Зияткерлік меншік негіздері: Оқушыларға арналған сұрақтар мен жауаптар


 Тапсырыс бойынша жасалған өнертабыс кімге тиесілі?



Pdf көрінісі
бет20/72
Дата01.03.2023
өлшемі1,43 Mb.
#70608
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   72
33. Тапсырыс бойынша жасалған өнертабыс кімге тиесілі?
 
Егер бір тарап екінші тарап жасаған өнертабысты қаржыландыратын 
болса, өнертабысқа меншік құқығы бірінші кезекте осы екі тарап 
арасындағы келісім негізінде анықталады, егер ондай бар болса. Демеуші 
неғұрлым күшті позицияға ие болғандықтан, келісім әдетте өнертабыс оған 
ғана тиесілі екендігін көздейді. Егер келісімде туындыға меншік құқығы 
айтылмаса, халықаралық тәжірибеге сәйкес өнертабыс демеушіге тиесілі деп 
есептеледі. Алайда, кейбір елдерде, мысалы, ҚХР-да, келісім болмаған 
жағдайда өнертабыс өнертапқышқа тиесілі. Алайда Қытай, басқа елдер 
сияқты, олардың еркіндіктерін құрметтей отырып, екі тарап арасындағы 
келісімге басымдықты береді. 


34. Қызметтік өнертабыс кімге тиесілі?
 
Томас Эдисонның заманында өнертабыстардың көпшілігі өз 
технологиялары 
бойынша 
және 
олардың 
өз 
жабдықтарында 
өнертапқыштардың есебінен жасалды.
Алайда қазіргі уақытта ғылым және техниканың дамуын, сондай-ақ тез 
экономикалық және әлеуметтік дамуды ескере отырып, өнертабыс көбінесе 
физикалық және техникалық ресурстардың едәуір шығындарын, сондай-ақ 
көптеген адамдардың ынтымақтастығын талап етеді.
Инновациялық схемалардың басым бөлігін компаниялар, зерттеу мекемелері, 
университеттер мен үкіметтермен қаржыландырады, ал жұмысты олардың 
қызметкерлері атқарады. Бұл жағдайда әзірленген өнертабыстар кімге тиесілі 
екенін анықтау маңызды. Кейбір елдерде патенттік заңнама қызметкерлер 
жасаған өнертабысқа құқықты жұмыс берушіге тікелей бекітеді.
Кейбір басқа елдерде патенттік заңнамаға сәйкес патенттік құқықтар 
қызметкерге тиесілі, бірақ мұндай құқықтарды беру, яғни оларды келісім 
немесе келісімшарт негізінде басқа тұлғаға беру мүмкіндігі көзделген. 
Әртүрлі елдердің заңнамаларындағы кейбір айырмашылықтарға қарамастан, 
іс жүзінде бірдей нәтиже: техникалық инновациялардың нәтижелерінде 
құқықтарды жұмыс беруші алады. 
Екі тараптың мүдделерін ескеру үшін патенттік құқықтарды алғаннан кейін 
жұмыс беруші өнертабысқа ақылға қонымды сыйақы немесе өтемақы төлеуге 
тиіс, ал өнертабысты іс жүзінде жасайтын адам өнертабысқа құқықтар басқа 
тұлғаға бекітілген болса да, патенттік құжаттарда оның атын көрсету 
құқығына ие болуға тиіс. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   72




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет