Кулахметов F. Ei3 бшмейтш Сэкен. «Арай», 1989, № 12, 5-бет

172
Дандай ЫСКАЦУЛЫ
1936 жылдыц ен бойында, 1937 жылдыц алгашкы жартысында журпзшген ацдушыльщ, 
«тырнак астынан юр 1здеушшк», жала жабушыльщ жумыстардьщ нэтижесшде гана оны ка- 
ралауга «айгактар» табьшды.
С.Сейфуллин кыркуйектщ 27-сшде «халык жауы» репнде камалды. Оныц усталуына СОл 
кезде баспасез бепнде жарияланган «эшкерелепш» макалалармен 
6ipre 
Карагандыда еткен 
сот процесшщ де ткелей 
scepi 
болды. Бул сотта А.Асылбеков, С.Нурсештов, М.Еатаулин, 
АЛзбасаров, М.Ордабаев, Ф.Шамсутдинов, Д.Баймулдиндердщ «жасырын уйымыныц» 
ici
каралып, кылмысты деп табьшып, «халык жауы» репнде атылуга уюм шыгарьшды. Соттыц 
«айыптау корытындысында» бул топ директиваны С.Сейфуллин мен Ж.Садуакасовтан 
алып турган деп керсетщщ. Осы айыптаудан кейш-ак Сэкеннщ «халык жауы» екендЫнде 
кумэн калмаган едь Бурынгы макалаларда оныц шыгармашылыгына сын айту басым болса, 
енд
1
кылмыскер репнде каралауга кештг. «Октябрь революциясыныц нурлы сэулеам ен 
жацарып кайта туган казак халкыныц еркендеп ескен казак совет эдебиепндеп жэне Ка­
закстан Жазушылар уйымындагы ултшыл-фашист халык жаулары Тогжанов, Жансупров, 
Сейфуллиндер бет пердеб сыпырьшып, эшкереленгенге шейш партияга карсы ездершщ кара 
ниетппмен жаулык, ултшылдык фашиепк 
icTepiH 
1стеуге тырысып келген зиянкеспк зар- 
дабы аз болган жок— Олар 
ecin, ep6in 
келе жаткан совет эдебиетше бегет жасамакшы бол­
ды, жас жазушыларды еарм ей, какпайлап отыруга тырысты» («Казак эдебиеп», 8.Х.1937).
«Жауыз фашист ултшыл Сейфуллин, Жансупровтердщ казак эдебиепндеп зиянкеспк 
icTepiHin бастьшары казак совет эдебиетшщ тематикасын тайыздату, жаца совет темасын 
жазбай, есю хан, билер билеген заманды мадактап, соны дэрштеу («Кекшетау», «Кулагер»), 
тагы баскалар» («Казак эдебиеп», 26.1.1938).
«Егерде Жургеновтер, Тогжановтар, Сейфуллиндер мэдениет, керкеменер майданында 
зиянкеспктерш ктеуге мумкш дк алмаса, егерде фаш иснк жендетгер бул майдандагы бас- 
шы кызметкерлердщ есуастык ауруы мен саяси бещамдыгынан керкем енерде, эдебиетте 
жауапты орындарга 
Kipin 
кетуше м ум кш дк бершмесе, халык творчествосыныц олимпиа- 
дасын керкеменердщ будан да орасан ескендМн керсетумен етшзген болар ед к» («Казак 
эдебиеп» 15.Х.1937).
Сейтш, Казакстанда кецес уюметш куруда «тар жол, тайгак кешулерден» еткен белгш
революционер, когам кайраткер1, жаца турпаттагы эдебиеттщ басында турган карымды ка- 
ламгер С.Сейфуллинге кес!рл1 кезецнщ кара ку й еа кетпестей жагылып, тарихтыц тастанды- 
сына айналды. Кешнп урпактыц ардагер азаматтыц шын келбепмен танысуы ширек гасыр 
уакытка кешн шегерщщ.
Казак поэзиясьшыц «кулагерЬ> ЕЖансупровке де «ултшылдыктыц» кара 
Kyfieci 
барынша 
жагылып жатты. Сэкен сиякты, Глиясты да алгашында «жиналыстарга катыспайды, «халык 
жауларын» эшкерелеуге араласпайды» деп сынады. Ол да Жазушылар Одагы партия уйымы­
ныц жиналысында сез сейлеп, шыгармаларында ж1берген «саяси кателерш» мойындаган; 
одак басшысы С.Мукановтыц атына сын айткан болды. «Ал уйымыныц басшысы Муканов 
болса, ол либералдыц либералы болып алды» («Социалютк Казакстан», 16.VIL1937) деген­
нен арыга бармады. «Сен ултшылсыц» деп, еппомнщ кезш щукыган жок. Сол себепп де 
сырьш жасырган жау репнде Жансупровп «эшкерелеу» де барынша журпзшдо. Жансупров- 
тщ «халык жауы» екещцгш аньщтауца «Социалиспк Казакстан» газетшде шщденщ 8-шдеп 
санында жарияланган «Жинактар» туралы, немесе алашордашыл контрабанданыц тагы 

жүктеу/скачать 31,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: