Тұрғын
толқын
қарама-қарсы бағытта таралатын толқындардың интерференция құбылысы
жиіліктері мен амплитудалары бірдей біріне-бірі қарсы таралатын екі қума толқындардың қабаттасуы.
Шоғыры
түйіндер
Тұрғын толқындар нүктенің орнына тәуелді,
бірақ уақытқа тәуелді емес
Тұрғын толқындардың теңдеуі
Тұрғын толқын амплитудасы
болғандықтан
Тұрғын толқынның
шоғырының орналасқан кординатасын анықтау(көрші екі шоғыр аралығы):
n=0.1.2….-шоғыр саны
Тұрғын толқынның
түйіндерінің орналасқан кординатасын анықтау(көрші екі түйін аралығы):
n=0.1.2….-түйін саны
Ішектің тербелісі: Екі ұшы бекітілген ішекте көлденең толқындар тудырғанда тұрғын толқын пайда болады.
Ішектің ұзындығы:
жалпы
толқын ұзындығы
Егер бір ұшы бекітілсе
түйін, бекітілмесе
шоғыр пайда болады
Тербеліс жиіліктері:
Меншікті жиілігі
|
Негізгі жиілігі
|
|
|
ТОЛҚЫН ЭНЕРГИЯЛАРЫ.
Кинетикалық энергия:
Потенциялдық энергия:
Е
|
серпімділік модулі(Па)
|
ϑ
|
жылдамдық(м/с)
|
ε
|
салыстырмалы деформация
|
ρ
|
тығыздық
|
V
|
көлем
|
|
Бойлық ұзындық
|
Энергия тығыздығы-бірлік көлемде таралатын белгілі бір энергияны анықтайтын шама;
1)Тұрақты толқынның бірінші және төртінші түйіндерінің арақашықтығы 60 см.Толқын ұзындығы қандай?(
0,4м; 40см)
2) Ұштарында бекітілген ұзындығы l = 0,5 м қола жіп үшін негізгі діріл режимінің негізгі жиілігін және тондарды анықтаңыз. Қоладағы дыбыс жылдамдығы v = 3500 м/с.(
3500Гц)
3)Жиілігі ν = 440 Гц жазық толқынның көзінен 4 м қашықтықта қабырға оның сәулесіне перпендикуляр орналасқан. Қабырғадан қозғалатын және шағылысқан толқындардың қосылуынан туындайтын толқын көзінен тұрақты толқынның алғашқы үш түйіні мен үш шоғыры болатын нүктелерге дейінгі қашықтықтарды анықтаңыз. Толқын жылдамдығы 340 м/с деп есептеледі. (
түйін; шоғыр: )
4) Тұрақты толқын қозғалатын дыбыс толқыны мен толқынның таралу бағытына перпендикуляр медиа интерфейсінен шағылысқан толқынның суперпозициясынан пайда болады. Егер шағылысу тығыздығы аз
ортадан пайда болса, тұрақты толқынның түйіндері мен шоғырлар позицияларын табыңыз. Дыбыс тербелістерінің таралу жылдамдығы 340 м/с және жиілігі ν = 3,4 кГц.
(
, )
5 ) Тұрақты толқындағы бірінші және жетінші шоғырлары арасындағы қашықтық 15см болса, қозғалатын толқынның λ ұзындығын анықтаңыз.(
5см)
6) Тұрақты толқынның бірінші және төртінші түйіндерінің арақашықтығы 15 см болса, қозғалатын толқынның λ ұзындығын анықтаңыз.(
10см)
7)Түйіндердің және шоғырлардың орнын табыңыз және егер шағылысу тығыздығы аз ортадан келсе. Жылжымалы толқынның ұзындығы λ = 16см.(
, )
8)Кундт түтігінде тұрақты толқынның пайда болуы кезінде ауа бағанында n = 6 шоғыр байқалды. Егер болат өзек бекітілген болса, ауа бағанасының ұзындығы 2 қандай болды: а)
ортасында; б) соңында? Өзекшенің ұзындығы =1м. Дыбыстың таралу жылдамдығы болатта = 5250 м/с, ауада = 343 м/с.(
0,392м;0,784м)
9) Кундт түтігіндегі шыны таяқшаның ұзындығы неге тең, егер оны ортасында бекіткенде, ауа бағанында n = 5 шоғыры байқалса? Ауа бағанының ұзындығы = 0,25 м Шыны үшін Юнг модулі E = 6,9*10
10 Па; шыны тығыздығы ρ = 2500 кг/м3. (
0,772м)
10)Тұрақты толқын, толқын ұзындығы λ =14 м болатын жүгіретін және шағылысқан толқындардың қабаттасуынан пайда болды. Бұл бөлшектер арасындағы минималды қашықтық?
(
7м)