ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігі



Дата28.11.2022
өлшемі25,4 Kb.
#53142

ҚР ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
"СЕМЕЙ ҚАЛАСЫ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ УНИВЕРСИТЕТІ" КеАҚ

Қазақ қоғамының құндылықтар, ерекшеліктер және өзіндік ерекшелігінің жаңа жүйесі.
Орындаған: Тоқташева Айгерім
Тобы:КЯЛ-101
Тексерген: Кариева Тоты Амангельдыевна
2022-2023 ж.

  1. Қазақстан Республикасындағы саяси партиялар мен қоғамдық қозғалыстар.

1990-1995 жылдардағы саяси-экономикалық жағдайларда әр түрлі саяси партиялар мен қоғамдық қозғалыстардың туындап, саяси жүйенің қалып¬тасуы орын алды. 1989 жылы «Невада-Семей» антиядролық қозғалысы негізін¬де құрылған Қазақстан Халық Конгресі партиясы (ҚХКП) 1991 жылғы 5 қа¬зан¬да өткізілген партияның І съезінде бекітілді; 1991 жылғы 4 қыркүйекте Қа¬зақ¬станның Республикалық партиясы құрылып, 1999 жылғы 29 мамырда Аста¬на¬да өткізілген съезде оның атауы «Алаш» Қазақстанның ұлттық партиясы («Алаш» ҚҰП) болып өзгертіліп, жаңа Жарғысы мен бағдарламасы қабылдан¬ды.


1991 жылы 7 қыркүйекте Қазақстан Коммунистік Партиясы¬ның кезек¬тен тыс ХҮІІІ съезінде делегаттардың партия атауына қатысты біржақты ше¬шім¬ге келмеуі нәтижесінде 1991 жылғы қазан айында осы Коммунистік пар¬тияның мұрагері ретінде Қазақстанның Коммунистік партиясы (ҚКП) және Қазақстан¬ның социалистік партиясы (ҚСП) құрылды. Қазіргі кезде өз қыз¬метінде ҚКП қоғамдық-саяси өмірінде белсенділік танытып отырса, ҚСП нақты ықпалының төмендігінен саяси күреске қабілетсіздігін көрсетіп отыр.
1989 жылы «Әділет» коғамы құрылды. Әділет партиясы болып кейіннен құрылды. Қоғамның негізгі мақсаты ұжымдастыру кезіндегі ашаршылық, сталиндік репрессия шындығын ашу болды. Бұдан басқа Қазақстанда «Азамат», «Ақиқат», «Қазақ тілі», «Мұсылман әйелдер лигасы» сияқты қоғамдық саяси қозғалыстар құрылды. 1990 жылы «Азат» азаматтық қозғалысы құрылды. Басты мақсаты Қазақстанның мемлекеттік егемендігін алу болды. 1990 жылы ұлтаралық «Единство» қозғалысы құрылды. Қозғалысқа ғылыми-техникалық интеллигенция өкілдері кірді.
Осы кезде «Желтоқсан» партиясы құрылды. Бұл партияның құрамына 1986 жылғы желтоқсан оқиғасына қатысқандар кірді. 1991 жылы қазанда «Азат» азаматтық қозғалысының партиясы құрылды. Жастар өздерінің саяси қозғалысы «Алаш» партиясын құрды. 1991 жыл Қазақстан социал-демократиялық партиясы құрылды. 1990 жылы Қазақстанда 100-ден аса қоғамдық-саяси қозғалыс болды. Алматыда ғана 40-қа жуық саяси қозғалыс жұмыс істеді. 1993 жылдың соңында Қазақстанда 4 саяси партия тіркелді. Олар – Социалистік партия, Қазақстанның республикалық партиясы, "Қазақстанның халық Конгресі” және Коммунистік партия. Қоғамдық қозғалыстардан – ядролық жарылысқа қарсы "Невада-Семей”, азаматтық "Азат” және "Қазақстанның халық бірлігі” одағы, 11 республикалық ұлттық мәдени топтар тіркелді.Сондай-ақ республикада 300-ден аса қоғамдық-саяси ұйымдар, 68 әр түрлі қорлар тіркеуге алынды.
1993 жылдың соңына қарай қоғамдық-саяси қозғалыстар берік саяси күшке айналды. 1994 жылғы желтоқсанда "Қазақстанның халықтық-кооперативтік париясы”, 1995 жылғы қаңтарда "Қазақстанның өрлеу партиясы”, 1995 жылдың басында "Қазақстанның аграрлық партиясы”, 1995 жылғы жазда "Қазақстанның демократиялық партиясы” құрылды. 1998 жылғы қарашада "Ақ жол” қоғамдық қозғалысы құрылды. Жетекшісі – Н. Оразалин. Мақсаты: Президент Н.Ә. Назарбаевтың саяси бағытын қолдау. "Қазақстан-2030” стратегиясын жүзеге асыру. Зиялы өкілдер мүдделерін қорғау.
1999 жылғы қаңтарда "Отан” партиясы құрылды. Төрағасы – Т.Терещенко. Бұл партия Н.Ә. Назарбаевтың Президенттікке кандидатурасын қолдау қоғамдық штабы негізінде құрылды. 1999 жылғы 14 қаңтарда "Қазақстанның отаншылар” партиясы құрылды. Жалпы 1999 жылы республикада барлығы 14 саяси партиялар мен 30-ға жуық саяси қоғамдық қозғалыстар, бірлестіктер құрылды. 2001 жылғы қарашада "Қазақстанның демократиялық таңдауы” атты қоғамдық-саяси бірлестік құрылды. 2000 жылы республикадағы ресми тіркелген партиялар саны –15.
Елімізде саяси партиялардың және партиялық жүйелердің орнығуына, тәуелсіз баспасөздің дамуына көп көңіл бөлінді. Бұл жағдай республиканың өркендеуіне, қоғамның демократиялануына, реформаның тереңдеуіне, экономиканың және халықтың тұрмыс-тіршілігінің жақсаруына ықпал етті. Табиғат экологиялық қоғамдық қозғалысы экологиялық мәселелерді шешуде жетекші орын алуда. Оның көш басшысы – Мелс Елеусізов.
2001 жылы Қазақстанда 2,5 мыңнан астам үкіметтік емес ұйым, 16 саяси партия мен қозғалыс болды. Ғасырлар тоғысында республикадағы саяси үрдістердің ерекшелігі саяси элиталардың жіктелуі және келесі партиялардың саяси аренаға шығуы болды: 2000 жылғы 30-қаңтарда І құрылтай съезінде «Ауыл» социал-демократиялық партиясы («Ауыл» СДП) құрылды; 2000 жылы Қазақстан патриоттары партиясы (ҚПП) құрылды; 2002 жылы Қазақстанның демократиялық «Ақжол» партиясы («Ақжол» ҚДП) құрылды. Бұл партия 2004 жылғы Мәжіліс сайлауында 1 мандатқа ие болды. 2003 жылғы қазан айында саяси-әлеуметтік саланы дамыту мақсатын алға қойған «Руханият» партиясы тіркелді. 2003 жылғы қазанда негізгі ұстанымы халықтың әл-ауқатын арттыру бағытында қызмет ету болып табылатын Республикалық «Асар» партиясы құрылып, 2006 жылы «Нұр Отан» патиясының құрамына енді.
Қазіргі кезеңде республикамыздағы ең ірі саяси ұйым болып табылатын «НұрОтан» халықтық-демократиялық партиясының көшбасшы арқасында қуатты саяси және идеологиялық тұғырнамасы бар. Партия бірқатар мәселердің шешімін тауып, елдің саяси өмірінде басты рөл атқарып отыр. Бұл партия саясат сахнасында ұйымдастырып жүрген жұмыстарының өз ауқымымен беделін көтеруде. Партияны қолдаушылар санының көп болуының басты себебі– оның Қазақстанның демократиялық даму жолындағы мұраттарды, Президент саясатының түпкілікті мақсаттарын жете түсініп, оларға жету жолында қазіргі заман талаптарына сай белсенді іс-қимылдар жасауға бар күш-жігерін аямай жұмсауында болып отыр. Қазіргі кезде Қазақстан аумағында партияның 16 филиалы, 220 өкілдігі, 10 мыңға жуық бастауыш партия ұйымдары жұмыс істейді.


  1. Жастар саясатының негізгі бағыттары.

Республикамыздағы жастар саясаты рухани, мәдени, білім беру, кәсіби қалыптасуына құқықтық, ұйымдастырушылықтарды құру, шығармашылық әлеуетін бар қоғамның мүдделеріне сай құру арқылы жүзеге асырады. Жалпы, жастар саясатының бағыттарына тоқталсақ: жастардың құқықтары, бостандықтарының сақталуы; жұмыспен қамту саласы жастардың ндағы кепілдіктерді қамтамасыз ету; жастардың тегін негізгі орта, жалпы орта білім алуына конституциялық құқықты іске асыру; мүмкіндігі шектеулі жастардың балалар үйінің тәрбиеленушілерінің әлеуметтік жағынан қорғалуын қамтамасыз ету; жастардың патриоттық әрі азаматтық қалыптасуын жүзеге асыру 


«Нұр Отан» партиясының «Жас Отан» жастар қанаты 2008 жылы 14 мамырда ұйымдастырылды. «Жас Отанның» басты мақсаты - Республика жастарының дамуы, рухани, адамгершілік, физикалық әлеуетін, әлеуметтік жағдайы, саяси, құқықтық жағдайлар жасау. «Жас Отан» - бұл «Нұр Отан» партиясы саясатының дирижері, елдегі жастардың жағдайын жақсарту және оларды мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық мәселелерін шешу жөніндегі практикалық қадамдарды жүзеге асыру орталығы болып табылады. Патриоттық тәрбие беру - еліміздің мемлекеттік жастар саясатының бөлігі. Өз еліңнің патриоты болу - мақтанышы мен қадір-қасиеті бар кез келген адам үшін әрқашан үлкен мәртебе. Бірақ патриоттар туылмайды, олар туады. Оның үстіне, сенімді дамып келе жатқан мемлекеттегі патриоттық тәрбиені тек шығармашылық процесс ретінде бағалауға болмайды. Бұл сонымен қатар жастар үшін күрес, елдің болашағы, мәжбүрлі көші-қон, қылмыстың көбеюі, нашақорлық, маскүнемдік және экстремистік көңіл-күй сияқты жағымсыз құбылыстармен күрес. 
Қазақстан - патриотизм мен өз жеріне деген сүйіспеншілікке негізделген біртұтас идеология құруға тырысатын көпұлтты және конфессияны қолдайтын қоғамдық құрылымы бар мемлекет. Бұл жүйелілікті, тұтастықты, бірлік пен қоғамдық келісімді сақтауды қажет ететін өте күрделі міндет. 2006-2008 жылдарға арналған Қазақстан Республикасы азаматтарына патриоттық тәрбие берудің мемлекеттік бағдарламасы патриотизмді қалыптастыру мен нығайтуға бағынады, оның мақсаты - жоғары патриоттық санадағы азаматтарды қалыптастыру, өз еліне деген мақтаныш сезімін қалыптастыру, патриоттық жүйені мақсатты дамыту арқылы Отан мүдделерін қорғауға арналған азаматтық борышын және конституциялық міндеттемелерін орындауға дайын болуға тәрбиелеу. білім беру.
Қазақстанның ұлттық идеологиясының басты басымдығы, біздің ойымызша, басты стратегиялық конституциялық міндетті - «өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде көрсету, оның ең жоғарғы құндылықтары адам, оның өмірі, құқықтары мен бостандығы болып табылатын өзін-өзі таныту» саясатын жүргізу үшін мемлекеттік билікті ынталандыру болып табылады. Патриотизмнің жоғары деңгейі - ұлттың жоғары бәсекеге қабілеттілігінің кепілі. Сондықтан, осы саладағы мемлекеттік саясат бірқатар маңызды бағыттарға ие. Біріншіден, бұл білім беру саласы - жас ұрпақты тәрбиелеудің іргелі негізі ретінде. Екіншіден, бұл, ең алдымен, ұрпақ сабақтастығына қатысты мәдениет саласы. Үшіншіден, бұл ұлтаралық келісім саласы. Қазақстан - барлық қазақстандықтардың ортақ Отаны. Біздің ортақ үйімізде бейбітшілік пен келісімді насихаттау әр азаматтың міндеті. Төртіншіден, бұл конфессияаралық келісім мен ашық либералды қоғамның аймағы. Бесіншіден, бұл ақпараттық кеңістіктің сферасы. Ақпараттық технологиялардың дамуымен соңғы аспект айрықша өзекті болады » 
Осылайша, жас, тәуелсіз және табысты мемлекеттің өз қызметінің барлық саласында қол жеткізген жетістіктерін бейнелейтін қазақстандық патриотизм тәуелсіз және терең саяси құбылыс ретінде өту үшін барлық қажетті алғышарттарға ие. Өз елінің одан әрі өркендеуі мен әл-ауқатына мүдделі барлық қазақстандық қоғам оны құруға қатысуға шақырылады.

3. Ұлттық қауіпсіздік мәселелері контекстіндегі Қазақстанның конфессиялық саясаты. Астанада әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің съездері.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет