Бөж тақырыбы: Тілдің қоғамдағы қызыметі (эссе) Орындаған

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі 
М. Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан университеті 
Тіл және әдебиет институты 
«Қазақ тілі және Әдебиет» кафедрасы 
БӨЖ 
Тақырыбы: 
Тілдің қоғамдағы қызыметі (эссе) 
Орындаған:
Жанелхан Қ. М 
Тобы:
ҚТӘ-23-1 қ 
Қабылдаған:
Хамзина Г. С 
Петропавлск қ, 2023 ж 

«Ана тілінен айырылған адам 
өз халқы жасаған мәдени мұраның
бәрінен құралақан қалады».
(Ғабит Мүсірепов) 
 
Кіріспе 
Ана тілінің қадір-қасиетін біле білген халқымыз оны ұлттың рухына, қазына 
байлығына балайды. Себебі не?Себебі, тіл – халықтың жаны, сәні, тұтастай 
кескін-келбеті, ұлттық болмысы. Адамды мұратқа жеткізетін – ана тілі мен ата 
дәстүрі. Біздің осындай халықтық қасиетті мұрамыз, ана тіліміз – Қазақ тілі.Әр 
халықтың өзінің ана тілі бар. Тіл – жеке адам ойлап тапқан туынды емес, ол 
барша ұлтқа ортақ, соның төл перзенті. Сол халықтың мәдени әлеуметтік 
өмірінде өзіндік мәні бар киелі ұғым. 
Тіл – атадан балаға мирас болып қалып отыратын баға жетпес мұра. Тіл– 
еліміздің іргетасы, «Ұлттың қуаты тілінде». Тілдің адам өмірі үшін мәні 
айрықша. Тіл – өлшеусіз қазына, өрісі кең әлем». Тіл – ұлттың жан дүниесі. 
Расында Қазақ халқының басында талай қиын нәубет, зұлматтың, қайғылы 
күндердің болғаны тарихтан белгілі. Сондай ауыр сәттерде, сын сағаттарда 
атамекен қонысын тастап босқан халықтың өзімен бірге алып жүрген байлығы 
– ана сүтімен санасына дарыған ана тілі ғана.Халқымыздың тілге беріп жүрген 
бағасы бұл ғана емес, ана тілге деген мейірім, махаббат сезімін білдіретін сөздер 
көп-ақ. Оған жүздеген мысалдар келтіруге болады. Осы сияқты ой 
тұжырымдардың баршасы ел аузына түспей, ғасырлар өтсе де ұрпақ жадында 
сақталған қанатты сөздер.«Тәрбие басы — тіл» деген осы күнге дейін мән-
мағынасын жоғалтпаған қанатты сөз XI ғасырдың ұлы ойшылдарының бірі 
Ахмет Иүгінекидің есіміне қатысты.Үзілмей келе жатқан осындай даналық 
дәстүрінің жалғасын біз бүгінгі ұрпақтан да көреміз. 
Ана тіліміздің айтып жеткізуге болмайтын асыл қасиеттерін тап басып 
танып , қанатты сөздерге айналдырған зиялыларымыз да баршылық.Бүгінгі 
Қазақ тілінің тағдыр мен болашағы Елбасын аз толғандырып жүрген жоқ. 
Сондықтан да болар Ел басының «Қазақстанның болашағы – Қазақ тілінде», 
«Ана тілі – бәріміздің анамыз, өйткені ол – ұлтымыздың анасы» деген сөзі бар. 
Ал кейінгі 2005 жылғы жолдауында айтылған «Біз барша қазақстандықтарды 
біріктіруші басты факторлардың бірі – еліміздің мемлекеттік тілін, барлық 
қазақтардың ана тілін одан әрі дамытуға бар күш-жігерімізді жұмсауымыз 
керек» деген уәжінде Қазақ тілінің Қазақстан халықтарының басын біріктіруші 
ұйытқы болуын көздеп отыр.Қай қоғамда да тіл мәселесі болатыны белгілі.