Жарық интерференциясы
жүктеу/скачать 69,64 Kb.
|
| L3-2 Translated from Russian to Kazakh - www.onlinedoctranslator.com Жарық интерференциясыГеометриялық оптиканың жарық сәулелерінің тәуелсіздік заңы түйісетін жарық сәулелерінің бір-біріне әсер етпейтінін білдіреді. Жарықтың толқындық табиғаты көрінетін құбылыстарда бұл заң өз күшін жоғалтады. Жарық толқындарын қабаттастырған кезде суперпозиция принципі жалпы орындалады: алынған жарық векторы жеке толқындардың жарық векторларының қосындысы болып табылады. Бұл жағдайда толқынды алуға болады, оның қарқындылығы қатпарлы толқындардың қарқындылығының қосындысына тең болмайды. Интерференция табиғаты бойынша электромагниттік толқындар болып табылатын жарық толқындарына ғана емес, сонымен қатар кез келген басқа типтегі толқындарға да тән. Кез келген түрдегі толқындар бірдей толқын теңдеулерін қанағаттандыратындықтан, толқындардың кез келген түрінің интерференциясын сипаттау үшін бірдей математикалық аппарат қолданылады. Сондықтан интерференцияның мәнін екі өлшемді гармоникалық толқындарды (форманың толқындарын) қосу мысалында қарастырамыз.) бірдей жиілікте. Бір-бірінің үстіне қойылған олар кеңістіктің қандай да бір нүктесінде гармоникалық тербелістерді қоздырады. , оның амплитудасы өрнекпен анықталады .Толқынның қарқындылығы амплитуданың квадратына пропорционал . Демек, толқындар қабаттасқан кезде байқалатын қарқындылық .(бір) Қосудың нәтижесі фазалар айырмасына байланысты (басқа кеңістіктік нүктеге ауысқанда өзгереді). Кеңістіктегі сол нүктелерде,; нүктелерде,. Осылайша, гармоникалық (жалпы когерентті) жарық толқындары қабаттаса, жарық ағыны кеңістікте қайта бөлінеді, нәтижесінде кейбір жерлерде қарқындылық максимумдары, ал басқа жерлерде интенсивтілік минимумдары пайда болады. Бұл құбылыс толқындық интерференция деп аталады. Монохроматикалық жарық (тұрақты жиіліктегі жарық) шығаратын S жарықтың нүктелік көзін қарастырайық (сурет). Р нүктесіне дейін бірінші сәуле сыну көрсеткіші бар орта арқылы өтедіжол, екінші сәуле сыну көрсеткіші бар орта арқылы өтедіжол. Егер S нүктесінде тербеліс фазасы тең болса, онда бірінші сәуле Р нүктесінде тербелісті қоздырады, ал екінші сәуле тербеліс болып табылады(жәнетолқындардың фазалық жылдамдықтары). Демек, Р нүктесіндегі сәулелер қоздыратын тербелістердің фазалық айырмасы мынаған тең болады. .Фактор тең(вакуумдегі толқын ұзындығы) және фазалар айырмасының өрнек түрін беруге болады ,(2) мұнда (3) деп аталатын шама бар оптикалық жолдың айырмашылығы. (2) формуладан көруге болады, егер оптикалық жол айырмасы вакуумдегі толқын ұзындығының бүтін санына тең болса. ,(4) онда фазалар айырымы және тербелістер бірдей фазамен болады. Демек, (4) шарт – кедергі максимумы шарты. Егер вакуумдағы толқын ұзындығының бүтін санының жартысына тең болса, ,(5) содан кейін , сондықтан Р нүктесіндегі тербелістер антифазада болады. (5)-шарт – кедергі минимумының шарты. жүктеу/скачать 69,64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|