Дәдікбай 9-апта 9- апта бойынша орындалатын тапсырмалар: 20.03. – 25.03.2023ж. 1. Есті диагностикалауға арналған әдістемелер. Есті диагностикалау адамның тыныштықтарын, жемісін және басқа дәлелдерін пайдалана отырып сыртқы және ішкі орталықтардың зиянымен байланысты жүйелерін тексеру әдісін атайды. Есті диагностикалау әдістерінің бірнеше әдістемелері мұндай:
1.Аударма тесті: Бұл тесттерді қолданып, адамның есті тыныштықтарын тексеруге болады.
2.Тыныштықты талдау: Бұл талдауды қолдану адамның жемісі мен басқа тыныштық дәлелдерін тексеруге болады.
3.Рентген: Есті құрылғылардың суреттерін жинау әдісін пайдаланып, тыныштық топтарындағы аурулар мен жарақаттарды анықтауға болады.
4.Компьютерлік томография (КТ): Есті және қарақшылардың төрт және үш бойлық биылғыларындағы ауруларды анықтауға болады.
5.Магнит томография (МТ): Бұл талдауды қолдану астында, есті бөлімшелерінің суреттерін жинауға болады.
6.Есті артериялардың ангиографиясы: Бұл тесттерді қолданып, есті артериялардың суреттерін жинауға болады.
7.Есті бөлімшелерінің магнит резонанстық талдауы: Бұл талдау әдісін пайдаланып, есті бөлімшелерінің суреттерін жинауға болады. Бұл әдістер есті диагностикалауға арналған.
2. Қысқа мерзімді естің көлемін зерттеуге арналған әдістемелер. Қысқа мерзімді жад (STM) - бұл аздаған ақпаратты бірнеше секундтан бірнеше минутқа дейін сақтауға мүмкіндік беретін механизм. Қысқа мерзімді жад көлемін зерттеудің бірнеше әдістері бар:
1.Digit Span әдісі – бұл әдісте зерттелушіге есте сақтау және кері ретпен қайталау қажет сандар тізбегі көрсетіледі. Тізбек екі саннан басталады және субъект цифрларды дұрыс қайталауды тоқтатқанша жалғасады.
2.Letter Span әдісі - Бұл әдіс цифрлық аралық әдісіне ұқсас, бірақ сандардың орнына әріптер қолданылады.
3.Сөздерді есте сақтауға арналған тест (Сөзді еске түсіру) – бұл әдісте зерттелушіге есте сақтау және белгілі бір уақыттан кейін қайталау қажет сөздер тізімі көрсетіледі.
4.Көрнекі түрде еске түсіру тесті – бұл әдісте зерттелушіге сызба немесе сызбалар сериясы көрсетіледі, ол оны есте сақтауы және белгілі бір уақыттан кейін қайталауы керек.
5.Түсті еске түсіру сынағы – бұл әдісте зерттелушіге белгілі бір уақыт кезеңінен кейін есте сақтауы және қайталауы тиіс түстер қатары көрсетіледі.
6.Дыбысты еске түсіру тесті – бұл әдісте зерттелушіге белгілі бір уақыттан кейін есте сақтауы және қайталауы тиіс дыбыстар тізбегі көрсетіледі.
7.N-артқа тапсырма - бұл әдісте нысанға әріптер немесе сандар қатары көрсетіледі және ағымдағы таңба пайда болған таңбаға сәйкес келетінін анықтауы керек.
Жалпы алғанда, бұл әдістер қысқа мерзімді жадының көлемін және оның әртүрлі адамдардағы тиімділігін бағалау үшін пайдаланылуы мүмкін.
3. Жанама есте сақтауды анықтауға арналған әдістемелер. Жанама есте сақтау әдістері әртүрлі болуы мүмкін, бірақ олардың көптегені бірнеше қадамдан тұрады. Мұндай қадамдарды сізге көрсетемін:
1.Қорытынды толық тазалық: Жанама есте сақтау аясында, қорытынды толық тазалықты сақтау өте маңызды. Мұнда жанамаңыздың кездеуіне жағынан көптеген сабақтарды орындауға болады. Қорытынды тазалықты сақтау өзіндік бағдарлама бойынша орындан алуға мүмкіндік береді.
2.Жанама естенің бөлшектерін таңдау: Жанама естенің бөлшектерін таңдау арқылы, сіз түсінікті жанама естенің кімістік кезеңдері мен тәртібін түсінетін боласыз. Бұл сізге жанама естенің бөлшектеріне қарағанда, сіз олардың қанша уақытта сақталуы керек пайдалы болады.
3.Су таңдау: Жанама естені сақтау аясында, су таңдау маңызды. Су жанаманың құрылымын және оның сақтау шарттарын қамтамасыз етуге көмектеседі.
4. Оперативті есті анықтауға арналған әдістемелер. Оперативті есті анықтауға арналған әдістердің бірнеше міндеттері бар. Мысалы:
1.Мониторинг: Оперативті есті анықтау мақсатында, қатысты деректерді жинау және өңдеу керек. Мониторинг процесі салыстырулық деректерді санайтын және өңдеу үшін деректерді талдап алуға мүмкіндік береді.
2.Деректерді жинау: Деректер жинау мақсатында, жүйелердің әрбір компонентінен деректер алуға болады. Бұл компоненттер, салыстырулық жазбалар, салыстырулық жүйелер, үлгілер және деректер қорын қамтамасыз ететін бағдарламаларды қамтиды.
3.Анализ: Алынған деректерді анализ жасау мақсатында, математикалық және техникалық алгоритмдер пайдаланылады. Анализ процесінде, өзекті мәндерді табуға, паттернді анықтауға және ауызша мәліметтерді табуға болады.
4.Алдымен анықтау: Бұл жағдайда, ескертулердің жүйесінен деректерді алуға болады. Бұл алған деректерді санайтын және өңдеуге мүмкіндік береді.
5.Автоматты анықтау: Автоматты анықтау, алған деректердің түрлерін анықтау мақсатында әртүрлі алгоритмдердің пайдаланылуымен орындалады.