Математиканың басқа ғылымдармен байланысы



Дата07.02.2023
өлшемі155,68 Kb.
#66075

Нұртай Қаламқас М21-3




16-нұсқа



  1. Математиканың басқа ғылымдармен байланысы.

  2. XVIII ғасырдағы математиканың негізгі бөлігінің дамуы.

  3. Ежелгі Қытайдың 0,4,9 сандарын жазып көрсетіңіз.



  1. Математиканың басқа ғылымдармен байланысы.

«Математика барлық ғылымдар патшасы» деп Гаусс айтқандай математиканы да адамды сүйгендей сүйіп, адамды түсінгендей түсінген абзал. Бұл ғылым өте терең біліктер мен үлкен ізденушілікті талап етеді. Бірақ бұл ғылым өзінің қызығушылығымен қызықтыра түсетін жұмбақ тәрізді. Математика- барлық ғылымдардың логикалық негізі, демек, математика – оқушының дұрыс ойлау мәдениетін қалыптастырады, дамытады, оны шыңдай түседі және әлемде болып жатқан жаңалықтарды дұрыс қабылдауға көмек береді. Математика пәнін оқи отырып, оқушылар өздерінің теориялық білімдерін кеңейтіп, логикалық ойлау қабілеттерін дамытуға болады.


Математиканың басқа ғылымдармен байланысын атап айта аламыз.
Математиканың тарихпен қандай байланысы бар? Тарих толығымен даталардан және соған сәйкес оқиғалардан тұрады. Оларды есте сақтау үшін математикалық ойлау қабілеті керек.

Дүниетанумен байланысына келсек, қалалардың арақашықтығын анықтағанда масштаб, қолда бар карталар есепке алынады, қарапайым математикалық есептеулер арқылы қажетті деректерді алуға болады.


Әдебиетпен байланысы: көз алдыңызға логикалық ойлау қабілеті жақсы дамыған адамды келтіріңіз. Егер ол бір шығарманың авторын жақсы білмесе де, оның туған, өлген жылын білу арқылы сол уақыт арасында болған оқиғаларды оңай еске түсіріп,шығарманың атын еске түсіре алады.
Әрине есептеусіз, математикасыз бұл өмірде ешнәрсе істей алмаймыз. Ендеше матеманың өмірде алатын орны орасан зор.

Математиканың өмірмен байланысы анық. Миды жаттықтыру үшін адамға математиканы үйрену, есеп шығару қажет және математиканың бүкіл заңдарын басқа ғылымдарды оқығанда пайдаланамыз. Шынында да математика өздігінен математикалық құндылықтарды туғызбайды, ауруларды емдемейді, жер қойнауындағы байлықтарды ашпайды, машиналарды жүргізбейді. Бірақ оның құнды пікірлері мен әдістерін ұқыпты қолдану арқылы материалдық құндылықтарды сақтап қалуға, аурудың алдын алуға, жер қойнауындағы қазына байлықтың мөлшерін анықтауға оны қолданудағы экономикалық тиімділікті есептеуге мүмкіндік береді .Қоғам үшін де математиканың рөлі ерекше, себебі, әр түрлі бағыттағы математикалык әдістерді қолданбаса ғылыми-прогрестің болуы мүмкін емес.


.

  1. XVIII ғасырдағы математиканың негізгі бөлігінің дамуы.

Анализ жаратылыстану ғылымдарының қарқынды дамуына себеп бола отырып өзіде дамыды. Осындай алмасудың идеялары нәтижесінде математикалық физика дүниеге келді. Жаңа тәсілдің триумфальді жетістіктерінің арқасында шексіз аздар әдісінің нашар негізделгеніне сын айтатындар азайды.
Ғылымда Ньютон арқасында , механика патшалық етіп тұрды- барлық қалған өзара байланыстар екінші кезекке шығарылды,оларды механикалық процестердің салдары деп есептеледі. Анализ және механиканың дамуы тығыз байланыста іске асырылып отырылды.
Бұл бірігуді бірінші болып Эйлер іске асырды, ал Ньютондық механикадан архаийлық конструкцияны алып тастады және динамикаға аналитикалық фундамент 1736 жүргізді. Осы моменттен бастап механика анализдің қолданбалы тарауына айналды.Бұл процесті Логранж аяқтады, оның Аналитикалық механика деген еңбегінде бірде бір сызба кездеспейді. Осы кезеңде анализ алгебраны және геометрия мен механикадан түпкілікті бөлінді.
Бұл кезеңдерде сызықты алгебра қарқынды дамыды. Сызықты жүйелердің жалпы шешімінің алғашқы толық сипаттамасын 1750 жылы Габриел Крамер берді, қазіргі заманғы символикаға жақын белгілеуді және анықтауыштардың терең талдауын Александр Вандермонд көрсетті. Лаплас 1772 жылы анықтауыштың минорлар бойынша жіктелуін көрсетті.Анықтауыштар теориясы тез арада астронмияда және механикада , алгебраның жүйелерді шешуде және формаларды зерттеуде т.б. көптеген қолданыстар тапты.



  1. Ежелгі Қытайдың 0,4,9 сандарын жазып көрсетіңіз.





Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет