғ×24 caғ ×20×365=5351484 теңге.
С әлеуметтік салыққа аударым мөлшері ФОТ-тан 11% -ын құрайды; ПФ= ФОТ-тан 10% жылына, сонда ПФ=840000 теңге
cыйақы, ФОТ-тан 30 % құрайды Рпр = 0,30 * 8 400 000 = 2 520 000 тг.
Пайдалану шығысы; Э р = 8 400 000 + 51 514 000 + 824224000 + 2 370 456 + 831600 + +2 520 000 = 992 888056 тг.
Жер серіктік байланыс жүйесін ұйымдастырудан түскен табысты анықтаймыз. Табыстар өздеріне канал байланыстарының, деректерді табыстау (интернет), радиожиілік сызықтарын пайдалануды есептегенде тікелей телехабар каналдарының құнын қосады. Техникалық тапсырмаларға сәйкес, бортта 10-12 транспондерлардан (оқпандардан) тұратын жоспарланып отырған «VSAT» серігі және резервке қоюмен қоса, 8 оқпан толықтай жүктеледі деп есептейік. Техникалық есептеулер бойынша әр оқпанның қажетті өтеу мүмкіншілігі 9 телевизиялық каналдар немесе үндестік жиілігінің 18000 каналдарына тең, яғни тосымалдағыштың аралық сызықтар жиілігі 72 МГц-ке тең телефондық каналдар. Ұсынылатын қызметтерге тариф 4.3 кестеде ұлттық байланыс пен хабар тарату операторларына көрсетілген. Республикалық тарификациядан 15% пайдамен біз «VSAT» серігінің жиілік сызықтарын пайдаланатын шетел мемлекеттеріне келесі жоспар құрдық. 9 кестеде тариф жоспары көрсетілген.
5.3.4 кесте - Бір күнде жер серіктік желілерді пайдалану тарифі Пайдаланатын каналдар спектрі
Ел ішіндегі баға тг. Жалға алынатын елдерге теңгемен Тв хабар тарату 6615 теңге 7607,25 71
Телефония 3.185 теңге 3.663
Деректерді табыстау мен т.б.
3.185 теңге 3.663
5.3.5 кесте - ҚР үшін жер серіктік жүйенің қызметтерінің тарифтік жоспары 5.3.6 кесте – Шетел мемлекеттері үшін жер серіктік байланыс жүйе қызметтерінің тарифтік жоспары Қолданыс- тағы жер
серіктік каналдар дың атауы Канал-
дар саны
Бір күндік тариф
Бір айдағы
орташа пайда-
лану Бір айдағы сома
жылдық жалпы сома тг
тг Телехабар 13 98894,25 30 күн 32966827,5 1 082 892 038 Телефон
дық канал 36000
131859 24 күн
3164616 1 155 084 840 Деректерді тапсыру
және т.б. 9000
32964,75 24 күн
791154 288 771 210 Барлығы - - - - 2 526 748 088 Қолданыс- тағы
жер серіктік каналдарды ң атауы
Канал дар
саны Бір
айдағы орташа
қолда- нысы
Бір айдағы сома Бір жылдық жалпы сома
теңге
теңге
теңге Телехабар 13 85995
30 күн
2 579 850 941 645 250 Телефонды қ каналдар 36000 114660 24 күн
2 751 840 1 004 421 600 Деректерді тапсыру және т.б. 9000 28665
24 күн
687 960 251 105 400 Барлығы - - - - 2 197 172 250 72
73
Біздің жағдайда негізгі қызметтен жалпы табыс ҚР мен көрші елдерге ЖСҚ қызмет сомасы ретінде анықталады: Д общ = Д рк * Д зар =2 197 172 250 + 2 526 748 088 =4 723 920 338 (теңге) Жер серіктік жүйенің даму нәтижелігі құрайды:
П р = Д – Э
р , (5.4)
Сонда, табыс П = Д – Эр П р = 4 723 920 338 –992 888056 = 3 730 099 882(теңге)
Жер серіктік жүйенің өтелу мерзімі құрайды: Т ок = Ккап / П р = 10 302 800 000/3 730 099 882= 2.76 жыл немесе 4 жыл 2 ай.
Экономикалық тиімділіктің абсолюттік коэффициенті тең Е = П/К, (5.5)
Бұд жерде П – капиталды шығындарды іске асырудан кейінгі таза табыс К – капиталдық салымдар.
Е = 3 730 099 882/10 302 800 000= 0,36 Капиталды салымдардың өтелу
мерзімі – қаржылардың қайтарымдылығы мерзімі жалпы (абсолютті) тиімділік коэффициентіне кері көрсеткіш болып табылады /7/. Т=1/Е, (5.6)
T=1/0.36 = 2.78. Е – абсолютті экономикалық тиімділік Тиімділік шарты: Т р
н , Е
р Е н , где: Т
р - өтемділіктің есеп айырысу мерзімі; Т н
Е р и Е н – есеп айырысу мен нормативті; Т н
н =0,2.
Бюджеттегі салық сомасы кәсіпорынның таза табысынан 20% құрайды. Демек, кәсіпорынның таза табысы салық салудан кейін құрайды:
2 , 0 . . , (5.7) 74
3 . 514647 338
, 2573236
2 , 0 . .
чист D тыс. тенге.
Дисконттауды есептейік: ) 1 ( . . . .
чист диск н чист D D , (5.8)
Бұл жерде - дисконт мөлшерлемесі (0,1 қабылдаймыз); - кезең мезгілі (жылдың); 2 . 467861 ) 1 , 0 1 ( 3 . 514647 1 . . .
н чист D мың теңге.
Барлық алынған нәтижелерді 12 кестеге түсіреміз. 5.3.7 кесте - Бизнес - VSAT байланыс жүйесін енгізу тиімділігі Экономикалық көрсеткіштер Мәні
Капиталдық салымдар, мың теңге 10 625 000, 000 Пайдалану шығысы, мың теңге 2 150 684, 000 Амортизациялық аударымдар, мың теңге 927 252, 000 Негізгі қызметтен табыс, мың теңге 4 723 920, 338 Таза табыс, мың теңге 2 573 236, 338 Абсолюттік экономикалық тиімділік 0,24
Өтемділік мерзімі (жыл) 4
жүктеу/скачать 2,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|