2 зертханалық жұмыс Нақты өткізгіштердің кедергісінің олардың геометриялық параметрлеріне және материалдардың меншікті кедергісіне тәуелділігін зерттеу. Мақсаты



Дата18.04.2023
өлшемі35,17 Kb.
#83688

2 зертханалық жұмыс

Нақты өткізгіштердің кедергісінің олардың геометриялық параметрлеріне және материалдардың меншікті кедергісіне тәуелділігін зерттеу.

Мақсаты: өткізгіштің меншікті кедергісін анықтау және оны кесте мәнімен салыстыру.
Қажетті құрал-жабдықтар: вольтметр, амперметр, өткізгіш сымдар, батарея, кілт, нақты өткізгіш.
Неміс физигі Георг Ом (1787-1854) 1826 жылы электр тізбегінің бөлімі болып табылатын металл өткізгіштің ұштары арасындағы U кернеуінің тізбектегі I токқа қатынасы тұрақты мән болатынын анықтады:
(1)
Тәжірибе көрсеткендей, өткізгіштің электр кедергісі оның ұзындығына L тікелей және өткізгіштің көлденең қимасының ауданына кері пропорционалды:
(2)
Берілген зат үшін r тұрақтысы заттың меншікті электр кедергісі деп аталады. Өткізгіштік коэффициенті Оммен өлшенеді.

Жұмыстың орындалу реті:


2.1. Құрастыру кестесіндегі суретте көрсетілген электр тізбегін құрастырыңыз:

2.2. Журналға өз таңдауыңыз бойынша материалды таңдаңыз:



вариант

материал

1

Цинк

2

висмут

3

Вольфрам

4

Железо

5

Золото

6

Константан

7

Латунь

8

Манганин

9

Медь

10

Молибден

11

Никель

12

Нихром

13

Олово

14

Платина

15

Свинец

16

Серебро

2.3. Мультиметрмен өткізгіштегі кернеуді эксперимент арқылы анықтаңыз.


Ол үшін мультиметрді полярлықты сақтай отырып, тұрақты кернеуді өлшеу режимінде өткізгішпен параллель қосу керек.
Мультиметр көрсеткішін жазып алыңыз.
2.4. Тізбектегі ток күшін мультиметрмен эксперимент арқылы анықтаңыз.
Мультиметрді полярлықты сақтай отырып, тізбекте тұрақты токты тізбектей өлшеу режимінде қосыңыз.
Мультиметр көрсеткішін жазып алыңыз.
2.5. (1) формуланы пайдаланып өткізгіштің кедергісін есептеңіз.

№ опыта

Длина, м

Напряжение, В

Сила тока, А

Сопротивление, Ом

Удельное сопротивление, 
Ом · мм2

1










2










3














4










5









2.6. (2) формуланы пайдаланып материалдың меншікті кедергісін анықтаңыз.


2.7. 2.3 - 2.6 қадамдарын қайталаңыз. Ұзындығын өзгертіп, өткізгіштің көлденең қимасының ауданы мен материалын өзгертпей өлшеу керек.
2.8. Өлшеу нәтижелерін кестеге енгізіңіз;
2.9. Орташа меншікті кедергісін тауып, оны кесте мәнімен салыстырыңыз.
2.10. Өткізгіштің кедергісін тікелей омметрмен өлшеңіз. Нәтижелеріңізді салыстырыңыз.

Бақылау сұрақтары.
1. Өткізгіштің кедергісін не деп атайды?
2. Өткізгіштің кедергісі оның ұзындығына қалай байланысты?
3. Өткізгіштің нақты кедергісін қандай формула бойынша есептеуге болады?
4. Өткізгіштің кедергісі қандай бірліктерде өлшенеді?

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет