ЭНДОКРИНДІК
ЖУЙЕСІНІН
КЫЗМЕТІ
БУЗЫЛУЫ КЕЗІНДЕ
МЕЙІРГЕРЛІК КУТІМ
УЙЫМДАСТЫРУ.
ЕГДЕ ЖАНЕ КАРТ
ЖАСТАГЫ КАЛКАНША
Таштан Аягул
Эндокриндік жүйе — ағзаның гуморальды
реттелуінде маңызды рөл атқарады. Бұл жерде
гуморальды реттелу дегеніміз — қанның
құрамындағы гормондар және минералдық
заттардың әсерлері арқылы организм қызметінің
реттелуі. Ол ағзаның ішкі ортасына арнаулы
биологиялық белсенді заттарды бөліп шығарады. Ішкі
секреция бездері шығарған заттар гормон деп
аталады. Бездер бөлген гормондар қанның ағысымен
ішкі мүшелерге және мүшелер жүйелеріне келіп,
олардың жұмысына әсер етеді.
Басты ішкі
секреция
бездері (сол
жақта — еркек,
оң жақта —
әйел): 1.
Эпифиз 2.
Гипофиз
3.Қалқанша
без 4. Тимус
5.Бүйрек үсті
безі 6. Ұйқы
безі 7.Аналық
без 8. Аталық
без
ЭНДОКРИНДІ Ж
Ү
ЙЕЛЕР
Қ
ЫЗМЕТІНІН
Б
Ұ
ЗЫЛУЫ КЕЗІНДЕГІ МЕЙІРБИКЕЛІК
Ү
РДІС
Негізгі клиникалық белгілері. Мейірбикелік үрдіс
кезеңдерін ұйымдастыру және жүзеге асыру.
Терімен сілемей қабықтарға күтім жасау. Қантты
диабет кезінде аяққа күтім жасау тәртібі.
Инсулинді егу тәртібі. Инсулинді инсулиндік және
қарапайым шприцпен енгізу. Қантты диабет
кезінде емдәммен емдеу. Емдәмді қадағалау
жөнінде ұсынымдар. Педиатриялық күтім жасау.
Аяққа күтім жасау және аяқ киім таңдау жөнінде
ұсынымдар.
Диабеттік табан ауруының алдын-
алу үшін екінші типті қант диабетіне
шалдыққан кез-келген науқас аяқ
киім таңдау мәселесіне ден қоюы
қажет. Аяқ киімді өлшеп қарап,
таңдауға түстен кейінгі мезгілді
арнаған жөн, өйткені тәуліктің екінші
жартысында аяқ аздап ісінеді. Ал
диабетиктің табаны, башайларының
арасы терлемегені дұрыс, өйткені
кейін олардан құтылу қиынға соғады.
Объективті тексеру тәсілдері:
Жалпы қарау: 1. Көз симптомдары
2.Семіру
3.Жүдеу
4.Қалқанша безінің үлкеюі
5.Фурункулез
6.Терінің пигментациялануы
7. Тырнақ, тіл, шаштың өзгеруі
8.Қолдың дірілдеуі
Пальпация: 1.Тері жағдайларын анықтау
2.Қалқанша безді анықтау
3.Тамыр соғысын анықтау
Лабораториялық –аспаптар арқылы тексеру:
Қалқанша безі:1.Сканермен тексеру
2.Ультрадыбыспен тексеру
3.Қандағы гармондардың деңгейі
4.Негізгі алмасу
5.Қандағы белокқа байланысқан иодтың мөлшері
Ұйқы безі: 1.Қандағы қанттың мөлшері
2.Қандағы қанттық профиль
3.Тәуліктік глюкозурия
4.Ацетонурия
5.Қанның сілтілі резерві
1.Науқасқа су ішуге және зәрді жинауға арналған
өлшемді ыдысты даярлаңыз.
2.Науқасқа емшара мақсатын және орындау іс-
әрекетін түсіндіріңіз. Науқас бір тәулік бойы
көлемі 3 л ыдысқа зәрді жинауы қажет және бір
уақытта ішілген және шығарылған сұйықтыққа
есеп жүргізеді.
3.Әдеттегі су-тамақ және қозғалыс тәртібін
сақтау қажеттілігі туралы науқасқа түсіндіріңіз.
4.Су балансын есептейтін параққа жазу тәртібі
туралы науқасқа толық мәліметті беріңіз.
Парақты толтыра білуіне көзіңізді жеткізіңіз.
ІС-
Ә
РЕКЕТ АЛГОРИТМІ:
5.Науқасқа таңертең сағат 6:00-де зәрін
унитазға жіберу қажеттігін түсіндіріңіз.
6.Келесі зәрдің үлесін тәулік бойы 3 л
бөлшек белгісі салынған ыдысқа келесі
күннің таңертеңгі сағат 6.00 дейінгі зәрді
қоса санап жинаңыз.
7.Өлшемді ыдыстағы зәрдің жалпы
мөлшерін анықтаңыз. Осы -тәуліктік диурез
болады.
8.Бөлінген сұйықтықтың мөлшерін есептеу
парағына жазыңыз.
Мейірбикенің міндеттері:
- Науқастың сұйықтықты есептей білетініне
көзіңізді жеткізіңіз.
- Зерттеуге дейін 3 күн бойы науқас диуретикті
қабылдамағанына көзіңізді жеткізіңіз.
- Қанша мөлшерде сұйықтық қалыпта зәрмен
бөлінуі керек екенін науқасқа айтып беріңіз.
- Енгізілген сұйықтықты есептеуді жеңілдету
үшін тамақта судың барлық пайызды екенін
науқасқа түсіндіріңіз (тамақтағы судың барлығы,
енгізілген парентеральдық ерітінділер есептеледі).
L- Қатты тамақтарда 60-тан 80%
дейін су бар.
- Бөлінген сұйықтықтың молшерін
есептеуге тек қана зәр емес науқастың
құсығы, үлкен дәреті кіреді.
- Бір тәулікте енгізілген
сұйықтықпен шығарылған зәр мөлшерін
мейірбике есептейді.
- Шығарылған сұйықтықтың %
анықталады (80% - қалыптағы
шығарылған сұйықтық мөлшері).
НАЗАРЛАРЫ
Ң
ЫЗ
Ғ
А
РАХМЕТ
Достарыңызбен бөлісу: |