З. Е. Колумбаева
XIX ғ. 60-90жж. реформалар: мақсаттары мен міндеттері, нәтижелері
жүктеу/скачать 1,01 Mb. Pdf көрінісі
|
Kolumbaeva
|
8.2 XIX ғ. 60-90жж. реформалар: мақсаттары мен міндеттері, нәтижелері - 1865ж. ҥкімет Қазақ даласын басқару туралы «Ереженің» жобасын даярлау ҥшін Далалық комиссия қҧрды. - қҧрамы: ішкі істер, ҽскери министрліктер мен жергілікті генерал- губернаторлықтың ҿкілдері; 1867-68жж. реформаның мақсаты: - Ресейдің басқа да бҿліктеріне қазақ даласының қосылуына жҽрдем жасау; - дҽстҥрлі билік жҥйесін біржола шеттету; -қазақ халқын бір басқарманың астына біріктіру; Реформаның нәтижесі: - Қазақстан территориясы 6 облысқа топтастырылды; - Жетісу мен Сырдария облыстары – Түркістан генерал- губернаторлығына - Ақмола жҽне Семей облыстары – Батыс Сібір генерал- губернаторлығына - Орал мен Торғай облыстары Орынбор генерал –губернаторлығына қарады; - облыс , оның басында –ҽскери -губернатор тҧрды; - - облыс уезге бҿлінді, оның басында – орыс ҽскерлері басқарды; - уездер болысқа бҿлінді, болыстардың басында – сайланбалы болыс басқармалары; - болыс әкімшілік ауылдарға бҿлінді, оның басында – ауыл старшындары тҧрды; XIXғ. 80 жылдарынынң соңы мен 90- жылдарынынң басында ғана патша ҿкіметі ҽкімшілік – сот істері реформасын енгізуді аяқтауға кірісті. 1886ж. 2 маусымда Тҥркістан ҿлкесін басқару жҿніндегі Ереже, 4, ал 1891ж. 21 наурызда –Ақмола, Семей, Жетісу, Орал жҽне Торғай облыстарын басқару жҿніндегі Ереже қабылданды. 1891ж. Ереже бойынша ауыл ағамандары арасындағы жер мҽселелері жҿніндегі дауларды болыс шеңберінде болыстық сьездер, ал ҥй иелері арасындағы дауларды ауылдық жиындар шешіп отырды. Бҧларда болыс басқарушылары мен ауыл ағамандарына ҿз кандидаттарын ҿткізу жолындағы аса қатал кҥрес жҥріп жатты. |