Тобы: ааж-911 Қабылдаған: Жунисов Нурсейт Кентау 2022 Мазмұны

Кіріспе……........................................................................................................................ 3

ГАЖ аспаптық құрылымдары.................................................................................................................... 4

Өткен ғасырдьщ соңында ақпараттық жүйелердің жаңа класы - географиялы ақпаратты жүйелер (ГАЖ) пайда болды. Олар табиғи ресурстарды баскару мен өндірістің көптеген түрлерін үйымдастырудың негізгі қүралына айналып отыр. Біздің елде “ГАЖ” түсінігі 1992 жылдан бастап кеңейе түсті. Бүгінгі таңда әртүрлі деңгейдегі геоақпараттық жобаларды үйымдастыруда қүрамында жүздеген мың маманы бар ондаған мың үйым еңбек етуде. Олар шешетін сүрақтар адамзат іс-әрекетінің барлық салаларымен байланысты: онеркәсіпті, көлік және ауылшаруашылығын жедел басқару, материалдық және табиғи ресурстарды пайдалануды жоспарлау, экологиялық жағдайдың мониторингі, қүрылыс және архитектура, табиғи және кдлалық кадастр, бизнес және қаржы географиясы, жер реформасы және т.б. Аймақгық және ірі кәсіпорындарды баскарудағы сүрақгарды ерекше атап өту керек, себебі қол астымыздағы ресурстарымызды білмей, жалпы аймақгың және овда орналасқан жеке кәсіпорындардың даму мәселелерін шешу мүмкін емес. Геоақпараттық жүйелер атрибупық деректер қорының сүлбалары мен байланыс процедураларын көрсететін графикалық қүралды тиімді түрде қолданылатын жобалардың автоматтандырылган жүйелерінде дамыған технологиялардан пайда болады. Геоақпаратты жүйелердің анықтамалары коп, нақгы айтканда — бүл аймақгық деректерді жинау, сақгау, өндеу, сараптау және шьнаруға арналған компьютерлік жүйелер. Демек, ол графикалық функцияларды жөне деректер қорымен (ДҚ) жүмыс жасау функцияларын біріктіреді, сонымен қатар, қүрамында графикалық модуль және деректер қорын басқару жүйесінің (ДҚБЖ) модулі бар. Соңғысы карталардағы, пландардағы нысандар т.б. байланысты атрибуттық деректерді сақтауға жөне үйымдастьфуға мүмкіндіктер береді. Осьшайша, ГАЖ-да фафикалық және атрибупық деректердің жинақгары кдтар өңделеді, ал пайдаланушы болса, олардың арасындағы сарапталуға тиісті байланыстарды таңдайды және сараптаудан шыккан нәтижелердің бейнеленуін бақылайды.