Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган



Pdf көрінісі
бет386/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   382   383   384   385   386   387   388   389   ...   780
Дандай ЫСКАК^ЛЫ
айтудыц орнына, кугынга туардЬ «Казак эдебиетшщ» улттык муддеш эдебиет пен мэдениет 
саласында барынша батыл коргай бшгенш кенпре алмаган ресми б и л к басылымынын ба­
сына бар пэлеш уйш-тегш, мэселесш караумен болды. Акырында газетт! бул багытынан кай- 
туга мэжбурлеген каулы кабылдап тынды. Онда газеттщ эдебиет пен мэдениет, тш, тарихы. 
мектеп, оку орындары бойынша мэселе кетер1п жазган материалдарынын барлыгы дерли 
бисаясаттык, Енржакты, ултшылдыкты кексеу деп табылган. Соцында «Казак эдебиетшщ» 
С.Мэуленов бастаган шыгармашылык ужымы тугелге жуык кызметтершен шеттетшдЬ
1957 
жылы маусым айында Казакстан Компартиясыныц Орталык Комитеп «Казак хал­
кыныц эдеби-поэзиялык жэне музыка мурасын зерттеудщ, сын тургысьшан карап пайдалануцыв 
жайы жэне оларды жаксарту шаралары туралы» каулы кабьшдады. Каулыда казак халкыныв 
мэдени мурасы аса бай екендш, оны игеруде б1ршама жумыстар аткарылып жаткандыгы, 
солай бола тура еткен замандардыц эдеби, музыкальщ жэдкерлктерш зерттеу 1стерщде елеул! 
кемшшктердщ орын алып келе жаткандыгы айтылды. Онда «Казакстанныц кейб1р галымдары 
жазушылары жэне баска творчествольщ кызметкерлер1 соцгы уакытка дейш еткен кездеп 
мэдени мурага бага беруде елеут кател1ктерге жол 6epin, революцияга дешнп барлык акындар 
мен жыршьшардьщ таптьщ жэне идеялык-саяси багытыньщ калай болуына карамастан, оларды* 
творчествосын б1ржакты мадактап келдЬ немесе еткен кездеп мэдениеттщ жетюпктерш ка- 
лай болса солай жамандап, жокка шыгарып келд1. Муныц ез1 кейб1р эдебиетшшер мен музыкг 
зерттеушшершщ когамдык кубылыстарга талдау жасаудыц маркстк-лениндк эдюш эл1 д( 
болса жеткшкт! мецгермегенш, нактылы тарихи жагдайларьшдагы мэдениет дамуыныц шьн 
nponecin нашар танитындыгын, прогрестк кубылысты реакцияшьш кубьшыстан, шын мэш- 
с1ндеп халыктьщ кубылыстарды феодалдык-байшьшьщ кубылыстардан жеткшкт! ажыратг 
бшмейтшн дэлелдедЬ> («Лениншш жас», 1957, 25 маусым) - деп, керсетшген. Муныц ез1 
шын мэш ндс сол кездеп сыншы-галымдардан ез зерттеулершде маркстк-лениндк ш м нц 
мэдениетке катысты принциптерш катац устануды талап ету болатын. Каулы алдагы уакытп 
аткарылар 9 пунктген туратьш шараларды межеледк Оньщ 6ipiimii пунктшде эдеби-поэзияльп 
жэне музыкальщ мураны зерттеу ютерщде ж1бершген кемшшктерщ жоюга жэне де «...6i3 3p6i{ 
улттык мэдениеттщ iuiiHCH тек оныц демократиялык жэне оныц социалиспк элементтерп 
аламыз, оларды алганда тек кана жэне сезаз турде 9p6ip уптгьщ буржуазияльщ мэдениетше 
буржуазиялык ултшылдыгына карама-карсы аламыз» деген лениндк кагиданы тынбаста^ 
басшылыкка алып отыру талап етшдк Осы талаптарга жауап беретшдерш бастырып шыгару 
еткеннщ эдеби мурасын таптык тургыдан зерттей тусу, казак эдебиеп тарихыныц тушнд 
мэселелер! бойынша гылыми-теорияльщ конференция етюзу мщдеттелд!.
Казак эдебиеп тарихыныц турл1 мэселелерше, оныц кернекп екшдерше арналган 6ip- 
сьшыра материалдар жарык кердЬ «Эдебиет муралары мукият зерпелсш» (бас макала «Со­
циалистк Казакстан», 1957, 24 шшде), Э.Дербгсэлиннщ «Ы.Алтынсарин - казак тш ндег 
окульщтыц авторы» («Лениншш жас», 1957, 9 кацтар), Ы.Дуйсенбаевтыц «Шортанбай акын­
ныц шыгармалары» («Казак эдебиеп», 1957, 17 мамыр), «Шокан Уэлихановтыц эдеб* 
муралары» («Казак т ш мен эдебиеп», 1957, №6), К-Мухаметхановтыц «Магауия Абайуль 
Кунанбаев» (Ученые записки Семипалатинского педагогического института им. Н.К.Крупской 
Вьш. II; Семипалатинск, 1957), «Абай шыгармаларыныц текстологиясы жайында» («Жулдыз» 
1957, №10), Т.Нуртазиннщ «Шортанбай шыгармалары жайлы» («Казак эдебиет!», 1957
13 желтоксан), С.Нурышевтщ «Шортанбайдыц «Бала зары» туралы» («Казак эдебиетЬ), 1957
19 шшде), К-Ом1рэлиевтщ «Тагы да Абай текстологиясы жайында» («Казак эдебиет!», 1957 
8 наурыз), М.Сэрсекеевтщ «Абайды зерттеудщ кейб1р мэселелер!» («Казак эдебиет!», 1957 
5 шшде), Х.Сушншэлиевтщ «Махамбет Этемюулы - казак халкыныц улы акыны» («Казак CCI 
Гылым Академиясыныц хабаршысы», 1957, №2), «Шокан - публицист» («Лениншш жас»
1957, 28 кыркуйек), «Казак эдебиетшщ зерттеу жолы» («Жулдыз», 1958, №5), «Дулат акын>: 
(«Казак ССР Гылым Академиясыныц хабаршысы. Филология жэне зерттеу сериясы», 1959 
№3), М.Тшеужановтыц «Султанмахмуттыц Абай дэстур! ушш куресЬ> («Казак эдебиеп», 1957
15 наурыз), т.б. макалаларда казак эдеби мурасыныц езекп ещрлер! сез болды. Ш.Ахметов 
тщ «Ыбырай Алтынсарин - казак балалар эдебиепнщ атасы» («Казак т ш мен эдебиеп», 1958 
№9), М.Базарбаевтыц «Казак эдебиеп тарихын зерттеудщ кейб1р мэселелер!» («Казак тш 
мен эдебиеп», 1958), «Эдеби мура жэне оны зерттеу» («Казак ССР Гылым Академиясыныц




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   382   383   384   385   386   387   388   389   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет