6ip жагынан esi сын жазып, еюныи жагынан кер
кем шыгармалары журтшыльщ назарьш езше аударып, сыни пшрлердщ непзп
6ip нысанына
айнала бастаган дарын иес! М.Эуезов едт Оныц каламынан шыккан публицистикалык, сыни
макалалары сол кездеп улттык багытгы устанган басылымдар бетшде жш жарияланып турды.
Оныц
acipece, «Кдзак эдебиетшщ
Ka3ipri flsyipi» сол кездеп кулл1 казак эдебиетшщ еткеш мен
бугшш дурыс саралап берген кезецдпс макала болганын тагы да айта кеткеннщ артыктыгы жок.
Ал Мухтардыц ез шыгармалары хакында «Ецлк-Кебек» сахнага койылган 1917 жылдаи
бастап пшрлер айтыла бастады. Солардыц шпнде «Коргансыздыц кунше» («Казак тш » , 1922,
№20) «Ж»-ныц (Ж. Аймауытовтьщ) жэне Даниял Кэютайулыныц, «Бэйбпие токалга» («Сана»,
1924, №2-3) С.Сэдуакасовтыц жазган пшрлер1 елеуль Алгашкы автор М.Эуезовтщ улкен да
рын иеЫ, болашагы зор екен дш н айта келш , жазушыга улкен талап койган. С ейтш ,
«Коргансыздыц кунше» к е ц ш толмайтындыгын ашык айткан. Н еп зп кшэс1: шыгарма ло-
гикальщ муратына жетпеген, окигалар окырманды сещцре бермейдь
М.Эуезовке «Сака» (Таутан Арынстанбеков) ара тусш , «Ж»-ныц п ш р л ер ш тер к ке
шыгарады. Жазушыныц кездеген нысанасын автор тусшбеген дейд1 («Кызыл Казакстан»,
1922, №10).
Ал Даниял болса - Абайдыц баласы Кэютайдыц улы. Мухтармен
6
ipre ескен, курбьшас,
Тэшкенде
6
ipre турган. Кешн ултшылдьщ кезкарастары
yuiiH кудаланып, турмеге камалган.
Оныц «Бэйбше-токал» пьесасы туралы жазган «Коргансыздар» («Сана», 1924, № 2-3) атты
макала-рецензиясы кетерген мэселелершщ аукымдылыгымен, элеуметпк талдауларыныц
нактылы да сауаттылыгымен, айткан ппарлершщ дэлд!пмен, ойларыныц парасаттылыгы-
мен, тш н щ керкем дтм ен ерекшелендк
«Коргансыздарга» «Эуезулыныц «Бэйбше-токалына» тексеру» деген косымша ат бе
ршген.
1
штей ею бел
1
кке белшген, оныц алгашкысында эдеби сынныц керкемдж процестеп
орны, максаты мен мшдеттер
1
сиякты мэселелер тещрепнде
6
ipa
3
кесшш алады. Автордыц
пайымдауынша, «сын - эдебиеттщ айрылмайтын cepiri», эдебиетке жол керсетш журетш
«жолдастык м вдетш эдебиет сыны аткарады», сонымен
6
ipre «эдебиет азыгын кауымга ci-
Hipy» де - оныц мшдеть Казак эдебиет! сынга «ец курмегп конаксыц» - деп, оган «сыпайы,
жемкт
1
орнын»
6
epyi тшс.
Даниял казак даласыныц «ап-айкьш болып кезге тускен жауыздыгын Мухтар Эуезулыныц
«Бэйбше-токалында» керем!з» деп, шыгарманыц eMip шындыгын шынайы суреттей алганын
атап айтады. «Мухтар Эуезулыныц бул эсерш алдымен, шын казак тсршшгшен алынган,
идеясы мен казак ем
1
ршщ ец
6
ip карацгы, яащшке, терец жагын суреттемек болган эсер» -
деп, жогары багалаган. Керкем шыгармадай кестел1 тшмен жазылган Д.Кэютайулыныц
«Коргансыздары» Мухтардыц шыгармасын элеуметпк тургыдан тамаша талдай отьфып, оц
багалауымен кунды.
С.Сэдуакасовтыц рецензиясы непзш ен «Бэйбше-токалдыц» сахнага койылуына ток-
талганымен де пьесаныц керкемдос жагына назар ауцарган. «М.Эуезов - эдем1, кестел! сездщ
устасы. Мухтардыц т ш орамды, сейлемдер1 мацызды» («Ецбекхш казак», 31.1.1926) - деген
жолдардан автордыц