Ожантай Бейбіт Сөж: Жануалар клетка дақылдарын қолдану салалары. Эссе



Дата19.03.2023
өлшемі16,95 Kb.
#75502

Ожантай Бейбіт
Сөж: Жануалар клетка дақылдарын қолдану салалары.
Эссе



Жалпы Жасушалық және тіндік культуралар медицина үшін қалыпты жасушалардың ісікке айналуы сияқты маңызды мәселелерді зерттеуге, олардың қасиеттерін, жасушалардың физикалық және химиялық факторларға, соның ішінде дәрі-дәрмектерге сезімталдығын жан-жақты зерттеуге, сондай-ақ осы факторлардың ықтимал мутагендігі мен канцерогенділігін анықтауға мүмкіндік береді.Олар мутация мен ісік тудыруы мүмкін деген қауіптерде бар.



Жануарлар клетка культурасын көбіне осы медицинада көптеп қолданылады. Омыртқасыздардың жасушалары мен тіндерін өсіруде сонымен қатар.


Омыртқасыздардың жасушалық дақылдарына қызығушылық өсу мен метаморфоздың әртүрлілігімен және өзіндік ерекшелігімен байланысты, оларжасушаның дифференциациясы мен гендік белсенділікті реттеудің негізгі процестерін зерттеу объектісі бола алады.
Екінші жағынан, энтомопатогендік препараттарды алу әдістерін қарастырғанкезде вирустар тірі жәндіктер жасушаларын қолданған кезде ғана көбейеалатындығы айтылды, сондықтан вирустық препараттарды алу үшін негізгі жәндіктерді алдын-ала өсіру қажет болды. Омыртқасыздардың жасушалық дақылдарын пайдалану бұл мәселені шешуге мүмкіндік береді.
Омыртқасыздардың жасушалары мен тіндерін өсіру
Жәндіктердің жасушалары мен тіндерін өсіру ортасы құрамы жағынан әр түрлі болады. Қоректік ортаны құру кезінде олар көбінесе жәндіктердің әртүрлі түрлерінде ерекшеленетін гемолимфаның құрамы туралы мәліметтерді басшылыққа алады. Қазіргі уақытта омыртқасыз жасушаларды өсіру үшін қоректік ортаның 50-ден астам нұсқасы ұсынылған. Бұл орталардың ешқайсысы омыртқасыздардың барлық түрлерінің жасушалық дақылдарын алуға жарамайды, яғни әмбебап емес. 

Жәндіктер жасушаларының алу үшін эмбриональды жасушалар жиі алынады. Бастапқы культуралар омыртқасыздар жасушаларының көп мөлшерде қайта түзілетін сызықтарын алу көзі болып табылады. Бастапқы жасуша өсіру әдістерінің көмегімен культурадағы омыртқасыз жасушалардың дифференциациясы мен метаболизмін зерттеуге болады.


Денеден тыс өсіру үшін тірі жасушаларды бірнеше жолмен алуға болады. Жасушаларды қаннан бөліп алуға болады, бірақ мәдениетте тек лейкоциттер ғана өсе алады. Мононуклеарлы жасушаларды жасушадан тыс матрицаны бұзатын коллагеназа, трипсин, проназа сияқты ферменттердің көмегімен жұмсақ тіндерден бөліп алуға болады. Сонымен қатар, тіндер мен материалдардың бөліктерін қоректік ортаға қоюға болады
Денеден тыс өсіру үшін тірі жасушаларды бірнеше жолмен алуға болады. Жасушаларды қаннан бөліп алуға болады, бірақ мәдениетте тек лейкоциттер ғана өсе алады. Мононуклеарлы жасушаларды жасушадан тыс матрицаны бұзатын коллагеназа, трипсин, проназа сияқты ферменттердің көмегімен жұмсақ тіндерден бөліп алуға болады. Сонымен қатар, тіндер мен материалдардың бөліктерін қоректік ортаға қоюға болады
Тікелей объектіден алынған жасуша дақылдары біріншілік деп аталады. Ісікжасушаларын қоспағанда, бастапқы жасушалардың көпшілігінің өмір сүру мерзімішектеулі. Белгілі бір бөлінуден кейін мұндай жасушалар қартаяды және бөлінуінтоқтатады, дегенмен олар өміршеңдігін сақтай алады.
Шексіз көбейе алатын өлмейтін ұяшықтар бар
Культуралау - әдетте табиғи ортадан тыс өсетін процесс. Өсіру клеткаларын сау жануарлардан эмбрионалды және қатерлі тіндерден өсіру арқылы қабылдаушы жануардан асептикалық жинау арқылы жүзеге асыруға болады. Кейбір жағдайларда жеке жасушалардан суспензия дайындау үшін жасушаларды бұзу үшін физикалық немесе ферментативті әдістер қолданылады.
Культурасын өсіру үшін тірі жасушаларды бірнеше жолмен алуға болады. Жасушаларды қаннан оқшаулауға болады, бірақ лейкоциттер ғана мәдениетте өсе алады. Мононуклеарлы жасушаларды жасушадан тыс матрицаны бұзатын коллагеназа, трипсин, проназа сияқты ферменттердің көмегімен жұмсақ тіндерден оқшаулауға болады. Сонымен қатар, мата мен материалдардың бөліктерін қоректік ортаға орналастыруға болады.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет