Вирионның мөлшеріне , құрылысының типіне , капсомер санына
Вирион-құрамында барлық құрылымдық
элементтері-капсид, нуклеин
қышқылы,белокар мен ферменттер
болады. Сыртқы пішініне қарай вириондар
дөңгелек, икосаэдр,шыбық жіп,
сперматозрид секілді болып бөлінеді.
Вирустар мөлшеріне қарай
Ірі
Орташа
Ұсақ
50нм кем
Полиомиелит
вирусы
А және В
гепатит
вирустары
150нм кем
Құтыру вирусы
Тұмау вирусы
400 нм ге дейін
Шешек вирусы
ДНҚ сы бар 7 тұқымдас
Poxviridae
Herpesviridae
Hepadnaviridae
Iridoviridae
Adenoviridae
Papovaviridae
Parvoviridae
РНҚ лы вирустар 12 тұқымдастан тұрады
1 Picornaviridae
2 Enterovirus
3 Calicividae
4 Birnaviridae
5 Coronaviridae
6 Paramyxoviridae
7 Orthomyxoviridae
8 Rhabdoviridae
9 Bunyaviridae
10 Arenaviridae
11 Retroviridae
12 Reoviridae
ДНҚ ЛЫ ВИРУС
•
Вирустардағы ДНҚ –ның генетикалық рөлін
Америка оқымыстылары А.Херли мен М.Уейз
Т2 фагының көбеюі зерттеу барысында
изотоппен таңбалау әдісін қолдану арқылы дәл
анықтап берді. Фагтың блогы радиоактивті
күкіртпен ал ДНҚ радиоактивті фосформен
таңбаланды. Құрамында ДНҚ кіретін
вирустардың генетикалық материалы ретінде
ДНҚ қызмет етеді. Вирустардың барлық
белоктары туралы ақпарат ДНҚ да кодталған
Герпесвирустар
РНҚ ЛЫ
ВИРУСТАР
•
РНҚ ЛЫ вирустарды
зерттегенде, РНҚ-ның өзіде
генетикалық ақпаратты
сақтауға қабілетті екені
дәлелденді.
РНҚ лы вирустардың нуклеин қышқылдарының типтері
РНҚ
-
лы вирус түрлері
Позитивті геномды
Негативті геномды
Плюс жіпшелі
(+)
РНҚ
-
сы информациялық
функциясын атқарады
Минус жіпшелі
(-)
РНҚ
-
сы информациялық
функциясын атқармайды
Вирустар
құрылысына
қарай
Жай
Күрделі
Нуклеокапсидтердің
сыртында қосымша
қабат болмайды.
Химиялық табиғаты
нуклеопротеиндер болып
табылады.
Нуклеокапсидті жауып жатқан
қосымша суперкапсид деп аталатын
қабат болуы. Бұл қабат
липопротеинді немесе белокты,
яғни мұндай вирустарды қосымша
химиялық компонеттер –
липидтер,көмірсілар болады
.
Вирустардың систематикасы
Вирустар- жасушалық құрылымға ие емес микроорганизмдер
тобы. Вирустардың өлшемі нанометрлермен өлшенеді (8-150нм),
сол себепті оларды электронды микроскоп арқылы көруге
болады. Кейбір вирустар тек қана ақуыздан және нуклеинді
қышқылдан тұрады.Вирустар адамның бойында тұмау, вирустық
гепатит, қызылша, жануарлардың ауруы-ящур, жануарлар чумасы
сияқты ауруларды тудыруы мүмкін. Бактерияларды,
вирустарды бактриофагтар деп атайды, саңырауқұлақ вирустарын-
микрофагтар және т.б. атайды
.
|