Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган



Pdf көрінісі
бет314/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   310   311   312   313   314   315   316   317   ...   780
Байланысты:
Әдеби сын

6ipHeure 
макала жазды. Ол Е.Мустафиннщ «Шыганак» романынан 
кептеген саяси кателер тапты. Ол эдебиет тарихын зерттегенде таптьщ тургыдан келуд1 катац 
талап 
erri. Осы
тургыдан келш, К-Жумалиев пен Е.В1смайьшовтьщ оку куралдарын тагы да 
сынга алды. Окулыктан Шортанбай, Мурат, МэшЬур-Жусш, Омар, Нармамбет, Султанмахмуг 
сиякты акындардьщ орын алуынан улкен саяси к ем ш ш к п керед
1
. П.Кузнецов Казакстан 
Жазушьшар одагыныц жумысын саяси тургыдан жокка шыгаргандай болды. Сол кездеп бел- 
Д
1
 
казак 
KanaMrepnepi 
С.Муканов, 
F.M ycipenoB, F.
Мустафин, К-Аманжолов, К-Шацгытбаев, 
Э.Тэж1баев, К-Жумалиев шыгармаларыныц идеяльщ жактарына уцшдг Э.Тэж1баевтщ «Б1з 
де казакпыз» пьесасын «жарамсыз», «зиянды», Г.Мустафиннщ «Шыганагьгн» «думбшез» деп 
тапты. 
F.MycipenoBTin 
«Ер Каптагай» эцпмесшен, К.Жумалиевтщ «Едке батыр» пьесасынан


204
ДандайЫСКАКуЛЫ
кептеген саяси «кателктер» кередь Муньщ себебш «идеология майданында кырагыльщтын 
мукалгандыгынан, казак эдебиетше идея, принциппк жагынан болыпевиктш талап коюдьвд 
умытылгандыгынан» деп бшедт
Казакстан К(б)П Орталык Комитет! 1947 жылы 21 кацтар куш «Казак ССР Гылым ака- 
демиясыныц тш жэне эдебиет институтыныц жумысындагы саяси ерескел кателер туралы» 
каулы кабылдады. Бул каулыда «Tin жэне эдебиет институтыныц жумысы канагаттангысыз 
екенш, казак 
Tini 
мен казак эдебиетшщ мэселелерш гылыми жолмен шешу женшде алдына 
койылган мшдеттерд1 институт аткара алмай отырганын атап керсетп» («Эдебиет жэне 
искусство», 1947, №2, 1-бет). Муныц e3i, 6ip жагынан, казак халкыныц гасырлар бойы жасап 
келген эдеби мурасын, екшпп жагынан, эдебиет тарихын жасау саласында эдебиетсш га- 
лымдар аткарып келе жаткан кыруар жумыстыц барлыгын дерлш жокка шыгаруга ба- 
гытталган аса катерл1 саяси кужат болды. Каулыда «кебшесе еткен заманга кецш белд1, 
ал каз1рп такырыптагы жумыс шын мэшнде журпзшмей келда. Институтгыц еткен заман мэ- 
селелерше арналган гьшыми-зерттеу ецбектершде саяси ерескел кателерге, ултшьшдык бур- 
малаушылыктарга жол бершдЬ>, «алдыцгы катарлы орыс эдебиетшщ эсерш ашып керсете 
бшмедЬ (сонда) - деп атап керсетшдь Институт галымдарыныц купимен шыккан батырлар 
жырыныц терт томдыгы жэне баспага ещц даярланып жаткан «Казак эдебиеп тарихыныц» 
6ipiHmi томы катты сынга алынды. Э.Коцыратбаевтыц, Б.Кенжебаевтыц, Э.Мэметованыц, 
Т.Нуртазиннщ диссертациялык ецбектершде «бурынгы феодалдык-рушылдык курылысты 
дэрштегендщ бар» делщцт Tin жэне эдебиет институтыныц гьшыми ецбектершде «феодал- 
дык-реакцияльщ, буржуазиялык-ултшылдьщ сарындагы» Базар, Мурат, Шортанбай, Шэцгерей, 
Омар, Султанмахмут сиякты акындарга буркемеленш орын бершгенш уж ен кателкке санады. 
Институтгьщ жумыстарында жэне езшщ шыгармаларьщда унем1 буржуазияльщ-ултшылдьщ 
идеологияны етюзш отырганы ушш, институтка элеуметпк, саяси жагынан жат адамдарды 
алганы ушш тш жэне эдебиет институтыныц директоры Смаиловты КК (б)П Орталык Ко­
митет! кызметтен алуга карар шыгарды» (сонда, 4-бет). Сонымен 6ipre республикальщ бас­
пасез беттершде «институттыц жумысында болган кателер мен бурмалаушылыктар жайын- 
да сын макалалар жариялауды М1ндет exri» (совда).
Каулыны жузеге асыруга багытталган шаралар б1рден журпзше бастады. Алматы кала- 
сында гьшым, эдебиет жэне керкеменер кызметкерлершщ жиналысы етш, онда Казакстан 
Компартиясы Орталык Комитетшщ 6ipunui хатшысы Ж.Шаяхметовтщ e3i «Идеология майда- 
нындагы кызметкерлердщ айбынды м1ндеттерЬ> деген такырыпта баяндама жасады. Баян- 
дамашы ез сезш 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   310   311   312   313   314   315   316   317   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет