вирустардың инфекциялық қасиеттері вирустық инфекциялардың ерекшеліктері
Орындаған: Рысбаев Алмат
Тобы:203A
Жоспары:
І. КІРІСПЕ
ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Жасуша деңгейдегі вирусты инфекциялардың классификациясы
Вирустың таралу жолдары
Вирусты инфекциялардың түрлері
ІІІ. ҚОРЫТЫНДЫ
VІ. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Инфекция (іnfectio-жұғу, жұңіқтыру) - сыртқы және әлеуметтік ортаның тиісті жағдайында патологиялық, қорғаны сбейімделу және компенсаторлық реакциялардың дамуын қамтитын қоздырғыш пен макроорганизм арасындағы күрделі кешенді комплекс.
Инфекциялык процесс - организмнің ішкі ортасының тұрақтылығын және физиологиялық қызметін бұзатын патогенді микробтар макроорганизмге енгенде пайда болатын және дамитын физиологиялық және патологиялық, адаптациялық және репарациялық реакциялардың жиынтық көрінісі.
Вирусты инфекциялар
Вирустардың микробтар әлемінің басқа өкілдерінен атырмашилығы- олар генетикалық(молекулалық) деңгейде жасушаішілік облигатті паразиттер болып табылады. Олардың арасында патогенсіздері жоқ, сондықтан, оларға патогенділік термині қолданылмайды. Ал вируленттіліктің орнына инфекциондық немсе инфекциоздық атаулар қолданылады. Осыған байланысты вирус ты инфекциялар кезіндегі инфекциялық процесс ең алдымен жасушалардың зақымдануына негізделген.
Жасуша деңгейдегі вирусты инфекциялардың классификациясы
Автономды форма – вирустың геномы клетка геномынан тәуелсіз репликацияланады.
Интеграцияланған инфекция – вирус және клетка геномдарының бірлестіруі. Геном толық немесе бөлігімен интеграцияланады.
Вирусты инфекциялар (шешек, тұмау, құтыру, қызылша, Ұшық және т.б.) болғанда инфицирленген жасушаларда жұмыр, дөңгелек, сопақ және элипс пішінді жасушаішілік қоспалар пайда болады.
Вирусты инфекциялар (шешек, тұмау, құтыру, қызылша, Ұшық және т.б.) болғанда инфицирленген жасушаларда жұмыр, дөңгелек, сопақ және элипс пішінді жасушаішілік қоспалар пайда болады.
Олардың көлемі 1,2 – 25 мкм.
Біреулері қышқылды, екіншілері негізді бояуларымен боялады, сондықтан оларды эозинофилді және базофилді деп бөледі.
Жасушаішілік қоспалар ұшық, аденовирусты инфекция болғанда клетка ядросында болады.
Бұл қосылыстар диагностика кезінде өте маңызды болады.
Вирустың таралу жолдары
Синтезделген жаңа вириондар жолдармен таралады:организмге келесі жолдармен таралады
1. Шектелген таралу – вирус бір жасушадан басқа жасушаға беріледі;
2. Виремия-вирустың қан ағымымен ең маңызды таралу жолы (плазматикалық, жасушалық);
3. Шеткейлік жүйке тармақтарымен – нерв арқылы таралады
Вирусты инфекциялардың түрлері
Түсікті (абортивная) инфекция- нақты организмде репродукция ланудың толық циклын атқара алмайтын вирустарға тән.
Жедел (жіті) инфекция- соңында иесінің иммундық жауабы арқилы вирус тан толық арылатын жағдай.
Кейіннен латентті инфекцияға айналатын жедел инфекция- бұл кезде белсенділігінің қайталану және организм не шығу кезеңдері алмасып, инфекциялық емс жаңда-да болады. Инфекцияның осындай түрін қоздыратын вирустардың белгілі бір жағдайларда жасушалардың біреуінде өнімді(продуктивная) инфекция, ал басқа жасушаларда пермиссивті емс инфекция қоздыру қабілеттілігі болады.
Кейіннен персистентті инфекцияға айналатын жедел инфекция- бұл кезде инфекциялық вирус тұрақты бөлінеді немсе зақымданған тінде кездеседі. Иесінің иммунды жауабы жедел инфекция кезінде вирус ты моя алмаған жағда-да персистентті инфекция пайда болады.
Баяу,үдемелі инфекциялар- бұл инфекция айналымға түспейтін агнттерге тән(приондар), олар бас миын зақымдайды.
ЖРВИ
Папилломавирусы (Papillomaviridae) Бородавки
Қорытынды.
Вирус тірі организмдердің ішіндегі жасушасыз тіршілік иесі. Ол нуклейн қышқылынан немесе дезоксирибонуклеин қышқылынан құралған нуклеопротеидтерден, сондай-ақ ферментті нәруызбен қапталған қабықшадан – кабсидтерден тұрады. Вирусты инфекция дамуы үшін олар қөп мөлшерде көбеюі (репродукция) керек.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
Рамазанова Б. А. , Құдайбергенұлы Қ. Медициналық микробиология
Бұлашев А.Қ., Сұраншиев Ж.А., Жұмабаев Х.Ж. Жалпы микробиология пәнінен ветеринариялық медицина факультетінде оқитын студенттердің зертханалық тәжірибе сабақтарына арналған әдістемелік нұсқауы. Астана, 2005ж. 36-39 беттер.
1 Д.К.Кирбаева «Микробиология және вирусология негіздері» Алматы «Қазақ университеті»2017
