Їлкен єалым, философ, математик, астроном, музыкант жјне дјрiгер
Реляциондық алгебраның арнайы операциялары
жүктеу/скачать 0,75 Mb.
|
Дип. Электрондық оқулықты құру
| 2.4.4 Реляциондық алгебраның арнайы операциялары.
f формуласы бойынша R қатынасының таңдауы дәл сондай атауы мен денесi бар жаңа қатынасты көрсетедi. Формуланы жазу үшiн атрибуттар атауы, константалар, логикалық операциялар (AND-және, OR-немесе, NOT-емес, WHERE-әзiрше), салыстыру операциялары және жақшалар қолданылады. R қатынасының X,Y,…,Z(A[X,Y,…,Z]) атрибуттарына проекциясы [X,Y,…,Z] көптiгi R қатынасының атрибуттар атауының толық тiзiмiнiң көптiк асты болып табылады. Проекция операциясының мәнi R қатынасынан белгiленген бағаналар таңдалып, белгiленген тәртiппен iрiктеледi. (R=Пi1,i2,…ir(R), мұнда R қатынасының бағаналар номiрi). R1 қатынасының A және B атрибуттары R2 қатынасының B атрибуттарына бөлiндiсi, A және B жай немесе күрделi атрибуттар, B атрибуты – бiр доменде анықталатын ортақ атрибут, R қатынасы A атауы және r кортежiнен тұратын қатынас. R=R1[B:B]R2,R қатынасының сызбасы R(A) болады. Cf (R1, R2) қосуы R1 және R2 қатынасының формула бойынша R қатынасын көрсетедi. Мұны R1 және R2 көбейту арқылы алуға болады. Формуланы жазу әдiсi сұрыптау операциясы сияқты. Егер f теңдiктiң арифметикалық операциясы болса, онда бұл операция экви қосу деп аталады. Мысалдар: Кез келген пән бойынша факультетте емтихан тапсыруды қарастырайық. R1 қатынасы кесте бойынша емтихандар тапсырған студенттер тiзiмi, R2 қатынасы кесте бойынша бiрақ қайта тапсырған студенттер тiзiмi, R3 емтихан тапсырған студенттер тiзiмi. R1=(ФИО, Ном.зач.кн., тобы, бағасы) R2=(ФИО, Ном.зач.кн., тобы, бағасы) R3=(ФИО, Ном.зач.кн., тобы, бағасы) Келесi сұрақтарға жауап берейiк: Емтиханды екi рет тапсырса да тапсыра алмаған студенттер тiзiмi R=R1∩R2\R3 Емтиханды бiр рет тапсырған студенттер тiзiмi R=(R1\R2∩R3)(R2\R1∩R3) Емтиханды екi рет тапсырған студенттер тiзiмi R=R1∩R2∩R3 Емтиханды бiр рет тапсырып тапсыра алмаған студенттер тiзiмi R=(R1\R2)U(R2\R1)\R3 Тiзiмнен емтиханды “өте жақсы” деген бағаға тапсырған студенттердi таңдау R4=R3[бағасы = “өте жақсы”] 314 топтың емтихан тапсырған барлық студенттердiң фамилиясын енгiзу. R=R3[тобы =314] R6=R5[ФИО] R қатынасының қосымша қатынасында барлық студенттердiң топ бойынша тiзiмi болсын R (ФИО, Ном.зач.кн., Группа). Емтиханды толық тапсырған студенттердi таңдау. R7 =R3[ФИО, Ном.зач.кн.: ФИО, Ном.зач.кн.] R. R7 сызбасы (тобы, бағасы). жүктеу/скачать 0,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|