Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган

Эдеби сын тарихы
61
жол» газетшде б!рнеше n k ip шыкты. Соньвд 
6
ipi Тем1рбайдьщ «Казак эдебиетшщ тарихы- 
нан» («Ак жол», 1924, №132) атты макаласы едь Овда Тем1рбай Сэкеннщ пш рлерш е карсы 
бес турл1 дау айтты; жеке басына тшскен жерлер1 де бар. Тем1рбайдыц осы макаласына орай 
F.MycipenoB «Кисык сынга эдш тере» («Ецбекнп казак», 24.111.1924) атты ескертпе макала 
жазды. Онда Тем1рбай айткан сындарды тугел келтсрш, осыныц дурыс-бурыстыгына ездерщ 
тврелк епндерпп дегендей кылады. Еабит: «Тем1рбайдыц жумысы эдебиетп сынауда емес, 
Сэкещй сынауда... бул макаладан Тем1рбайдыц Сэкенге душпандыгын, аягынан калай шалу- 
ды авдып жургендшн, оны коре алмайтындыгын уктым» - деп, Тем1рбайдыц дэлелс1з 
6
i- 
реуге куйе жакканын, осындай макаланы жариялаган «Ак жол» басшыларына кайран кал- 
ганын бщурген.
Кеп узамай-ак «Ак жол» газеп осы такырыпты api карай жалгастырды. С Дожанульшьщ 
«Жакындык па, жалакорлык па?» («Ак жол», 3.IV. 1924) деген макаласында тагы да Сэкеннщ 
жогарыдагы айтылган макаласы сынга алынды. Султанбек Сэкеннщ «тецкеркке деш нп 
эдебиет дэу1ршде алга шыгып бэйге алатын 
Kici 
казакта жок. Абайды казак эдебиетшщ агасы 
деушшк кате» дегешне «Бул пiкipдi Сэкен айтты ма, жок тагы да Тенкеркулыньщ жаласы ма? 
Бул 63i оза алмаганга ыза болтанный ce
3
i ме? Казак эдебиетшщ агасы Абай болмаса, Ахмет 
болмаса, ага жок болганы ма? Бар болса им?... улт эдебиетшщ туп казыгын мыктап кагуга 
ецбепмен себеп болган, казак улт мэдениетшщ 
6
ipiffliii кайраткер1 Байтурсынулы Ахмет емес 
пе»
- деп, дауыс кетеред1. «Жумабай баласы ногай мен орыс акындарыньщ 
KomipMeci» 
дегенге 
катгы наразыльщ бшд1рш, Магжанныц ipi акын екенш атап айтты. Макаланьщ соцы «Жокты 
жазып, бар эдебиет мацайын бьшапыттап, басына 
6
ip, аягына 
6
ip Сэкен жолдастын атын 
келпрш, 03i жазушы болып кол койган Тецкеркулыньщ бул кылыгы Сэкенге жакындык па, 
жок жалакорлык па?» Осы сурауларга не лекция окыган Сэкен, не кенпруип Тенкеркулы, не 
макаланы басып отырган «Енбеюш казак» баскармасы берген жауабына карай эдебиет тарихы 
Иэм эдебиетшшердщ жайынан бшгешм
1
зд
1
ортага салмакпыз» - деген сейлемдермен аяктал- 
ган. Сейтш, «Ак жол» газетшщ редакциясы алдагы уакытгарда казак эдебиетшщ тарихы, 
жалпы эдебиет мэселелер! жайында пшрталасулар уйымдастырмак ниетш бщщрдо.
Кеп узамай-ак керкем эдебиет дегешмп не, казак эдебиет! кандай багытта дамуы керек, 
юмнен улп аламыз деген сауалдар тещрепнде n k ip алысулар ж у р т кетп.
Ж.Аймауытовтьщ «Эдебиет мэселесЬ> («Ак жол», I.IV.1925) атты макаласында сол кез 
эдебиен алдында турган 
6
ipcbmbipa езекп мэселелерд
1
козгап, парасатты пш рлер усынган. 
вткендеп казак эдебиетш «Течкерктен бурынгы казак эдебиетшщ багыты - улт тещлздшне, 
мэдениетке талпыну, iimd мазмуны - казактын халше кайгыру, патша уюметшщ отаршылдык 
саясатына, кала берсе орыс атаулыга ереуш жасау едЬ> - деп сипатгап, «Эдебиепм4здщ е н д т
беп тенкеркш ш дк, букарашылдык болуы керек. Бурын оянган улт сез1мш туншыкгыру 
емес, теп стк, тен д к жолына икемдеп, дурыс жуйеге, калыпка 
Tycipy 
керек» - деп, алдагы 
даму багытын айкындайды. Жусшбек сол кезде бас кетерш келе жаткан тапшылдарга «тап 
акыны эз!рге казакта жок» деп, узшд
1
-кесщд
1
айтады. Казак эдебиетшщ е з ш д к ерекшелк- 

жүктеу/скачать 31,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: