Топырақтың қышқылдығы (Кислотность почвы) — топырақ ерітіндісіндегі
жүктеу/скачать 16,57 Kb.
|
|
Топырақтың қышқылдығы Топырақтың қышқылдығы (Кислотность почвы) — топырақ ерітіндісіндегі (белсенді немесе маңызды қышқылдық) және топырақтың сіңіретін кешеніндегі (әлуетті қышқылдық) сутек иондарының концентрациясы. Топырақтың қышқылдығы – маңызды агрохимиялық көрсеткіштердің бірі. Өсімдіктің өсуі үшін барлық жағдайлар жасалғанменде, олардың өсуі қиынға соғады, солардың бір себебі бос сутек иондарының шамадан тыс мөлшерінің химиялық реакциясының нәтижесінде топырақта жиналуы болып табылады. Яғни өсу ортасындағы қышқылдықтың әсерінен. Топырақ ерітіндісінде сутегі иондарының (Н-иондардың), сондай-ақ толық бейтараптандырылмаған кезде топырақ сіңіру кешенінде сутегі мен алюминий алмасу иондарының болуы топыраққа қышқыл реакция береді. Қышқыл ортада әдетте өсімдіктің өсуі оңайға соқпайды. Өйткені реакциялар өсімдік тамырымен сіңірілмейтін әртүрлі қосылыстарды түзеді. Сол себептіде топырақты залалсыздандырып, қышқылдығын түсіру маңызды. Топырақ қышқылдығы негізінен pН (0-14) мәнімен есептеледі. 7 бейтарап, қолайлы орта болып табылады. Топырақты бейтараптандырудың(қышқылдығын азайтудың) бірнеше әдістері бар. Ең көп қолданылатын әдістер: топырақты әктеу(әк-күшті залалсыздандырғыш), қышқылды топыраққа фацелия, жыңғыл өсімдіктерін отырғызу (олар қышқылдықты түсіре отыра өседі), топыраққа күл қосу (топырақтағы қышқылдықты азайта отырып, өсімдік өсуіне мүмкіндік береді). Осы әдістер арқылы топырақ бейтараптандырылады Топырақ қышқылдығын сипаттау үшін бірқатар көрсеткіштер қолданылады: Өзекті қышқылдық-бұл топырақ ерітіндісінің рН (іс жүзінде топырақ: су = минералды топырақтар үшін 1:2,5 және шымтезек үшін 1:25 қатынасында су сорғышының рН өлшенеді). рН 7-де топырақ ерітіндісінің реакциясы бейтарап, 7 — ден төмен-қышқыл, жоғары-сілтілі. Орман аймағының подзоликалық топырақтарында негізінен қышқыл реакциясы бар (рН 4,5 — 5,5), подзолдар мен шымтезек алқаптары — қатты қышқыл (рН 3,5—4,5). Топырақтың қышқылдығының жоғарылауы көптеген макро - және микроэлементтердің қол жетімділігін төмендету арқылы көптеген мәдени өсімдіктердің өсуіне теріс әсер етеді, керісінше, марганец, алюминий, темір, бор және т.б. улы қосылыстардың ерігіштігін арттырады, сонымен қатар физикалық қасиеттерін нашарлатады. Топырақтың қышқылдануы (қолдануға жол берілмейді термин — синоним топырақтың қышқылдануы)-табиғи топырақ түзілу процесінен, ластаушы заттардың түсуінен, физиологиялық қышқыл тыңайтқыштардың енгізілуінен және антропогендік әсердің басқа түрлерінен туындаған топырақтың қышқыл-негіздік қасиеттерінің өзгеруі. жүктеу/скачать 16,57 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|