Орындаған: Шәріпхан Салидат Визуалды бағдарламалау негіздері
Қазіргі таңда ақпаратты пайдалана және жоғары деңгейде талдай білген маман әрқашан сұраныста. Кез келген маман өз міндетін экономиканың өтпелі кезеңінде жаңа талаптарға лайықты етіп орындау үшін жаңа ақпараттық технологиялар арқылы жұмыстарын шеберлікпен жүргізе білуі қажет. Бұл жаңа ғасырдың, бүгінгі күннің талабы.
Қазақстан Республикасының бәсекеге қабілетті ел ретінде даму стратегиясы ҚР Президенті Н.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауында атап өтілгендей, қоғамымыздың басым міндеттерінің бірінің жүзеге асырылуы – халықтың компьютерлік сауаттылығын қалыптастырумен байланысты. Мемлекет барлық деңгейдегі техникалық және технологиялық білім беруді дамытуға бағытталған тиісті шараларды қолдауда. Біздің елде осы мәселелердің маңызды екендігі және оларды шешу керектігі тұралы жалпы түсінік бар. Мұның барлығы тек техникалық құралдарды көбейтуге емес, жоғары білікті мамандарды дайындауға да байланысты. Сондықтан да қазіргі кезде әр бір маманның іс-әрекеті осы ақпараттандыруды талдай және жаңа информациялық технологияларды дұрыс пайдалана білуге көп тәуелді. Визуалдық бағдарламалау (ООП, Визуальное программирование; visual programming, латынша visualis — көрнекі) — көрнекі құралдар арқылы қолданбалы бағдарламалар жазылатын бағдарламалау саласы. Мұндай жағдайда бағдарламашы бағдарлама мәтінін жазбайды, тек қана нәтижесінде не шығу қажеттігін көрсетеді. Бағдарлама мәтіні визуалды прототип көмегімен автоматты түрде құрастырылып шығады. Визуалдық бағдарламалау объектілік икемделген бағдарламалауға және OLE-технологияға немесе осыған ұқсас технологияларға негізделеді. Визуалдық бағдарламалау элементтері Visual С++, Delphi сияқты нақтылы бағдарламалау тілдерінде және қолданбалы бағдарламалар жасау құралдарында кеңінен пайдаланылады Delphi - жаңа программаны өңдеуге арналған инструменттер жиынтығының интегралданған IDE (Integated Development Environment ) ортасы болып табылады. Обьектілі - бағдарланған пргограммалау технологиясын RAP – Rapid Application Development (қосымшаларды жылдам құру ортасы) жылдам құру жүйесінің негізіне жатқызады. Delphi программасымен көптеген жұмыстар атқаруға болады. Мысалы: терезелерді түзету, ортасының компаненттер политрасы, формалар терезесі, обьектілер тармағының терезесі, программалар код терезесі , форманың қасиеттерін өзгерту, формаға жаңа компоненттер орналастыру т.б. жұмыстар істеуге болады. "Алгоритм" ұғымын түсінген сәттен бастап адам өзінің идеялары мен әрекеттерін дәлірек көрсету үшін оны ұсынуға, яғни елестетуге тырысады. Сонымен қатар, көрнекі презентация ойластырылған идеяны және оның даму жолдарын тереңірек түсінуге ықпал етеді.
Визуалды бағдарламалау дегеніміз не? Атаудың өзі дұрыс жауап береді. Бұл мәтін түрінде код жазудың орнына графикалық көріністе объектілерді манипуляциялау арқылы бағдарлама құру әдісі. Осылайша, бағдарламашы қосымшаның алгоритмін жүзеге асыра алады. Ол үшін мәтіндік тілдің синтаксисін мұқият білу қажет емес. Сондықтан визуалды бағдарламалау пайдалы, бұл деректерді графикалық элементтер түрінде ұсынуға мүмкіндік береді. Мысалы, информатика сабақтарынан бізге таныс блок-схемалар да визуалды бағдарламалаудың бір түрі болып табылады. Мәтіндік тілдер синтаксисті, барлық жақшаларды, нүктелерді, үтірлерді және т.б. қою ережелерін білуді талап етеді. Бірақ балалар бағдарламалауды тұрақты емес, аптасына бірнеше сағат қана жасайды. Мұндай жағдайларда визуалды бағдарламалаудың негіздерін үйрену ыңғайлы екені анық. Келесі себеп-біріншісінің жалғасы. Алгоритмді мәтіндік тілмен жаза отырып, қате таңбаны кездейсоқ басып шығарып, қосымша бос орын, үтір және т. б. ал егер код редакторы бұл қатені бөлектемесе? Мәселені іздеуге және түзетуге көп күш пен уақыт жұмсауға болады. Көрнекі бағдарламалау құралдары мұндай жағдайлардың пайда болуын болдырмайды. Қорытындылай келсек, Көрнекі бағдарламалау тек жаңадан бастаушылар үшін қолданылады деп ойламау керек. Оның көмегімен сіз өте маңызды мәселелерді шеше аласыз. Мысалы, қолданбалы конструкторларда, деректер ағындарын бағдарламалау және т.б. реляциялық мәліметтер базасындағы қатынастарды визуалды бағдарламалау да сәтті қолданылады. Қолданбаларды визуалды бағдарламалаудың басқа құралдары бар. Бірақ олардың көпшілігі өте нақты және шектеулі қосымшаларға ие, ал кейбіреулері бағдарламалау құралдарына қарағанда конструкторға көбірек ұқсайды.