Эпидемиялық паротит: қоздырғыштың биологиялық қасиеттері, микробиологиялық диагностикасы, спецификалық профилактикасы

Эпидемиялық паротит (борықтану деп те аталады) - вирустық ауру, құлақ маңайындағы сілемей безінің қабынуын және ұлғаюын туындатады. Қоздырғышы- парамиксовирус тобына жататын резоксирибонуклеин вирусы . Құлақ маңайындағы сілемей безі құлақ пен иектің арасында орналасады. Бұл бездер тамақты шайнауға және жұтуға көмектесетін сілемейді өндіреді. Аурудың ауыр өтуінде дертті үрдіске басқа ағзалар да қамтылады. Борықтануға көбінесе, 2-12 жас аралығындағы, эпидемиялық паротитке қарсы егілмеген балалар ұшырайды. Бірақ, ауру кез келген жаста пайда болатындығын есте ұстау қажет. Инкубациялық кезең – 12-24 күн. Паротиттің айқын белгісі – сілемей бездің ісінуінен болатын беттің ісінуі. Бұл ісіну ауырсынады және кейде аурудың жалғыз белгісі болады. Ісіну әдетте, аурудың екінші күні пайда болып, 5-7 күн ішінде сақталады. Аурудың басқа да симптомдары: Беттегі ауырсыну қызба, алғашқы бірнеше күнде 39-40°С жетеді және 2-3 күн созылады қалтырау тәбеттің болмауы бас ауыруы тамақтың ауыруы самай тұсының немесе иектің ісінуі .Қызамыққа, қызылшаға және эпидемиялық паротитке қарсы біріктірілген вакцина борықтану ауруына шалдығуды 80-90%-ға азайтады. Вакцинаның екі мөлшерлемесі тиімді. Бұл біріктірілген вакцина 12-15 айлық сәбилерге салынады. Егер сәбилер бір себепті егілмесе, 4-6 немесе 11-12 жасында егілуі қажет.