Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган
in- дер кедерп жасады. KepiciHnie
жүктеу/скачать 31,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Әдеби сын
| in-
дер кедерп жасады. KepiciHnie, уйым басшылары эдебиетте саяси кырагыльщты кушейтем1з, сын мен езара сынды еркендеттем 1 з деп, сынды сынампаздыкка айналдырып ж 1 бердь ¥йы м - ньщ турл 1 жиындарында жазушыларды шетшен сынап шыгуды уйым басшылары н е п зп мшдет деп бищ. КрзАПП-та Мустапа Кайыпназаровтьщ сыны устемдк курды. Ол «сынайтын шыгармасыныц езш кебше отымай, баска б1реулерден сурап алып сынайды екен. Сынамайды-ау, тацба басады екен. КазАПП-тыц ол тацбалары «пролетариат жазушысы», «байшьш жазушы», «жолбике жазушы» деп куш бурын дайын турады. Кезеп келген жиылыста Кайыпназаров КазАПП-тыц басшысы болгандыктан, сол себепп сыншысы болгандыктан жазушыларды тош койып, элп тацбаларын жагалай шыжылдатып басып шыгады екен. Сонымен, жазушылар «багасын» алады екен де, оны Кайыпназаров партия жолы деп танытады екен. Ец «терен» кеткенде айтатыны « T y p i жаман, мазмуны жаксы», «мазмуны жаман, Typi жаксы» деген косымшалар жасайды екен.» КазАПП-тыц сынынан толыгырак хабар алу ушш осы уйымныц басшысы, 3 pi басты сыншысы М.Кайыпназаровтьщ Мэскеуде эдебиет сыншыларыньщ жиналысында казак эдебиетшщ жай-куш жайлы сойлеген сезше назар аударальщ. Ол жас казак; совет эдебиеп «партия басшылыгымен ecin келедЬ>, «эдебиетгеп бай-алаш ыкпалымен, оныц жазушыла- рымен куресш келедо> деп бастайды да аткарып жаткан нактылы жумыстарга токталады: «Жакында Сталин жолдастьщ хаты шыккан соц керкем эдебиет1м1зге тексеру жасадык. Кеп кателердщ барлыгын байкадьщ. Мысалы: F алымныц «Балга-орак» деген елендер жинатыныц 20 -бепнде бьшай дейдк «Кажымайтын, талмайтын Ак журектер (?), ак ниеттер (?) Ауызга арам салмайтын» (?) дейдь Бул не дегеш? Бул елещ не магынасыз 6 ip сез, не бэлшебектерге карсы айтылган сез»88. Сыншы Г.Малдыбаевтыц елещндеп керкемдк кемшшктерш емес, «ак» деген сездщ е й рет жаксы магынада колданылуын сынап отыр. Сол кездеп угым бойынша, «актар» устем таптьщ, «кызылдар» ецбеюш таптьщ саяси атаулары болгандыктан да бул сездщ жай магынада колданылуыныц езшен улкен идеялык кемш ш к тапкан. Демек, «ак журектер, ак ниеттер» деп отырганы байлар, оларды «ауызга арам салмайтын» деп мадактау - саяси кателк. Олар устем тап екшдер1 болуы ce 6 errri жаман тургыда жырлануы кажет ед1. Мше, сыншы сыны- ньщ логикалык ж уйеа осылай. 0 pi карай: «Хангелдин дегеннщ «Шеге» дейтш ютабында 52-бетте «Сары арканы» жырлайды. Казактыц ecKi ауылын, малыныц кеттгш , байлытын, батырлыгын жырлай келш, «осылардан не калды?» деп сурау салады. «Дэнеце калган жок. «Жаца ауыл» туды» деп кыскаша гана жауап бередЬ> (сонда) Тагы 6 ip жерде осы ютап туралы ойларын кайталай келш, сынын нактылай туседк «BipaK «Жаца ауылда» колхоз жок, совхоз жок. Социалдык жаца шаруашылык катьшасы жок. Каннен капераз жаткан 6 ip ауьш»89. Сонда сыншыныц н еп зп ш уйш п сынап отырганы - акынныц «Сарыарканы», оныц еткен тарихын, жүктеу/скачать 31,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|