Жақша алдында «+» таңбасы болса, жақшаны ашқанда жақша ішіндегі қосылғыштар өз таңбаларымен жазыладыа + (–b + с – d)=а–b +c–d Жақша алдында «–» таңбасы болса, жақшаны ашқанда жақша ішіндегі қосылғыштардың таңбалары қарама-қарсы таңбамен алмастырылады
а – (b – с + d) = а – b + c – d
Әріп бөліктері бірдей қосылғыштарды ұқсас қосылғыштар деп атайды. Ұқсас қосылғыштарды қосу ұқсас қосылғаштарды біріктірудеп аталады. Өрнекті оған теңбе-тең өрнекпен алмастыруды өрнекті теңбе-тең түрлендіру немесе өрнекті түрлендіру деп атайды. Әріптерден, сандардан және амалдар таңбалары мен жақшалардан (қажет болған жағдайда) құрастырылған жазу алгебралық өрнектер деп аталады
Егер алгебралық өрнектегі әрбір әріптің орнына оның қабылдайтын мәнін қойсақ, сандық өрнек жазылады. Бұл жағдайда сандық өрнектің мәнін алгебралық өрнектің мәні деп атайды
Оқулықпен жұмыс
В тобы: №743
№744
С тобы: №747
№743
Жақшаларды ашып, ұқсас қосылғыштарды біріктіріңіздер: 1) 4(7–5х)–(12–20х); 3) 6(х+2у)–3(2х+у); 2) 2(3х–у)–(5х–2у); 4) 5(4х+у)–2(х–у)
№744 Тік төртбұрыштың ені b см, ұзындығы енінен 6 есе ұзын. Ұзындығы мен енінің айырмасы 30 см. Тік төртбұрыштың периметрін табыңыздар
Берілгені: Шешуі: 6b-b=30
Ені – b см 5b=30 b=6 (см)
Ұзындығы –6b 6b=36 (см)
6b-b=30 см Р=2(а+b)=2(6+36)=84 (см)
Табу керек: Р=? Жауабы: 84 см
№747 Өрнектің мәнін табыңыздар: 1) 3(а+2b)–a, мұндағы а+3b=1,1; 2) 2,4(3x+5y)–4y, мұндағы 0,9x+y=2; 3) 8(0,5а+3b)+8a, мұндағы а+2b=2,5; 4) 3(0,6m+5n)–3n, мұндағы 0,3m+2n=4