СОДЕРЖАНИЕ СРЕДНИХ ТОКСИЧЕСКИХ МОЛЕКУЛ КРОВИ

 
225 
Материалы и методы исследования. Уровень средних молекул в эритроцитах 
(СМЭ) определяли по методу Ковалевского А.Н. и Нифонтова О.Е. [4]. Результаты вы-
ражали в единицах оптической плотности ( Д
254
 и   Д
280
), на основании которых рас-
считывали коэффициент К (Д
280 
/Д
254
). 
Определение содержания средних токсических молекул (СТМ) в сыворотке кро-
ви проводили по методу Афанасьевой А.Н. [5].  
Индекс эндоинтоксикации вычисляли по следующей формуле: 
                         
2
СТМ
СТМ
СМЭ
СМЭ
ИЭИ
к
о
к
о
,  
 
где о – опытная;       к – контроль. 
 
Результаты исследований. Одновременно у больных эпилепсией в зависимости от 
степени тяжести отмечалось не только повышение содержания различных популяций окисли-
тельного метаболизма белков, но и повышение в эритроцитах и сыворотке крови содержания 
средних  токсических  молекул  (СТМ).  Концентрация  средних  молекул  эритроцитов  крови 
(СМЭ) увеличивалась на 33,3% у лиц с легкой степенью, на 66,7%  и однократно (100%) у 
больных  со средней и тяжелой степенью эпилепсии соответственно. Уровень СТМ в сыво-
ротке крови у лиц легкой степени увеличивался на 30%, а у больных эпилепсией со средней и 
тяжелой степенью тяжести повышение составляло 48% и 68% по сравнению с контролем. Ин-
декс эндоинтоксикации в крови  у больных эпилепсией с легкой, средней и тяжелой степенью 
увеличились на 31%, 57% и 84% по сравнению с контрольной группой.   
 
Таблица  -  Содержание  средних  токсических  молекул  и  индекс  эндоинтоксикации  в  крови  у 
больных эпилепсией 
 
 
 
Показатели 
Группы 
контрольная 
группа n =54 
больные  
легкая  
степень n =35 
средняя  
степень  n =30 
тяжелая  
степень  n =30 
СМЭ (усл.ед./мл) 
0,09 0,01 
0,12 0,005* 
 
0,15 0,01*  
 
0,18 0,01*  
 
СТМ (ЕОП/мл) 
0,250 0,005 
0,325 0,02* 
 
0,37 0,02*  
 
0,42 0,02*  
 
ИЭИ  (усл.ед) 
1,0 0,05 
1,31 1,0* 
 
1,57 2,0*  
1,84 2,1*  
Примечание:    * - Р<0,05  по сравнению с контролем;  
-Р
1
<0,05 по сравнению с больными с легкой степенью эпилепсии;  
 - Р
2 
 <0,05 по сравнению с больными с средней степенью эпилепсии. 
 
О наличии эндоинтоксикации в крови у больных эпилепсией свидетельствовало 
повышение концентрации СТМ в эритроцитах и сыворотки крови. 
Таким образом, проведенные комплексные исследования позволяют сделать за-
ключение о том, что при эпилепсии имеют место накопление перекисей липидов, окси-
да азота в крови и снижение активности антиоксидантной системы и лабилизация лизо-
сом клеток организма. Выраженность всех этих процессов находится в прямой зависи-
мости от степени тяжести эпилепсии. 
Проведенные нами исследования убедительно свидетельствуют об участии этих 
механизмов в патогенезе при эпилепсии и обосновывают применение антиоксидантов, 
а также препаратов, обладающих антиоксидантным свойством  в лечении  эпилепсии.   

 
226 
 
СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ 
 
1
 
Roger  J.  et  al.  International  classification  of  epilepsies,  epileptic  syndromes  and  related 
seizure  disorders    //  Epileptic  syndromes  in  infancy,  childhood  and  adolescence.  -1992.  -  Vol.4.  –
Р.213-214.2. 
2
 
Орманов  Н.Ж.,    Ибрагим  М.И.  Состояние  резистентности  мембран  эритроцитов  и 
окисляемости липидов у больных  эпилепсией //  Вестник ЮКГМА. -2007. -№4. С. 23-25. 
3
 
Карякина  Е.В.,  Белова  С.В.  Молекулы  средней  массы  как  интегральный  показатель 
метаболических нарушении // Клиническая лабораторная диагностика. -2004. -№3. -С.3-8. 
4
 
Ковалевский А.Н., Нифаньтев О.Е. Замечания по скрининговому методу определения 
молекул средней массы // Лабораторное дело. – 1989.- № 10.-С. 35-39. 
5
 
Афанасьева А.Н. Сравнительная оценка уровня эндогенной  интоксикации у лиц раз-
ных возрастных групп // Клиническая лабораторная диагностика. – 2004. – № 6. – С. 11–13. 
6
 
Орманов Н.Ж., Жаркинбекова Н.А., Орманова Л.Н. Состояние индекса окислительно-
го метаболизма белков и эндоинтоксикации в крови у больных эпилепсией под влиянием ком-
бинированного применения карбамазепина и ламиктала // Наука и образование Южного Казах-
стана. -2010. - №7(86). - С.166-170.  
 
ТҤЙІН 
                                       
Жаркинбекова Н.А. – м.ғ.к., доцент,  Жаркинбекова Д.А. - инетерапевті 
ОҚМФА, ОҚА, Шымкент қ. 
 
Эпилепсиямен ауыратын аурулардың қанындағы орташа уланған молекулалар қҧрамы  
 
Арнайы жүргізілген кешенді зерттеулердің нәтижесінде  мынадай қорытынды жасалды: 
эпилепсия  кезінде  қанда  азот  қышқылданып  және  жӛке  қышқылдануының  қордалануы 
салдарынан  ағзаның  антиоксидантты  жүйесінің  белсенділігі  азаяды.  Аталған  үдерістердің 
айқындылығы  аурудың  ауырлық  дәрежесіне  тікелей  тәуелді.  Біз  жүргізген  зерттеулер 
эпилепсияны  емдеуде  антиоксидантты  қасиеті  бар  препараттармен,  антиоксиданттарды 
қолдану тиімді  екеніне негіз бола алады. 
 
RESUME 
 
Zharkinbekova N.A.- c.m.s., the senior lecturer, Zharkinbekova D.A.– иглотерапевт 
SKSFA, Regional hospital, Shymkent 
 
Content of secondary toxic molecules of blood in patients with epilepsy  
                                       
In the article data under the maintenance of average toxic molecules and an endointoxication in blood at 
sick  of  epilepsy  are  gaven.  The  comprehensive  studies  permit  that  epilepsy  occurs  accumulation  of  lipid 
peroxides nitric oxide in the blood and reduce the activity of antioxidant system. The severity of these processes 
is directly related to the severity of epilepsy.  
Our researches clearly testify to participation of these mechanisms in the pathogenesis of epilepsy and justify the 
use of antioxidants, as well as drugs with antioxidant properties in the treatment of epilepsy. 
 
ӘОЖ 615.015:615.225.1/.2:616.12-008.331 
 
АРТЕРИАЛЫҚ ГИПЕРТЕНЗИЯМЕН ЖҦПТАСҚАН ЖҤРЕКТІҢ 
ИШЕМИЯЛЫҚ АУРУЫНЫҢ  ФАРМАКОЭКОНОМИКАЛЫҚ НЫШАНЫНЫҢ 
«АНТИТОТЫҚТЫРҒЫШ –ПРОКСИДАНТ» ЖҤЙЕСІНІҢ ИНТЕГРАЛДЫ 
КОЭФФИЦИЕНТІНІҢ БАЙЛАНЫСТЫ ӚЗГЕРУІ 
 

 
227 
Н.Ж. Орманов – м.ғ.д., профессор, Н.Т. Сарсенбаев - магистрант, дәрігер кардиолог, 
Ү.Ж.Садырханова - м.ғ.д., ассистент 
 
ОҚМФА, Шымкент қ. 
 
Аңдатпа 
 
Антиишемиялық,  антигипертензивті,  антиагрегантты  және  гиполипидемиялық  емді 
жұптастырып  қолданылады  «Ӛмір  сапасының»  индексін  және  интегралды  кӛрсеткіштері 
жоғарылайды  40,9%-ға  (фармако-терапиялық  кешен  (ФТК)  ФТК-2,  фозикард-10мг, 
кардиомагнил-100мг,  метопролол-50мг,  ультрокс-10мг);  (ФТК-3,  фозикард-20мг,  тромбокард-
100мг,  метопролол-50мг,  ульрокс-10мг)  жүректің  ишемиясы  бар  науқастарда  артериальды 
гипертензиямен  қосарланып  27,1%-ға  тең  болады.  «Пайда-шығын»  коэффиценті,  ӛмір 
сапасының  индексі  кӛмегі  арқылы  анықтау,  ФТК-1  мен  салыстырғандағы  кӛрсеткішінің 
тӛмендеуі  (фозикард-20мг,  тромбокад-100мг,  метопролол-50мг,  ультрокс-10мг),  ФТК-2-гі 
емделген науқастардың 35,3%-17,5%-ға тең (фозикард-10мг, тромбокард-100 мг, метопролол-50 
мг,  ультрокс-10мг)  әсерімен.  ФТК-4  те  10,9%-ға  кӛтеріледі  (хартил-10мг,  бисопролол-5мг, 
аторис-10мг, тромбокард-100мг). 
 
Кілтті сӛздер: Жүректің ишемиялық ауруы (ЖИА), артериальды гипертензия, «шығын-пайда»  
коэффициентінің кӛрстекіші, фармако-терапиялық кешен (ФТК). 
 
 
Жүрек  –  қан  тамырлар  жүйесінің  ең  кӛп  тараған  ауруларының  бірі-жүректің 
ишемиялық  ауруы,  ал  оны  емдеудің  экономикалық  тиімділігін  бағалау 
кардиологиядағы  фармакоэкономикалық  ӛзекті  мәселерінің  бірі  болып  табылады  [1]. 
Дүниежүзілік  статистика  бойынша  ересек  тұрғындар  арасында  жүректің  ишемиялық  
ауруымен 8,4-12%   зардап шегеді  [2], ал бұл кӛрсеткіш  ҚР бойынша жүрек-қантамыр 
патологиясының  құрылымында  17,3%  құрайды,  және  оның  жиілігі  жасының  ӛсуіне 
байланысты  2-3  есе  ӛседі  [3].  Жалпы  ӛлім  кӛрсеткішінің  себебі  ретінде  жүректің 
ишемиялық  ауруы  53-55%  құрайды  [4].  Жүрек-қантамыр  сырқаттардың  90%  ӛлімі 
жүректің  ишемиялық  ауру  мен  мидың  инсульті  себеп  болып  табылады.  Науқастарда  
артериалық  гипертонияның орын алуы ЖИА  даму қаупін 1,5-1,6 есе ӛсіреді және бұл 
сырқаттарда  ӛлім  кӛрсеткіші  2  есе  артады  [4,  Б.4-9].  Осыған  байланысты  жүректің 
ишемиялық аурының артериалық гипертензиямен жұптасқан науқастарды  ерте емдеу – 
алдын-алу іс-шараларын  ӛткізу ең жоғары клиникалық және экономикалық нәтижелер 
береді  Ишемияға  қарсы  және  антигипертензиялық  дәрілерді  сырқаттарды  оңтайлы 
емдеу үшін қолдану ӛзекті мәселенің бірі. 
Жұмыстың  мақсаты:  Фармако-экономикалық  кӛрсеткіштер  негізінде  жүректің 
ишемиялық аурының артериалық гипертензиямен жұптасқан  ІІ дәрежелі науқастарды 
әртүрлі  фармакотерапиялық кешендердің тиімділігімен бағалау. 
Зерттелген топтар және зерттеу әдістері. Жұмыстың міндеттеріне сәйкес 50 дені 
сау адам және жүректің ишемиялық ауруының артериалық гипертензиямен жұптасқан  
ІІ  дәрежесімен    ауыратын  80  науқас  зерттеуге  алынды.  Олар  фармакотерапиялық 
кешендермен емдеуге  байланысты тӛрт топқа бӛлінді. 1-топтағы сырқаттар:  фозикард 
(10мг),  тромбокард  (100мг),  метопролол  (50мг),  ультрокс  (10мг);  2-топ:  фозикард 
(10мг),  кардиомагнил  (100мг),  метопролол  (50мг),  ультрокс  (10мг);  3-топ:  фозикард 
(20мг), тромбокард (100мг), метопролол (50мг), ультрокс (10мг); 4 - топ: хартил (10мг), 
бисопролол  (5мг),  аторис  (10мг),  тромбокард  (100мг);  дәрілерін  нұсқау  бойынша  
қабылдады. Емдеу - бақылау мерзімі 6 ай. 

 
228 
Фармакотерапиялық кешендердің фармакоэкономикалық жағдайын зерттеу үшін 
дәрілік  заттардың  бағаларын  «Еврофарма»  фирмасының  құны  арқылы  зерттедік. 
Есептеу  стандарттық  әдіс  бойынша  зерттеліп,  науқастың  толық  бағасы  «шығындар-
тиімділік» 
пен 
«пайдалы-тиімділік», 
фармакотерапиялық 
кешендердің 
фармакоэкономикалық  тиімділігін  есептеу  үшін  сырқаттардың  симптомсыз  күндерін, 
ӛмір сапасының кӛрсеткіштерін NAIF сызбасы арқылы анықтадық [5,6]. Бұл зерттеулер 
емге дейін және 6 айдан кейін қолданылды. 
Ӛмір  сапасының кӛрсеткіштерін сауалнама арқылы анықтағаннан кейін ӛмірлік 
сапаның  кӛрсеткіштерін  пайыз  жүзінде  тӛмендегідей  ӛрнек  арқылы    және 
науқастардың ӛмір сапасының интегралды кӛрсеткішін дені сау адамдардың бірлескен 
кӛрсеткішіне қатынасы арқылы анықтадық.  
Денелік  жылжымалық  –  ДЖ%  =  баллы  х  100/42;  Эмоциялық  жағдай  –  ЭЖ%  = 
баллы  х  100/28;  Жыныстық  қызметі  –  ЖҚ%  =  баллы  х  100/14;  Әлеуметтік  қызметі  – 
ӘҚ% = баллы х 100/42; Танымдық қызметі – ТҚ% = баллы х 100/35; 
Үнемділік  жағдайы  –  ҮЖ  %  =  баллы  х  100/7;  Бірлескен  кӛрсеткіш  –  БК  %  = 
баллы х 100/168: Ӛмір сапасының иртегралды кӛрсеткіші - ӚС
ик
.=БК
А/
/БК
Б
, мұндағы а-
аурудың кӛрсеткіші, б- бақылау тобы. 
Зерттеу  нәтижелері.  Зерттеуге  алынған  сырқаттардың  емдеуге  қолданған 
фармакотерапиялық  кешендердің  атаулары  мен  қажетті  дәрілердің  санымен  және 
олардың бағасы, емдеу бағамы 1-кестеде кӛрсетілген.  
1-ФТК-ді  қолданғанда  1-күндік  емнің  бағасы  –  239,29  теңге  құраса,  емдеу 
бағамына 43072,2 теңге шығындалды. 2-ФТК-ді қолданғанда 1 -күндік емдік бағасы – 
250,9  теңгеге  тең  болса,  емдеу  бағамына  45178,2  теңге  шығындалды.  3-ФТК-ді  емдеу 
үшін  қолданғанда  1-күндік  шығын  265,2  теңгеге  тең  болса,  ал  емдеу  бағамы  47752,3 
теңгеге тең болды. 4-ФТК-ді емдеу үшін қолданғанда 1-күндік шығын 211,4 теңгеге тең 
болса,  ал  емдеу  бағамы  41668,2  теңгеге  тең  болды.  1-ФТК-нінің  емдеу  бағамына 
қарағанда  2-ФТК-нінің  шығыны  104,8%  -  пайызды,  3-ФТК  және  4-ФТК  емдеу 
бағамының құны 96,7% - пайызды құрайды. 
Сонымен  жүректің  ишемиялық  ауруының  артериалық  гипертензиямен 
жұптасқан ІІ дәрежелі сырқаттарды емдеу нәтижесіндегі дәрілерге арналған шығын 4-
ФТК ең тӛменгі орын алса, ең жоғарғы деңгейі 3-ФТК, ал 1,2-ФТК  ортаңғы жағдайда 
орын алды.  
Жүректің  ишемиялық  аурының  артериалық  гипертензиямен  жұптасқан  ІІ 
дәрежелі  науқастарды  емдеудегі    клинико-үнемділік  нәтиженің  кӛрсеткіштерінің 
фармакотерапияның  түріне  байланысты  ӛзгеру  2  кестеде  кӛрсетілген.  Жедел  жәрдем 
шақырудың саны бірінші  және бірінші  емдік топтарында 3 және 2  шақыру құраса,  ал 
үшінші  және  тӛртінші  топтарда  3  және  4-ке  тең  болады.  Жедел  жәрдем  шақыруға 
кететін  щығынның  мӛлшері  бірінші  ФТК-нің  әсерінен  6078,0  тенгені  құраса,  2-ФТК 
емдік  топтағы  –  4052,0  теңгеге  тең  болса,  ал  3-ФТК    және  4-ФТК  емдік  тобында  – 
6078,0  және  8104,0  тенгені  құрады.  Бірінші  және  үшінші  топтардағы  шығынның 
мӛлшерін  100%  теңегенде,  екінші  және  тӛртінші  емдік  топтарында бұл  шығын  66,6% 
және  133,3%  құрайды,  яғни  бұл  топтарда  шығынның  мӛлшері  33,4%  азайса,  тӛртінші 
топта 33,3%-ке  ӛседі. 
 
Кесте  1  -  ЖИА  артериалық  гипертензиямен  жұптасқан  ІІ  дәрежелі    науқастарды  емдеудегі 
дәрілік шығынның фармакотерапияның түріне  тәуелділігі 
 
       Аттары 
Қажетті 
дәрілердің саны 
(дана) 
Бағасы ( тенге) 
бір таблетка 
емдеу бағамы 

 
229 
ФТК-1 
Фозикард (10мг) 
Тромбокард 
Метопролол 
Ультрокс 
Барлығы 
 
180 
180 
540 
180 
- 
 
41,8 
8,3 
29,25 
159,94 
239,29 
 
7524,0 
1494,0 
5265,0 
28789,2 
43072,2 
ФТК-2 
Фозикард (10мг) 
Кардиомагнил 
Метопролол 
Ультрокс 
Барлығы 
 
180 
180 
540 
180 
- 
 
41,8 
20,0 
29,25 
159,9 
250,9 
 
7524,0 
3600,0 
5265,0 
28789,2 
45178,2 
ФТК-3 
Фозикард (20мг) 
Тромбокард 
Метопролол 
Ультрокс 
Барлығы 
 
180 
180 
540 
180 
- 
 
56,1 
20,0 
29,25 
159,9 
265,2 
 
10098,0 
3600,0 
5265,0 
28789,2 
47752,3 
ФТК-4 
Хартил (10мг) 
Тромбокард 
Бисопролол 
Аторис 
Барлығы 
 
180 
180 
180 
180 
- 
 
41,8 
20,0 
9,75 
159,9 
211,4 
 
7524,0 
3600,0 
1755,0 
28789,2 
41668,2 
 
Сырқаттарға  кардиологтардың  келуі  бірінші    және  екінші  топтарда  бақылау 
уақытында 4-ке және 1,6 тең болса, ал екінші, үшінші және тӛртінші топтарда 3,5 және 
2,6  рет  болады,  ал  шығынның  мӛлшері  бірінші,  екінші  және  үшінші  топтарда  1416,0 
теңгеге, 566,6 және 1239, ал тӛртінші  топта 920,4 теңгені құрайды, яғни бірінші топпен 
салыстырғанда бұл шығынның мӛлшері екінші және үшінші топта 60,7% және 12,5%-ға 
азайды, ал тӛртінші топта бұл кӛрсеткіш 35 %-ке тӛмендейді. 
Жүректің  ишемиялық  ауруының  артериалық  гипертензиямен  жұптасқан  ІІ 
дәрежелі  сырқаттарды  емдеуге  кететін  тікелей  шығынның  мӛлшері  бірінші  топта 
51554,0  теңгені  құраса,  екінші  және  үшінші  топта  50784,5  және  57044,8  теңгеге  тең 
болады,  тӛртінші  топта-65054,2  теңгені  құрайды,  яғни  бірінші  топпен  салыстырғанда 
тікелей  шығынның  мӛлшері  үшінші  және  тӛртінші  топтарда  10,6%  және  26,2%-ға  
жоғары болады. 
Алты  айлық  бақылау  уақытында  бірінші  топтағы  сырқаттардың  жұмыссыздық 
күндері 30,0 күнге тең болса, екінші және үшінші топтардағы бұл кӛрсеткіш 15,5 және 
20,2  күндерді,  тӛртінші  топта  25,3  күндерді  құрайды,  ал  шығынның  мӛлшері  бірінші, 
екінші  және  үшінші  топтарда  55859,3  теңгені,  24844,1  және  32638,4  теңгені  құрайды, 
яғни  бірінші  топпен  салыстырғанда  тікелей  емес  шығынның  мӛлшері  екінші  және 
үшінші топта 51,2%  және 56,1% тӛмендейді.  
 
Кесте  2  -    ЖИА    артериалық  гипертензиямен  жұптасқан  ІІ  дәрежелі  науқастарды  емдеудегі  
клинико-үнемділік нәтиженің кӛрсеткіштерінің фармакотерапияның түріне байланысты ӛзгеруі 
 
  
Кӛрсеткіштер 
ФТК-1 
n=30 
ФТК-2 
n=30 
ФТК-3 
n=30 
ФТК-4 
n=30 
n 
шығын 
(тенге) 
n 
шығын 
(тенге) 
n 
шығын 
(тенге) 
n 
шығын 
(тенге) 
Дәрілердің 
- 
43072,2 
- 
45178,2 
- 
47752,3 
- 
41668,2 

 
230 
құны 
Жедел жәрдем 
шақыру-2026 
3 
6078,0 
2 
4052,0 
3 
6078,0 
4 
8104,0 
Ауруханаға 
жатқызу-987,8 
1 
987,8 
1 
987,8 
2 
1975,6 
3 
6078,0 
Кардиологты 
келу-354 
4 
1416 
1,6 
566,6 
3,5 
1239 
2,6 
920,4 
Барлығы  
(тікелей 
шығын) 
- 
51554,0 
- 
50784,5 
- 
57044,8 
- 
65054,2 
Жұмыссыздық 
күндері 811,9  
30,0 3,1 
24357 
15,5 1,5 
12584,4 
20,2 
1,1 
16400,4  25,3 0,4  20541,0 
Барлығы 
(тікелей емес 
шығын) 
- 
24357 
- 
12584,4 
- 
16400,4 
- 
20541,0 
 
Жүректің  ишемиялық  ауруының  артериалық  гипертензиямен  жұптасқан  ІІ 
дәрежелі    науқастарды  емдеу  кешендерінің  түріне  байланысты  шығынның  және 
аурудың  толық  құнының  жарты  жылдық  мерзіміндегі    жағдайы  3-ші  кестеде 
кӛрсетілген. Тікелей емес және аурудың толық бағасы ФТК әсерінен әр түрлі деңгейде 
ӛзгереді.  Аурудың  толық  бағасы  бірінші  ФТК  тобында  75911,0  теңгені  құраса,  ал 
екінші және үшінші топтарында 63368,9 және 73445,2 теңгеге тең болады, яғни бірінші 
топпен  салыстырғанда  толық  шығынның  мӛлшері  екінші  және  үшінші  топта  83,5%  
және  96,7-ке  тең  болады,  ал  тӛртінші  топта  бұл  кӛрсеткіш  112,7  %-ке  (85595,2  теңге) 
құрайды (кесте 3). 
 
Кесте 3 - ЖИА ІІ дәрежелі науқастарды емдеудің түріне байланысты шығынның және аурудың 
толық құнының жарты жылдық мерзімінде ӛзгеруі 
 
Группа 
Тікелей шығын 
(тенге) 
Тікелей емес шығын 
(тенге) 
Аурудың толық 
бағасы (тенге) 
ФТК-1 
      n = 30 
51554,0 
24357 
75911,0 
ФТК-2 
      n = 30 
50784,5 
12584,4 
63368,9 
ФТК-3 
      n = 30 
57044,8 
16400,4 
73445,2 
ФТК-4 
      n =30 
65054,2 
20541,0 
85595,2 
 
Жүректің  ишемиялық  ауруының  артериалық  гипертензиямен  жұптасқан    ІІ  
дәрежелі    науқастардың  ӛмір  сапасының  емге  дейінгі  және  фармакотерапиялық 
кешендердің әсерінен ӛзгеруі 2-кестеде кӛрсетілген. 
Науқастардың денелік жылжымалық кӛрсеткіші емге дейінгі дені сау адамдарға 
қарағанда  35,5%;  эмоциялық  және  үнемділік  жағдайы  34,7%  және  30%,  жыныстық, 
әлеуметтік,  танымдық  қызметтері  29,3%,  32,2%,    30,9%  тӛмендейді.  Ӛмір  сапасының 
бірлескен кӛрсеткіші мен  ӛмір сапасының бірлігі орта есеппен 33%-ке азайды.  
 
Кесте 4 - ЖИА  артериалық гипертензиямен жұптасқан ІІ дәрежелі науқастарды емдеудегі ӛмір 
сапасының фармакотерапияның түріне  байланысты ӛзгеруі 
 
Кӛрсет-
Дені сау  
ЖИА 2-дәрежелі  науқастар 

 
231 
кіштер 
(балл) 
адамдар 
ЕД 
ФТК-1 
ФТК-2 
ФТК-3 
ФТК-4 
ДЖ 
42 1,2 
26,9 1,5* 
30,9 1,1
*
 
40,3 1,1  
34,9 1,3
*
 
30,3 1,4
*
 
ЭЖ  
28 1,1 
18,6 0,8* 
21,2 1,0
*
 
27,4 1,2  
24,2 1,1
*
 
21,2 1,1
*
 
ЖҚ  
14 0,42 
10,9 0,6* 
11,1 0,3
*
 
13,6 0,3  
12,3 04
*
 
12,1 0,5
*
 
ӘҚ  
42 1,3 
29,5 1,5* 
31,9 0,9
*
 
41,3 2,1  
38,6 1,2
*
 
33,1 1,1
*
 
ТҚ  
35 1,0 
25,2 1,3* 
26 1,0
*
 
34,3 0,6  
32,2 07
*
 
27 1,1
*
 
ҮЖ  
7 0,2 
5,0 0,18* 
5,6 0,11
*
 
6,8 0,2  
6,5 0,3
*
 
5,7 0,14
*
 
БК  
168 3,1 
117,1 2,2* 
126,7 1,9
*
 
163,7 3,1  
148,7 2,0
*
 
129,4 2,1
*
 
ӚС
ик
  
(шб) 
1,0 0,03 
0,69 0,02* 
0,75 0,02
*
 
0,97 0,04  
0,88 0,02
*
 
0,77 0,02
*
 
 Ескерту - 1-* дені сау адамдардың кӛрсеткішімен салыстырғандағы нақты айырмашылығы р<0,05; 2- 
  емге дейінгі кӛрсеткішімен салыстырғандағы нақты айырмашылығы р<0,05. 
 
Құрамында:  фозикард  (10мг),  тромбокард  (100мг),  метопролол  (50мг)    және 
ультрокс  (10мг)  бар  фармакотерапиялық  кешенінің  әсерінен  науқастардың  денелік 
жылжымалық кӛрсеткіші емге дейінгі деңгейіне қарағанда 14,8%; эмоциялық  жағдайы 
13,9%,    әлеуметтік  қызметтер  және  ұжымдық  жағдайы  8,1%    және  12,0%-ға 
жоғарылайды. Ӛмір сапасының бірлескен кӛрсеткіші мен  ӛмір сапасының бірлігі орта 
есеппен 8,67% ӛсті.  
Құрамында:  фозикард  (10мг),  кардиомагнил  (100мг),  метопролол  (50мг), 
ультрокс  (10мг);  бар  фармакотерапиялық  кешенінің  әсерінен  науқастардың  денелік 
жылжымалық  кӛрсеткіші  емге  дейінгі  деңгейіне  қарағанда  49,8%;  эмоциялық  және 
үнемділік  жағдайы  47,3%  және  36%;  жыныстық,  әлеуметтік,  танымдық  қызметтері 
24,7%,  40%,  36%-ға  жоғарылайды.  Ӛмір  сапасының  бірлескен  кӛрсеткіші  мен    ӛмір 
сапасының бірлігі орта есеппен 40,1%-ке ӛсті.  
Құрамында: фозикард (20мг), тромбокард (100мг), метопролол (50мг), ультрокс 
(10мг)    бар  фармакотерапиялық  кешенінің  әсерінен  науқастардың  денелік 
жылжымалық  кӛрсеткіші  емге  дейінгі  деңгейіне  қарағанда  29,7%;  эмоциялық  және 
үнемділік  жағдайы  30,0%-ке;  жыныстық,  әлеуметтік,  танымдық  қызметтері  12,8%, 
30,8%,  27,7  %-ке  жоғарылайды.  Ӛмір  сапасының  бірлескен  кӛрсеткіші  мен    ӛмір 
сапасының бірлігі орта есеппен 27,1%-ке ӛсті. 
3-ФТК  әсерінен  ӛмір  сапасының  және  бірлескен  кӛрсеткіштері  емге  дейінгі 
деңгейіне қарағанда ӛскенімен, бірақ 2-ФТК кӛрсеткіштерімен салыстырғанда олардың 
мӛлшері 32,1%-ке тӛмендейді. 
Құрамында: хартил (10мг), бисопролол (5мг), аторис (10мг), тромбокард (100мг) 
бар  фармакотерапиялық  кешенінің  әсерінен  науқастардың  денелік  жылжымалық 
кӛрсеткіші емге дейінгі деңгейіне қарағанда 12,6%; эмоциялық және үнемділік жағдайы 
13,9  және  14%-ке;  жыныстық,  әлеуметтік,  танымдық  қызметтері  11%,  12,2%,  7,1%-ке 
жоғарылайды. Ӛмір сапасының бірлескен кӛрсеткіші мен  ӛмір сапасының бірлігі орта 
есеппен 11,0%-ке ӛсті. 
4-ФТК  әсерінен  ӛмір  сапасының  және  бірлескен  кӛрсеткіштері  емге  дейінгі 
деңгейіне қарағанда ӛскенімен, бірақ 2-ФТК кӛрсеткіштерімен салыстырғанда олардың 
мӛлшері 20,6%-ға тӛмендейді. 
ЖИА  артериалық  гипертензиямен  жұптасқан  ІІ  дәрежелі  емдеуге  әр  түрлі 
құрылымды ФТК қолданғанда ӛмір сапасының бірлескен кӛрсеткіші әр түрлі деңгейде 
ӛзгереді.  Ӛмір  сапасының  коэффициенттерінің  ӛзгеру  мӛлшерін  ескеріп,  «шығын  – 
пайдалылық»  кӛрсеткішін  анықтадық.  Бірінші  ФТК  топта  оның  мӛлшері  701,6    тең 
болса, ал екінші және үшінші топтарда 453,9 және 578,7 теңгені құрайды, яғни бірінші 
топпен салыстырғанда «шығын – пайда» коэффициентінің мӛлшері екінші және үшінші 

 
232 
топта  35,3%    және  17,5%-ға  тӛмендейді,  ал  тӛртінші  фармакотерапиялық  кешеннің 
әсерінен 10,4%-ға ӛседі. 
 
 
Кесте   5  - ЖИА  артериалық гипертензиямен жұптасқан ІІ дәрежелі науқастардың «шығын - 
пайда»  кӛрсеткішінің  ӛмір  сапасының  нышандарына  байланысты  фармакотерапиялық 
кешендердің әсерінен ӛзгеруі  
 
  Топтар 
 «Тиімді» мәні 
(балл) 
Меншікті 
тиімділігі  % 
24 апта ішіндегі 
жиынтық шығыны 
(тенгемен) 
«Шығын-пайда» 
коэффициенті 
(тенгемен) 
ФТК-1 
 n = 30 
1. 117,1 2,2* 
 2. 126,7 1,9
*
 
108,2±3,2 
 
75911,0 
701,6 
ФТК-2 
 n = 30 
1. 117,1 2,2* 
 2. 163,5 2,1
*
 
139,6±3,1* 
         
            63368,9 
453,9 
ФТК-3 
 n = 30 
1. 117,1 2,2* 
2 148,7 2,0
*
 
126,9±3,3* 
       
            73445,2 
578,7 
ФТК-4 
n = 30 
1.117,1 2,2* 
 2.129,4 2,1
*
 
 
110,5±3,1* 
 
 
     
            85595,2 
 
774,6 
 
 
Ескерту:1-емге дейінгі кеӛрсеткіші. 2- емнен кейінгі кӛрсеткіші. 
 
 
Зерттеу  нәтижесінде  алынған  мәліметтер  ЖИА    артериалық  гипертензиямен 
жұптасқан  ІІ  дәрежелі      науқастарды  емдеуге  қолданған  фармакотерапиялық 
кешендердің әсерінен тікелей, тікелей емес, аурудың толық шығыны, ӛмір сапасының 
кӛрсеткіштері және «шығын-пайда» коэффициенті әр түрлі деңгейде ӛзгереді. Ең тиімді 
емдік  кешені  екінші  фармакотерапиялық  топта:  фозикард  (10мг),  кардиомагнил 
(100мг), метопролол (50мг), ультрокс (10мг); орын алды.  
Қорытынды:  1.  ЖИА    артериалық  гипертензиямен  жұптасқан  ІІ  дәрежелі 
науқастарда  ӛмір  сапасының  интегралды  кӛрсеткіші  дені  сау  адамдармен 
салыстырғанда  31%-ке  тӛмендейді,  ал  24  апталық  2-фтк:  фозикард  (10мг), 
кардиомагнил  (100мг),  метопролол  (50мг),  ультрокс  (10мг);  әсерінен  40,5%-ға 
жоғарылайды. 
2.  Сырқаттың  толық  шығыны    бірінші  фтк  тобында  75911,0  теңгені  құраса,  ал  екінші 
және үшінші топтарында 116,5%  және 103,3%-ке  тең болады.  
3.  «Шығын  –  пайда» коэффициентінің мӛлшері  екінші және үшінші топта 35,3% және 
17,5%-ға  тӛмендейді  ,ал  тӛртінші  фармакотерапиялық  кешеннің  әсерінен  10,9%-ға 
ӛседі. 
             

жүктеу/скачать 5,98 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: