Бекітемін: доіжо гульджикова А. Ж
жүктеу/скачать 19,09 Kb.
|
8-сынып, әдебиет І БЖБ
Бекітемін:______________ ДОІЖО Гульджикова А.Ж20.09.2022 8-сынып. Қазақ әдебиетіДананың сөзі – ақылдың көзі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары Оқу мақсаты: 8.1.1.1 Әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтерді анықтау 8.3.3.1 Шығарманың көркемдік-идеялық құндылығынгуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу 1-тапсырма Шығарма сюжетіндегі мына үзінді шығарманың қай бөлігінде кездесті? Онда қандай салт-дәстүр туралы айтылады? Қазіргі кезде осы салт-дәстүр бар ма? Қорқыт:«Мен сенің аспанмен таласқан қаратауыңның басына шықсам деп келдім, суыгүрілдеп аққан мөлдір суыңнанөтсем депкелдім, мен сенің кең етегіңнен еніп, тарқолтығыңа сыйсам деп келдім. Көктіңбұйрығы, тәңірдің жолы деп, мен сеніңайдан ақ, күннен сұлу қарындасың БануШешекті Бәмсі Байраққа алып кетсем депкелдім» 2-тапсырма «Қорқыттың нақыл сөздерінің тәрбиелік мәні» тақырыбында өз көзқарасыңды білдіріп, Қорқыт нақылдарының көркемдік құндылығын талдап, эссе жазыңыз. Сөз саны – 120-150
Дастанда құдалық сөйлесу, қалың мал беру жөнінде баяндар кездеседі. Айталық, Бəмсі Байрақ Бану Шешекпен кездесіп уəделескеннен кейін, Байбөрі құдалыққа сөйлесуге оғыз бектерінің ұйғарымы бойынша Қорқыт атаны жібереді. Қыз ауылына барған Қорқыт атадан қыздың ағасы Қарашар оның неге келгенін сұрайды. Сонда Қорқыт тұрып: «Мен сенің аспанмен таласқан қара тауыңның басына шықсам деп келдім, суы гүрілдеп аққан мөлдір суыңнан өтсем деп келдім, мен сенің кең етегіңнен еніп, тар қолтығыңа сыйсам деп келдім. Көктің бұйрығы, тəңірдің жолы деп мен сенің айдан ақ, күннен сұлу қарындасың Бану Шешекті Бəмсі Байраққа алып келсем деп келдім» деп жауап береді. Сонда қыздың ағасы Қарашар Қорқыттан қалың мал сұрайды. Ол қалың малдың түрі мынадай: келеге түспеген мың улек, үйірге түспеген мың айғыр, саулық көрмеген мың қошқар, құйрығы мен мойыны жоқ мың ит, мың бүрге. Бұны Қорқыт құп көреді, əрі тауып береді. Құдалыққа сөйлесуге тілді-жақты, көпті көрген, шежіре-шешен, салттан хабары мол қарт адамды жіберу, ол адамның қарсы жаққа барғанда өз мақсатын төте айтпай, орағытып, астарлап, мақал-мəтелдеп айтуы, қалың мал сұрап, қалың мал беру — қазақ халқында ертеден жалғасын тауып келе жатқан дəстүр. Оны былай қойғанда, қазақ халқында бертінгі кезге дейін қыран тазы сұрайтын жігіттер болған, ондай жағдайда жігіт жағы берген тазының қарғыбауын алып қалады. жүктеу/скачать 19,09 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|