Тақырыбы: «Сөйлеу тілі аппатарының шеткі бөлігімен жұмыс» Мақсаты
жүктеу/скачать 18,74 Kb.
|
1 2
|
Тақырыбы: «Сөйлеу тілі аппатарының шеткі бөлігімен жұмыс» Мақсаты: Сөйлеу тілі бұзылған балалардың сөйлеу тілін ұсақ және артикуляциялық моторика арқылы дамыту. Балалардың негізгі тіл дамытуының бірі - ұсақ моторика арқылы даму болып табылады. Мектепке дейінгі жастағы балаға тәрбие мен білім беруде, бала тілінің дамуы, өзіне –өзі қызмет көрсету және жазуға дайындық дағдысын қалыптастыруда ұсақ қол моторикасын дамыту және үйлестіру жұмыстарын жүргізудің маңызы өте зор.Өмірінің бастапқы кезеңінде баланың ұсақ қол моторикасы қалай дамып жатқандығын, жеке интеллектуалды қабілетін байқауға болады. Қасықты, қарындашты ұстай алмайтын, түймесін түймелей алмайтын және бәтеңке бауын байлай алмайтын балалардың қолының кіші моторикасы нашар дамыған болып есептеледі. Олар шашылған конструкторларды жинау, пазламен жұмыс жасау, есептегіш таяқша және мозаикамен ойнау өте қиын. Олар басқа балалармен ойнаудан бас тартады, осы қызметтегі жұмыс жасағанда үлгермейді. Мұндай балалар элементарлы қызметтің өзінде өздерін нашар сезінеді және бұл жағдай баланың эмоциясын мен өзін – өзі бағалауға кері әсерін тигізеді.Бала өз саусақтарын қаншалықты басқара алса, оның одан әрі дамуы да соған тікелей байланысты. Ұсақ қол моторикамен қоса балалардың есте сақтау қабілеті мен назары, сондай –ақ, сөздік қоры да дами түседі. Осыларды ескере отырып, өз жұмысымның мақсатын анықтадым: мектеп жасына дейінгі балаларды түрлі қызметтер арқылы ұсақ қол моториканы дамыту және қол қызметін үйлестіру . Өз жұмысыма төмендегідей міндеттер қойдым: - қол және көз, қолдың ептілігі, ритмикасы қозғылысын үйлестіру және нақтылығын жақсарту; - саусақтар мен қол буынының ұсақ қол моторикасын жақсарту; - жалпы қозғалыстық белсенділікті арттыру; - сөйлеу функциясын тұрақты етуге көмектесу; - қиялын, логикалық ойлауын, еркін назарын, көру және есту қабылдауларын, шығармашылық белсенділіктерін дамыту; - өз құрбылары және үлкендермен қарым – қатынаста эмоционалды – қолайлы жағдай жасау; Көздеген нәтижеге қол жеткізу үшін келесідей жұмыс түрлерін тұрақты түрде пайдаландым: - педагогтың балалармен бірлескен қызметі; - балалармен жекелей жұмыстар; - балалардың өздерінің еркін өзіндік қызметтері. Ұсақ қол моторикасы дамыту және қозғалысын үйлестіру мақсатында түрлі қабылдаулар мен әдіс – тәсілдер қолдандым: • саусақтық ойын тренингісі • қол мойнына массаж • саусақ гимнастикасы, сергіту сәттері • саусақ ойынды тақпақтар мен жаңылтпаштар • саусақтық театр • ермексаз және тұздалған ұннан, табиғи материалдардан жапсыру жұмыстарын мүсіндеу (тұқым, жарма, ұлу қабыршықтары және т.б.) • сызудың дәстүрлі емес техникасы: қылқалам, саусақ, тіс щеткасы және май шам және т.б.. • құрылыс жасау: қағаздан, ЛЕГО конструкторымен • бастырмалардың түлері • графикалық моториканы дамыту • трафаретпен сурет салу • түр сызықпен түрлеу • суретті аяқтау (симметрия принципі бойынша) • лабиринттер • дидактикалық ойындар • М. Монтессори әдісі • Кіші заттармен ойнау • пазл, мозаика қолдану . Ұсақ қол моторикасы термині саусақтар қозғалысы және қолдың буындарын үйлестіру дегенді білдіреді. Кішкентай ғана сәбидің қалайтыны қозғалу, қозғалыс- әлемді танудың мүмкіндігі. Яғни, бала қозғалысы дәл және нақты болса, оның әлемді ақылмен тануы да терең бола түспек. Қолдан ұсақ-түйек заттарды жасау балалардың ең жақсы көретін шығармашылық жұмыстары. Мұндай жұмыс балалардың қиялдарын, ойлары мен бармақтарының ұсақ моторикасын дамытады. Ұсақ қол моториканы дамыту әдістемесі мұндай жағдайда өте тиімді. Артикуляциялық жаттығулар. Тіл дыбыстарын жасауда дыбыстау мүшелерінің қызметін артикуляция деп атайды. Біздің міндетімізге дикция ақауларын түзету емес, дыбыстардың анық, дұрыс айтылуын қадағалау жатады. Демек, артикуляциялық жаттығуларды қолдану баланың дыбыстау (сөйлеу) мүшелерінің қызметі арқылы дыбыс шығару дағдысын қалыптастыруға ықпал етеді. Бұл жаттығуларды орындағанда әр бала өзінің сөйлеу мүшесінің жұмысын бақылай алуы үшін міндетті түрде айнаны қолданады. Гигиеналық талаптарға сай, кезекті жаттығуларды орындаған соң қолданатын, балаларда қол орамал болуы тиіс. Артикуляциялық жаттығуларды өткізуге арналған нұсқау: 1. Педагог жұмысты төмендегідей ұйымдастырады: - ойын тәсілдерін қолдана отырып, алдағы орындалатын жаттығу туралы әңгімелейді; - оның орындалуын көрсетеді; - жаттығуды барлық балалар орындайды; - педагог жаттығудың дұрыс орындалуын тексереді (жаттығуды отырып орындайды). Балаға жаттығуды дұрыс орындамағанын айтудың қажеті жоқ, оған қалай дұрыс жасау керектігін көрсетіп, жетістігін айтып, көтермелеу қажет. 2. Күн сайын 2 - 3 жаттығуды 3 - 5 минуттан өткізу қажет. 3. Жеңілден күрделіге қарай жүргізіледі. 4.Ойын түрінде ұйымдастырылады. Ең алдымен тіл бұлшықеттеріне, кейін ерінге арналған жаттығулар жүргізіледі. Артикуляциялық жаттығулардың басым бөлігі тіл бұлшықетін созуға есептелген, өйткені баланың дикциясының анықтығы тіл ұзындығымен байланысты.. жүктеу/скачать 18,74 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2