Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган
жүктеу/скачать 31,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Әдеби сын
- Бұл бет үшін навигация:
- K ep ceiri. Ж урналда жарияланган М.Эуезовтщ, С.Мукановтыц, F.MycipenoBTiH
- F.MycipenoBTin
| 203
И. СОГЫСТАН КЕЙ1НГ1 ЭДЕБИ СЫН Согыс кез1нде бар куш-ж1гер жауды же цуге жумылдырылса, ендш жагдайда идеология- яьщ жумыстардьщ алдына жаца мшдетгер койыла бастады. Ол м1ндеттерд1 ВЬШ(б) Ортальщ Комитетшщ «Звезда» жэне «Ленинград» журналдары туралы» (1946, 14 тамыз), «Драма театрларыныц репертуары жэне оны жаксарту шаралары туралы» каулысын орындау ба- рысы туралы» (1947, 29 кекек) сиякты каулыларында айкындап бердь ВКП(б) Орталык Комитетшщ кускауларын жузеге асыруга Казакстаннын партия уйымы б1рден кулшына Ki- picin кетт!. Казакстан Компартиясыньщ Орталык Комитет! де 1946 жылы 27 тамызда «Эде биет жэне искусство» журналы мен «Казакстан» альманагы жайлы каулы кабылдап, олар дьщ жумысындагы идеялык-керкемдж кемш ш ктерд] K ep ceiri. Ж урналда жарияланган М.Эуезовтщ, С.Мукановтыц, F.MycipenoBTiH, Г.Мустафиннщ шыгармалары идеялык жа гынан сынга ушырады. Мысалы, М.Эуезовтщ осы журналда басылган «Абай» романыныц екшпп бвл'мгн'щ тарауларында озбыр феодал Кунанбайды мактап, феодалдардыц, байлар- дыц эдет-гурыптарын дэрштейдЬ>, - деп сыналды. Партия каулыларын жузеге асыруга багытталган шаралар кауырт колга алынды. Алматы каласыныц жазушылары мен енер кайраткерлершщ осы мэселеге арналган жиыны болып erri. Жиналыста баяндама жасаган Казакстан К(б)П Орталык Комитетшщ Насихат жэне улт бвлгм! мецгеруппсшщ орынбасары Н.Н.Поспеловтьщ баяндамасында жэне осында ка- былданган каулыда казак каламгерлершщ шыгармаларына идеялык тургыдан б1рсыпыра сындар айтылып, оны жою талап етшдк Ш.Хусайновтын «Сенбес шырак», F.MycipenoBTin «Ер Каптагай», С.Мукановтыц «Б1здщ заманныц батырлары», К-Шацгытбаевтьщ, Ж.Тше- ковтщ, т.б. елендер) сьш садагьша ш гщ . Э.Тэж1баевтщ «Б1з де казакпыз» атты пьесасы «мул- дем ката, саяси зиянды шыгарма» аталды. Баспасез бетшде керкем эдебиеттеп идеялык ауткушьшыктарды сынаган материалдар керше бастады. Бул ретге «Социалистк Казакстан» газеп езгелерге улп керсетш, жаца саяси науканныц кеш басшысы болды. Осында жарияланган К-Бекхожиннщ «Bip жас акынныц шыгармаларындагы жат пшрлер» (8.IX. 1946), Ж.Жумаханов пен Ж.Кулбаевтыц «Семейде Зощенко жок болгандыктан» (23.Х.1946), С.Бэшшевтщ «Идеясыздык пен сауатсыздыктыц жинагы» (27.IX.1946), С.Телешевтщ «Шыганак» романындагы кателер» (20.IX.1946), «Казак эдебиетш зерттеудеп елеуш кателжтер мен кемшшктердц батьш жэне тез жояйык!» (1.ХП.1946), П.Кузнецовтыц «Идеясыздык жэне жайбаракаттьщ жагдайында» («Социалиспк Казакстан», 1946, 4 казан) сиякты макалалар согыстан соцгы солакай саяси сындардыц алгашкы лей болатын. К-Бекхожин акын К-Шацгытбаевты «акындьщ жагынан енеге алганы кебшесе ecKi акьгндардьщ шыгармалары, еткен гасырдыц поэзиясы», «елеццерщде кайгыру, жабыркау сарьшьг кеп», «шыгармасыньщ идеяльщ мазмуны куцпрт» деп сынга алдьг. С.Бэшшев «Эдебиет жэне искусство» журналыныц 1946 жылгы алгашкы алты H O M ip in «идеясыздык пен сауатсыздык тыц жинагы» деп атады. Журналда жарияланган Ш.Хусайыновтыц «Сонбейтш шырак», С.Акпановтыц «Тац атканда», К-Шацгытбаевтыц «Жайьщ улы», Э.Оцалбаевтыц «Шатаскан шал», С.Мукановтыц «Б1здщ заманымыздыц батырлары», Ж.Тшековтщ «Сырым батыр», К-Аманжоловтыц балладалары «идеялык жагынан, керкем дк жагынан тольщ кемшшктер! бар» деп сыналды. Ал С.Телешев болса, бул каулы-карарларга дейш-ак К-Жумалиевтщ орта мектептщ 8-класына арналган оку ютабын сынаган «Казак эдебиет» туралы» («Социалистк Казакстан», 1944, 12 кекек) макаласын жазып, «кьтрагыльщ» таныткан болатын. Енд1 партия каулысына орай тагы да жүктеу/скачать 31,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|