Юань халықаралық валюта емес, бірақ сарапшылардың пайымдауынша, шамамен 15 жылда ол доллар мен еуроға ұқсас болады



бет5/6
Дата08.11.2022
өлшемі29,07 Kb.
#48552
1   2   3   4   5   6
ЮАНЬ ЖӘНЕ ӘЛЕМДІК САУДА

Bloomberg агенттігінің бағалауынша, 2012 жыл қорытындылары бойынша Қытайдың сауда көлемі (қызмет түрлерін қоспағанда) 3,87 триллион доллар болып, әлемде бірінші орынға шыққан. Ал АҚШ-тың көрсеткіші – 3,82 триллион доллар.
Қытай сыртқы сауда айналымының 55 пайызы Пекиннің негізгі сауда әріптестері АҚШ, Жапония және Еуропа елдерінің үлесінде. Қытайлар басқа елдермен сауда қатынастарында юаньды көбірек пайдалануға тырысып отыр. Қытай мен Жапония арасында валюталық операциялар туралы келісім-шарт бар. Енді мұндай келісім Еуропа елдерімен жасалмақ.
Әлемнің Жапониядан басқа шамамен 20 елімен осындай келісім бар. Оның ішінде Қазақстан, Ресей, Украина, Чили, Бразилия, Австралия, АСЕАН (Оңтүстік-Шығыс Азия елдері қауымдастығы) елдері бар. Кейбір деректер бойынша, бұл келісімдердің сомасы 1 триллион доллардан асады.
Қытай сыртқы сауда-саттық қатынастары үшін өз валютасын енгізу мүмкіндігін кеңейтіп отыр. Биыл қыркүйек айында Қытай әлемдегі ең ірі мұнай импорттайтын ел болды. Былтыр Ираннан алған мұнай үшін Қытай юань төледі. Қытайға мұнай сататын Сауд Арабиясы, Венесуэла, Ангола, Ресей, Оман және Судан елдеріне де осындай ұсыныс жасалды.
Трансшекаралық сауданы кеңейту және есеп айырысу процедурасын жеңілдету үшін Bank of China филиалы қыркүйектен бастап Іле-Қазақ автономиялық ауданы мен Үрімжі қаласында юаньды теңгеге айырбастай бастады. Кейін айырбас операциясының бұл тәжірибесі Қорғас ауданында енгізілмек. Қазақстан мен Қытай екі елдің ұлттық валютасын қолдану есебінен тауар айналымын 2015 жылға қарай 40 миллиард долларға дейін жеткізуді жоспарлап отыр. Қытайлар Қазақстан-Қытай шекарасындағы қаржылық есеп айырысу тәжірибесін көршілес елдермен шекарадағы бекеттерге де таратуды көздейді.

ЮАНЬ ЕРКІН АЙЫРБАСТАЛАТЫН ВАЛЮТАҒА АЙНАЛМАҚ
Халықаралық қаржы ұйымдарының «юань долларға тым тәуелді» деген сынынан кейін Қытайдың орталық банкі саясатына кейбір өзгерістер енгізді. 2005 жылы юань курсын еркіне жіберген соң юаньның доллар, еуро, йена, рубль және басқа валюталарға шаққандағы бағамы белгіленді. Қытай юанының курсы сол кезден бері шамамен 30 пайызға нығайды (8,27 доллардан 6,09 долларға дейін).
Юань еркін айырбасталатын валюта емес. Бірақ Халықаралық есеп айырысу банкінің қыркүйек айындағы баяндамасына сәйкес, қытай юаны әлемдегі ең көп сатылатын валюталар ондығына енген (9-орын).
Дүниежүзілік банкаралық қаржы телекоммуникациялары қоғамдастығы (SWIFT) жариялаған деректер бойынша, халықаралық саудада есеп айырысу кезінде юаньның танымалдығы артып, қазан айында екінші орынға шыққан. Еуропаның Лондон, Люксембург, Франкфурт және Цюрих сияқты ірі қаржы орталықтары, Гонконг, Сингапур, Тайбэй және Сидней қытай юанын сатады.
Қытай валютасы Қазақстанда да сұранысқа ие. Қазақстан ұлттық банкі деректері бойынша қазан айында ақша айырбастау пункттері арқылы 18 миллион юань сатылған. Қазақстандықтар бір жылда айырбастау пункттерінен 197 миллион юань сатып алған.
Бірақ Қытай экспансиясы валютасын сатумен ғана бітпейді. Капитал қоры көлемі жағынан әлемде екінші орын алатын Қытайдың құрылыс банкі жазда Люксембургте филиалын ашуға рұқсат алды. Қытайдың «Жэньминь жибао» ресми газетінің хабарлауынша, банк филиалдары бұған дейін Лондон мен Франкфуртта ашылған.
Қытай инвестициялық банкі де осындай рұқсат күтіп отыр. Пекин Еуропаның банк секторына орнығу ниетін жасырмайды.
Қытай коммунистік партиясының қараша пленумы экономикада жаңа ауқымды реформалар басталатынын жариялады.2020 жылға қарай юаньды айырбас валютасына айналдырып, олардың бірінің мақсаты орындалды.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет