Xxii республикалық студенттер мен жас ғалымдардың ғылыми конференция материалдары


қолы   Түркістаннан шығып, Жаңақорғанға беттеді. Бұл жолы оның қарамағында  қырық мың



Pdf көрінісі
бет83/267
Дата18.10.2023
өлшемі8,13 Mb.
#117865
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   267
қолы
 
Түркістаннан шығып, Жаңақорғанға беттеді. Бұл жолы оның қарамағында 
қырық мың 
атты әскер
бар-ды. Өзге 
әскерін жаулаған жерін иемденуге қалдырған
. Бірақ, 
Жаңақорғанға таяған кезде, бүкіл 
әскеріне
 кілт тоқтауға тура келді. Бір күн бұрын алға 
жіберген қызы Хоча 
басқарған барлаушы топтан
: «Алдымызда 
қаптаған қазақ әскері
 
келе жатыр» деген хабар жеткен... (
9,52б

 -
Ал, 
бастық атқа қамшыны
, — деді Сыбан Раптан енді бөтен сөзге келмей, — 
қараңғы түсе біз де 
жау шебіне
 жетуіміз керек! 
 Бұлардың үстіне Баянауыл мен Көкшетау даласындағы Обаған өзенін жайлаған 
Уақ руларының 
жігіттерін 
ертіп, бұрын да Іле бойында 
жоңғарлармен сан алысқан

Арқаның 
ардагері 
Батыр Баянның өзі де бүгін-ертең жетпек. Бұлар келе бастағаннан 
кейін, сонау Ертіс бойындағы Қаракерейден өзіне 
серік жігіттерді
жимақ болып, 
Қабанбай батыр 
еліне 
қайтты. 
 Батыр Баян 
үш мың салт атты ығай мен сығай ер жігіттерден құрылған жау 
жүрек қолмен 
Сыр бойына беттеді. 
 Ақылымен, ерлігімен емес, байлығымен ер арасындағы
тартыста 
өзін 
жақтайтын шынжыр балақ шұбар төс шонжарлардың демеуімен көзге түскен 
 
Соғыс концептісіне сай түзілетін тезаурусты былайша көрсетуге болады:
 шабуыл, 
қару, қырылу, өліктер, жау, тартыс, ер, айқас, салт атты,жау жүрек,ардагер батыр, 
жау 
шебі,жоңғар, 
алысу, 
жекпе-жек, 
шоғырлану,барлаушы,тіл,тыңшы,жау 
қолы,үзеңгілес серік, аңдысқан жау,үйренген жау атыспаққа жақсы, жаяу әскер, атты 
әскер, жүйрік ат, қарулы білек,қоршау, қоршау шебі,ажал,ерлік, мың басы, жүз 
басы,шегіну,қыру, жанжал,азғыру, таққа талас,бұйрық беру,ұрланып келу, өрт салғыш, 
от тастағыш, қан шығу, пісіп-қатқан барлаушы, барлау, қорғау бекінстері, оқ бораны
оқ жаудыру, ожар бір атыс, өлім алаңы,майдан, майдан алаңы, шабуылға көшу, апатқа 
ұшырау,талқан болу, қырғын соғыс, садақ оғы бұршақша жауып жатқан алаң,дар 
ағашы,жаза,өлім жазасы,басын алу, жау қолында қалу, найза төндіру, жанын қия 
соғысу, итжығыс айқас, қақпаны ашу т.б 
Сонымен бірге қару-жарақ (соғыс техникасы) концептісіне байланысты: сойыл-
шоқпар, шекпен-шапандары, келте шоқпар, суық семсер, мылтық, оқ дәрілі мылтық, 


188 
карабин мылтық, зеңбіректер, садақ, алмас қылыш т.б. жазушының шеберлігін көрсететін 
мәтіндердегі мысалға кезек берсек: 
Сондықтан да қамалдың ғасырлар бойы келе жатқан қабырғаларын Шыңғыс хан 
шабуылы кезінде де 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   267




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет