Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган



Pdf көрінісі
бет202/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   780
Tycyi 
кажетпгш 
ecKeprri.
n k i p алысуда эдебиеттеп жацашылдык туралы артык-кем п ш рлер де айтылды. Оган 
карамастан бул niKip алысу эдебиет!м1здщ керкемдк эдаеп игере тусу жолындагы практика­
лык, теориялык мацызы бар окига болды.
Социалистк реализм э д ю жацашыл, жазушыныц жеке езш д к енерпаздык кырларыныц 
ашылуына кец мумющцктер жасайды деп, оныц теориялык непзш салушылар кезшде атап 
керсеткен болатын. 1933 жылы Луначарский «социалистк реализм стильдердщ кеп тур- 
л ш гш калайды, осыны талап етед
1
. Стильдердщ кеп т у р л ш п эдастщ езшен туындайды» 
деп жазды268.
Кей эдебиетшшер бул n k ip re карсы шыгып, социалистк реализм таптык жагынан 6ip 
багытта, сондыктан да кецес жазушылары б!рыцгай стильмен жазуы керекпгш усынды269.
Мундай кайшылыкты пш рлердщ
KepiHyi 
стильд1 дурыс тусше бермеуден туса, 
eKiHmi
жагынан социалистк реализмдеп курде л i мэселелердщ 
6ipi 
е к ен д тн керсетп. KyHi бупнге 
дешн эдебиетшшер арасында социалистк реализм э д к т щ жазушы шыгармашьшыгыныц 
еркш дтне, жацашылдыгына, эртурл1 стильде керщуше колайлы жагдайлар жасамайтын- 
дыгы айтыльш келдь Социалистк реализм партияныц нускауымен эдебиетке тацылган саяси 
керкемдк эдю екендМ, оныц кагидалары жазушы шыгармашылыгын барлык уакытта ка- 
лыпка сальт отыргандыгы жайлы каз1р ашык айтылуда.
Кенес эдебиетшщ жацашылдык, кеп турлш к касиеттер1, жан-жакты еркендеу мумкш- 
дктер1 туралы кенес жазушыларыныц жаргысында былай деп жазылган: «Социалиспк реа­
лизм суреткерлердщ езш д к дарын ерекшел1ктерше орай шыгармашылык мумющцктерш 
ерюн жузеге асыруына, мазмун мен форма жагынан (зденулерше жагдай жасайды; керкемдк 
куралдары мен стильдердщ байлыгын, эртурлш гш камтамасыз етедц шыгармашыльщтыц 
барлык салаларында жацашылдыкка жол ашады»270.
Казак эдебиетвде стиль мэселелер! жан-жакты зерттеудщ o6beirrici бола алмай келедь 
Муныц себептер1 б1ршнпден, стиль зерттеудщ киындыгы болса, екшппден, эдебиеттану 
гьшымында оган жете кецш белшбей келгендкген сиякты. Стильд! зерттеп бшудщ 9cipece, 
эдебиет тарихын жасауда мацызы зор. Откен дэу1рлерде eMip сурген акын-жазушьшардыц 
эдебиет тарихында алатын орнын аныктаганда олар эдебиетке кандай ецбек chypfli, езшен 
бурынгьшармен салыстырганда нендей жацалыктар косты, шгершеулер жасады, эдеби дамуга 
9cepi болды ма деген сиякты сауалдарга дурыс жауап беру стильдк ерекшелктерд1 карастыру 
аркылы гана мумкш. Демек, жеке жазушыныц шыгармашылыгын багалау дегешм1з, белгш
6ip дэрежеде оныц стильдк ерекшел1ктерш де аныктау деген сез. Сондыктан да, кундел1кп 
эдеби процесте сын жазушы шыгармашылыгы, жеке шыгармасы жайлы эцпме козгаганда 
оныц ез1ндк ерекшелктерше, стшпне белгш 6ip дэрежеде сокпай ете алмайды.
0p6ip нагыз акынныц, шын м энш деп жазушыныц ез стши болады. Суреткерлердщ 
стшп уйрену, 1здену устшде калыптасады. «Суреткерлер шыгармашьшьщ жолынын бас ке­
зшде б1рде ана, 6ipfle мына эсерлерге ел1ктеп, ез жолын 1здейдЬ>271.
«Жазушы - стиль» дегешлщде оныц езше гана тэн суреткерлж хас ерекшелктерш айтамыз. 
Эр жазушыныц езш дк уш, жазу мэнер1, суреткерлк шебершп, т.б. бар. «Оздщ ез поэзияцыз, 
ез эшщз, ез елещщз болуы керек»272.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет