Қ а з а қ с т а н р е с п у б л и касының тәуелсіздігінің 25 жылдығына орай ұйымдас- тырылған «Бағытым-Ислам, Бақытым Тәуелсіздік» атты



Pdf көрінісі
бет8/11
Дата06.03.2017
өлшемі17,58 Mb.
#7842
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

Азамат БИТАН,

ҚР Ұлттық музейінің PR маманы

Оңтүстік Қазақстан облысы

«Ұлттық музейге сый тарту»

Сонымен, Қазақстан Респуб-

ликасы Ұлттық музейі кезекті 

рет «Ұлттық музейге сый тарту» 

акциясын ары қарай жалғап, бұл 

жолы ұлтымыздың ұйытқысына 

айналған Оңтүстік  ңіріне келді. 

Біз  з кезегімізде тұрғындарының 

жүрегі жомарт, пейілі кең екеніне 

кезекті рет к з жеткіздік. 

С е б е б і   о с ы н а у   ш а р а н ы ң 

нәтижесінде облыс бойынша 300-ге 

жуық жәдігер жинақталып, мерейіміз 

үстем болғанын жасырмаймыз. 

Бүгінгі таңда олардың барлығы да 

музей қорына келіп түсті. Осылайша 

алғаш Астанадан бастау алған игілікті 

шара Алматы, Қызылорда, Ақт бе 

қалаларында  тіп,  ткен жылдың 

наурызынан бері жұртшылықтан 

жиналған жәдігерлердің жалпы саны 

2000-ға жетіп жығылды.

Айтары жоқ, «Ұлттық музей 

Оңтүстік облысқа бара жатыр» 

дегеннен-ақ осы  ңірде туып-

скен қоғам қайраткерлері, зиялы 

қауым  кілдері, ғалымдар, әнші-

композиторлар, ақын-жазушылар, 

атақты спортшылар мен олардың 

ұ р п а қ т а р ы   ж а н - ж а қ т а н   х а -

барласып, ыстық ықыластарын 

білдірді. Олармен байланысқа 

шығып, жәдігерлерді қабылдап 

алған ҚР Ұлттық музейінің бас қор 

сақтаушысы Рыскүл Бекталиеваның 

айтуынша, еріктілер қолдарындағы 

түрлі бұйымдарын арнайы музей-

ге деп табыстап жатып: «Мұның 

б а р л ы ғ ы   д а   т а р и х ы м ы з   б е н 

мәдениетіміздің бір б лшегі ретінде 

халқымызға қызмет етсе екен» деген 

тілектерін жеткізді дейді.

А т а п   а й т с а қ ,   Ф а й з у л л а 

Үрмізов, Генерал Асқаров,  сілхан 

Оспанұлы, Керімбек Сыздықов, 



АНА ТІЛІ

9

№27 (1337) 



8-13 шілде

2016 жыл


СЕРПІН

1916 ЖЫЛҒЫ ҰЛТ-АЗАТТЫҚ КӨТЕРІЛІСІНЕ – 100 ЖЫЛ

Шымкент шырайлана түспек

Шымкент қаласының 2012 жылы 

бекiтiлген бас жоспарына сәйкес 

Сайрам, Т леби, Ордабасы ау-

дандарынан қырық елдi мекен 

облыс орталығының құрамына 

енген. Осылайша облыстағы 

бас қаланың жер аумағы 40,8 

мың гектардан 117 мың гектарға 

ұлғайды. Дегенмен, бұл Шым-

кент қаласын дамытудың бас-

тамасы ғана болатын. Алда 

Шымкент агломерациясын 

қалыптастырудың 2030 жылға 

дейiнгi бағдарламасын жүзеге 

асыру жоспары тұр.

Жалпы, агломерация дегенiмiз 

не? Оның тұрғындар үшiн пайдасы 

қандай? Ендi осы жағына аз-кем 

тоқтала кетсек деймiз.

Агломерация — экономикалық, 

мәдени және тұрмыстық жағынан 

б i р - б i р i м е н   т ы ғ ы з   б а й л а н ы с -

т ы   е л д i   м е к е н д е р д i ң   ( ә с i р е с е , 

қалалардың) шағын аумаққа топ-

тануы, шоғырлануы деген ұғымды 

бiлдiредi. Бұл негiзiнен индустриал-

ды дамуы қарқын алған аймақтарға 

қолданылатын тәсiл. Iрi қалалардың 

т ңiрегiне топтастырылған елдi ме-

кендерде бiрiншi кезекте  неркәсiп 

орындары, яғни еңбек ресурстарын 

дамытумен қатар бiлiм, мәдениет, 

әлеуметтiк мәселелердiң қат-қабат 

дамуына үлкен мән берiледi.

— Елiмiз бойынша Астана, Ал-

маты, Шымкент, Ақт бе және Ақтау 

қалаларында агломерацияларды да-

мыту арқылы  ңiрлiк және әлемдiк 

нарықтармен ықпалдастырылған 

ұзақ мерзiмдi экономикалық  су 

орталықтарын қалыптастыру мiндетi 

тұр. Бұл  з кезегiнде ауылдарды 

дамытуға, бәсекеге қабiлеттiлiгiн 

және халықтың экономикалық 

ә л е у е т i   м е н   қ о н ы с т а н д ы р у д ы 

ұтымды ұйымдастыруға,  ңiрлердi 

қ а р ж ы л ы қ   қ о л д а у ғ а   с е п т i г i н 

тигiзетiнi с зсiз, — дейдi Оңтүстiк 

Қазақстан облысы әкiмiнiң бiрiншi 

орынбасары Дархан Сатыбалды.

Агломерация аумағы  ңiрдiң 

н е г i з i н   қ ұ р а у ш ы   о р т а л ы қ т а н 

к лiкпен қатынағанда 1,5 сағаттық 

қашықтықта орналасқан елдi ме-

кендер мен қалалардың шекара-

сын есептеу негiзiнде қалыптасады. 

Яғни Шымкент агломерациясының 

ықпал ету аймағына Арыс қаласы, 

Бәйдiбек, Түлкiбас, Қазығұрт, 

Т леби, Ордабасы және Сайрам ау-

дандары да енедi. Биыл облыс әкiмi 

Б.Атамқұловтың тiкелей ықпал 

е т у i м е н   Ш ы м к е н т   қ а л а с ы н ы ң 

бюджетi 22 миллиард теңгеге артып, 

105 миллиард теңгенi құрады. Бұл 

қаражат республиканың үшiншi 

қаласын заман талабына сай дамыту 

үшiн б лiнiп отыр. 

Халық санының к беюiне бай-

ланысты әлеуметтiк-тұрмыстық 

мәселелердiң туындайтыны анық. 

сiресе, Шымкент агломерациясы-

на кiретiн ауылдарда заман талабына 

сай инфрақұрылымдар жүргiзу iсi 

күн тәртiбiне шығады. «Бұл мәселенi 

шешуде де жан-жақты талдау жаса-

лып, жоспар түзiлдi. Мысалы, ауыз-

су мәселесi агломерация аумақтары 

үшiн маңызды және тiршiлiк к зiнiң 

ресурсы болып табылады» дедi Дар-

хан Амангелдiұлы. Сол сияқты ин-

дустрияландыру картасы аясын-

да Шымкент агломерациясының 

аумағында 2015 жылы 41,1 млрд 

теңгеге 2050 жұмыс орнымен 15 

инвестициялық жоба iске асы-

рылса, 2016 жылы 26 млрд теңгеге 

735 жұмыс орнын құрайтын 13 

инвестициялық жобаны жүзеге асы-

ру жоспарланып отыр.

ң i р   б а с ш ы с ы   Б . А т а м қ ұ л о в 

Шымкент қаласы әкiмдiгiнiң алдына 

бiрқатар нақты  тапсырмалар қоюда. 

Бұған дейiн де баспас з беттерiнде 

айтылғандай, бiрiншi деңгейдегi 

Астана, Алматы, Шымкент және 

Ақт бе қалаларын агломерациялау 

iсiне ел қазынасынан 730  миллиард 

теңге жұмсалмақ. Ал екiншi деңгейлi 

қ а л а л а р   с а п ы н а ,   я ғ н и   о б л ы с 

орталықтарына 2020 жылға қарай 

Семей және Түркiстан қалалары 

к i р е т i н   б о л а д ы .   Б ұ л   а т а л м ы ш 

шаһарлардың да экономикалық-

әлеуметтiк әлеуетiн жақсартып, да-

муына даңғыл жол ашады деген с з.



Ж.ЖАЙЛАУБЕКҚЫЗЫ

ШЫМКЕНТ


Еуропа Одағы Кеңесінің т рағалығы алты ай сайын 

алмасу қағидасы бойынша Словакияға ауысты. 

Еуроодақ қатарына тек 2004 жылы ғана қосылған 

Словакия аталған  кілдікті алғаш рет атқарғалы отыр. 

Словакияның премьер-министрі Роберт Фицо бүгінгі 

таңда тиімсіз шешіліп жатқан к птеген мәселелер 

бойын ша жалпыеуропалық саясатының векторын 

згер туге күш салатынын мәлім етті. Бұл әсіресе, миг-

рант тардың мәселесіне қатысты болмақ.  ткен жылы 

Словакия басшылығы Еуроодақ елдерінің әрқайсысына 

б лінген квотаға сәйкес босқындарды б луге қатысудан 

бас тартқан болатын.

Исландияда ешбір саяси партиялармен  байланысы 

жоқ тарихшы, аудармашы президенттік сайлауда 

жеңіске жетті.

Бюллетеннің жартысынан астамын есептегеннен 

кейін 48 жастағы Гудни Йоханнессон қарсыластарына 

қарағанда к п дауыс жинағаны анықталды.  Ол сайлау 

барысында 37,7 пайызға ие болды. Ал Халла Томасдот-

тир 29,9 пайыз дауыс жинады. Г.Йоханнессон – Ис-

ландия тарихы жайлы жазылған бірқатар кітаптардың 

авторы. Ол Исландия мен Ұлыбритания арасындағы 

соғысты, 2008 жылы болған мемлекетте болған 

дағдарысты жазған. Сонымен қатар  америкалық 

жазушы Стивен Кингтың т рт кітабын аударған. 

Мемлекеттің осыған дейінгі президенті Олафур 

Рагнар Гримссон 1996 жылы сайланған.

Моңғолияда  ткен Парламент сайлауында елдегі 

басты оппозициялық партия жеңіске жетті.  

Олар Парламенттегі 76 мандаттың 63-ін иелен-

ген. Енді Моңғолияның Халық партиясы Үкімет 

жасақтап, жаңа Премьер-министр тағайындауы 

тиіс. Айта кеткен ж н, соңғы уақытта Моңғолия 

экономикасы қиын қыстау күндерді бастан  ткеруде. 

Тау-кен  ндірісінде қарқынды даму байқалғанымен 

Халықаралық валюта қоры ел экономикасының  сімі 

тежеліп қалғанын к рсетіп отыр. Сондықтан халық 

жаңа партия жағдайды  згертеді деп сенеді. Саяси 

науқанға жергілікті тұрғындардың 70 пайызы қатысқан.

ЗАМАНДАС


зірлеген Нұрлан ҚҰМАР

Ж

Ж



аһанның жүрек лүпілі

аһанның жүрек лүпілі

Ж

Ж

аһанның жүрек лүпілі



аһанның жүрек лүпілі

ЕУРООДАҚ


ЕУРОПА

АЗИЯ


Төрағалық – Словакияда

Гудни Йоханнессон – 

Исландияның Президенті

Оппозициялық партияның жеңісі

Тынық мұхитқа оның аква-

ториясын пластик қоқыстардан 

тазалайтын арнайы сүзгі орна-

тылды. Жаңа жобаны 22 жастағы 

голландиялық зерттеуші Боян 

Слэт ұсынған.

Мұхиттық ағыстарға кесе-

к лденең жүз шақы рымдық 

б геттер орнату к зделген. Олар 

бір-біріне байланған үрлемелі 

қапшықтардан тұрады. Жаңа 

туынды қоқысты бір жерге жинап, кейін ол қайта 

ңдеуге жіберіледі. Мамандардың есебі бойынша, жыл 

сайын Тынық мұхитқа 8 миллион тонна пластик қоқыс 

түседі екен. Ол негізінен Калифорния мен Гавай арал-

дары арасындағы 5 жерде шоғырланған. Бұған мұхит 

ағыстарының иірілуі себеп болып отыр. Қазіргі таңда 

осы б геттің кішірейтілген түрі орнатылған. Оның 

ұзындығы 100 метр ғана. Ал мұхитқа алып б геттер 

орнатпас бұрын оны жиі дауыл соғатын, ағысы қатты 

Солтүстік теңізде сынақтан  ткізбек.

МҰХИТТАР АРАЛЫ

Қоқыс тазалайтын сүзгі 

Аргентина астанасы Буэнос-

Айресте испандық «Барсело-

на» клубының шабуылшысы  

Лионель Мессиге арналған 

ескерткіш орнатылды. 

Оның ашылу  салтанатына 

Буэ нос-Айрес мэрі  Родригес 

Ларрета және т.б. қоғам қай-

рат керлері  мен  футболшылар 

қатыс ты. Еске сала кетейік, 

А р г е н т и н а   қ ұ р а м а с ы н ы ң 

к шбасшысы халықаралық карьерасының 

тәмамдалғанын айтқан болатын. Бұл мәлімдеме 

АҚШ-та  ткен Америка кубогының финалында 

аргентиналықтар Чили командасынан ұтылғаннан 

кейін жасалды.  Бұл додада Месси пенальтиден гол 

соға алмаған болатын.

ОҢТҮСТІК АМЕРИКА



Мессиге арналған ескерткіш

қайсарлық

ҚАТЕРЛІ КЕЗЕҢДЕГІ 

Құдиярбек биге берілген қысқа әрі нұсқа 

берілген мына бір мінезді байыптама да к п 

жайдан хабардар ете алады. «Құдиярбек би 

Шотаманұлы 61 жаста. 1855 жылы дәулетті 

шаңырақта дүниеге келген. Руы Досалы – Шоған. 

Иванов болысынан. Жұртқа әділетті би болған. 

Ұзын бойлы, таңқы мұрын, қалың қас, терең к з, 

қалың ерін, ұяң мінезді қара кісі». Оған берілген 

осынау сыртқы сипаттама оның табиғи жараты-

лысы қандай болғанын қаз-қалпында айнытпай 

айтып тұр емес пе?! Елдің бетке ұстар тұлғасына 

айналған жағалы бидің сол бір қиын-қыстау 

күндердегі  мірлік іс-қимылы да оны білгісі 

келген адамды бейжай қалдыра алмайды. Ол 

үшін тарихи деректердегі мына бір к ріністерге 

к ңіл аударсақ артық болмайды. 

дан аянған жері болмады. Сол сияқты патша 

үкіметінің «Үкіметке қарсы қарулы күш жұмсамақ 

болғаны үшін, патшаның жеке басына нұқсан 

келтірерлік қылмысты іс істегені үшін, үкіметке 

қарсы елді қарулы күреске шақырғаны және үгіт 

жүргізгені үшін жауапқа тарту туралы» Қаулы 

қабылдағаны одан әрі қатты соққы болып тиді. 

Осы қаулыны желеу еткен патша жендеттері 

болыстар атаулыдан бірден  здерінің к здеріне 

түсіп жүрген  66 белсендіні бірден түрмеге жабады. 

Олардың алдыңғыларының бірі болып Құдиярбек 

би Шотаманұлы да Иванов болысынан қауіпті 

қылмыскерлер қатарына тіркеледі. Сонда патша 

үкімі бойынша жазаға тартылғандардың алды 

атуға, арты 15 жылдан 25 жылға итжеккенге ай-

далады. 66 адамның бірде-біреуі сау қалмайды. 

Бәрі де жазықсыздан жапа шегеді. Құдиярбек би 

де екінші топтан ату жазасына кесіліп, арманда 

кетеді. Нақты дерекке сүйеніп айтар болсақ, 

сол оспадар сойқанның салдарынан Қарқараға 

қатысты аумақтарда 373 үй  ртеніп, 1905 адам 

оққа ұшып, 684 адам жараланып, 1105 адам 

тұтқындалып, кейіннен олардың мүлдем із-түзсіз 

кеткендерін тарих дәлелдеп отыр.  ттең, осыны 

ретке келтіруге тиісті орындар құлықсыз...

Дегенмен, халқы үшін қабырғасы с гіліп, 

оқтан опат болған Қарқара к терілісінің та-

рихи тұлғасы әрі қайраткері Құдиярбек би 

Шотаманұлының артында айшықты із қалды. 

Қақпақ ауылында оның атында к ше бар. 

Райымбек ауданының орталығындағы ұлт-

азаттық к терілісіне қатынасушыларға арналған 

ескерткіште әдіптеліп жазылған аты-ж ні тұр. 

Енді оның артында қалған ел-жұрты мен ұрпағы 

ауылдық, аудандық, облыстық әкімдіктер мен ҚР 

Президенті ішкі саясат б лімі мақұлдап отырған 

К кбел ауылындағы «К ксай» орта мектебіне 

баба атының берілуін асыға күтіп отыр. Оның да 

орындалары с зсіз. Оған басқа да құрметтердің 

к рсетіле жатарына сенім мол.

Қалың қатпарлы сол сойқандағы «Бала 

лгенше, шал  лсін» деп ұран тастаған Құдиярбек 

би бабасының аталы с зін аузынан тастамайтын, 

пайғамбар жасынан асқан ш бересі  білахат 

Рысмендиев патша жендеттерінің жауыздығын 

зінің жүрек с зімен былай жырға қосыпты:

Бесіктегі баланы,                                      

Емізіп жатқан ананы.                                   

Жауыздығын к рсетіп,                              

Бәрін де жау санады.                                 

Қарауылға қойып баланы,

скерлері жаттықты...           

Тартып алып азығын,

Жасады қолдан аштықты.

Жер бетінде естіппе ең,

Дәл осындай аштықты.

Патшаға қалай сенерсің,

Айтқанына қалай к нерсің?

К ріп тұрып жауыздығын,

Балаңды қалай берерсің? – деп 16 жылдың 

қасіретті күндерін к з алдыңызға тізбектетіп 

әкеледі.  білахат ш бересінің бізді бабасының 

аруағы мен рухына арлылық адалдығымен тағзым 

етіп, елі мен жас ұрпақты баба  мірінен таным 

мен тағылым алуға үндеуі сүйсіндірді. Оның 

мұнысы құптарлық іс...

Қанат Т КЕБАЕВ,

Қазақстан Журналистер

одағы сыйлығының лауреаты

Алматы облысы 



Биыл 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліске 100 жыл толып отыр. Ойранға толы замана 

зардабы атанып кеткен ұлт-азаттық көтеріліс жантүршіктірерлік қанқұйлылығымен 

тайға таңба басқандай болып, аласапыранның ақтаңдақ беттері ретінде тарихта қалды. 

Содырлы сойқан саясаттың халықты езгіге салған, естен кете қоймайтын ерсіліктерін 

теріске шығармайтын көлденең тартар тарихи құжаттар баршылық. Сол бір қияметті 

көзі көріп, құлағы естімегендер оны көнере қоймаған тарих тараулары арқылы көздерін 

жеткізіп, таным мен тағылым алу үшін терең ден қойып отыр.

патша жарлығының қаһарының қатты болғанын, 

рімдей бозбалаларды қойдай к гендеп, қиян-

кескі ұрыстарға салу үшін солдатқа алуы және 

қара жұмысқа салмақ болғаны халықтың ашу-

ызасын қазандай қайнатып-ақ жібереді. Сонда 

жұдырықтай жұмылған қара халық: – Баласы мен 

туысынан безген адам жоқ. К ген к здерді жапан 

далада  лтіріп, қарға-құзғынға жем қыла алмай-

мыз. Соры қайнаса боздақтарынан айырылған, 

қолбасынан айырылған ата-аналардың соры 

қайнайды. Патшаның несі кетеді! Қырылса, біздің 

балаларымыз қырылады. Ақ патша әділеттен тай-

ды. Оның ойраншыл жарлығын орындамаймыз. 

Сондықтан бала бермейміз! – деп жалтармас 

жауабын кесіп-пішіп, бір-ақ айтады.

Қара-құрым халық алдында осы бір ойға 

қонарлық шешімтал жауабын айтып отырған 

кім деген ойдың жетегінде қаларыңыз анық. 

рине, ол қарабайыр халықтың қатарындағы 

жай адам емес. Ол халықтың  зі сайлап алған 

он алты болыс билерінің бірі – Құдиярбек би 

Шотаманұлы. Сондағы ұлт-азаттық к терілісінің 

к шбасшыларының бетке ұстар қаймақтарының 

бірі екендігі ол жайында жоғарыда атап кеткен 

кітаптарда ғана емес, мерзімдік басылымдардағы 

мақалалар барысында да әділдік пен ақиқатты ту 

етіп ұстап  ткен би болғандығы  жиі тілге тиек 

болып жатады. Қара қылды қақ жарып айтатын, 

халықтың қамын ойлайтын би болғандықтан 

оны т бесіндегі т релер мен айналасындағы 

халықтың алдында абыройы мен мәртебесі 

дараланып тұрады. Оның дуалы ауыз шешендігі 

де, істің ретін білер к семдігі де к птің к ңілінен 

шығып жүрсе керек.

жоқ еді. Оның зорлығы мен құқайын Құдиярбек 

би Шотаманұлы да аз к рмепті. Мына бір к рініс 

сол сәттен айна-қатесіз сыр шертеді. «Іңірде 

қазақтар   қамалған камераның екі терезесіне 

т рт солдат келіп, нарда жатқандарға бесатардан 

жалынды оқ жаудырды.  р терезеде қос солдат, 

үсті-үстіне еселенген атыстың демі басылмады. 

Нардың терезеге тірелген жерінде бет-аузы айғыз-

айғыз, жотасы қан-қан Құдиярбек етбетінен сұлап 

жатыр» деп адам т збестей ашына суреттелген. 

Сондағы бас к терер қазақтардың к рген күні 

осылай болған. Патша солдаттары адам қорлаудың 

айласын асырып баққан. Аяушылық дегенді 

білмеген. 

Замананың сол бір сейіле қоймайтын қара 

бұлтты қатері т ніп тұрғанда, халықтың арқа сүйеп 

жүрген атпал азаматтарының қуғын-сүргінге 

түсіп, к рмеген теперіштері қалмапты. Одан 

бір болыстың биі атанған, ары мен жанының 

тазалығымен Құдиярбек би қалай тысқары 

қалсын. Сол зобалаңда ол халықтың қалқаны 

болып жүрген игі жақсыларымен әйгілі Қарақол 

түрмесіне үш-т рт мәрте қамалыпты. Тек тергеуді 

ғана емес, тепкінің астына алынғанын да тарихи 

деректер айғақтап бере алады. Ондай қорлық пен 

зорлықтан оның жасып қалған жері жоқ. Қайта 

одан әрі қаһарына мініп, қатерлі кезеңнің қайсар 

перзенті екендігін дәлелдейді. 

«Қолынан келіп тұрған, қоншынан басады» 

демекші, сол уақытта озбыр әзірейіл патшаның 

ақ дегені алғыс, қара дегені қарғыс болып, бас 

к теріп қарсы шыққан қазақтардың халықты 

к теріліске үндеген ұтқыр ұйымдастырушылары 

мен топ бастар жетекшілерін қинау мен ату-

Құдиярбек би Шотаманұлы түлкі б ркін басы-

нан алып, екі қолын арқасына ұстап, қырғыз  рме 

қамшысын беліне қыстырып, мәуіті шапанның 

алдыңғы етегін кері қатпарлап, ж ткірініп алып 

жиын ортасына шықты. Ол ақылға толған, 

тоқтамды с зін баптап, салмақтап айтатын, 

халыққа жағымды ел билеуші. Үлкен т беде 

біріне-бірі сығылысып отырған адамдарға қарап 

с з с йледі:

– 1854 жылы патшаға қарсы шығып, соғысып 

атысқанымыз жоқ.  діл патша деп қарадық. Содан 

бері патшаға қарсылық қылып, атысып к рген 

емеспіз. Уәде бойынша, «қазақтан әскер алмаймыз, 

тек қана жиырма тиыннан түтінге рамат аламыз» 

деп келіскен. Соған тоқтам жасап, ант қағазға 

аталарымыз қол қойған. Енді, міне, патша антын 

бұзып, уәдесінен тайып отыр. Зұлымдылығы ба-

сынан асқан ақ патшаның тақтан түсетін уақыты 

алыс емес. Қазақтың қалың бұқарасы кең далада 

скен. Оқығандары бірен-саран. Тізімге алына-

тын жігіттердің бәрі де күні бұрын әскерлік ісіне 

тартылып үйретілмеген. Бұлар Германияның 

бастан-аяқ қаруланған әскеріне қарсы шығып, 

түгел қырылып, құрбан болса да патша мен 

ұлықтардың жаны ашымайды. Жігіттердің тізімін 

жүргізуді тоқтатамыз. Күнде ертеңге салып, 

приставтың басын қатырамыз. Жәмеңке мен 

Ұзақтан б лектеніп шығарымыз жоқ. Бәріміз 

Жәкең мен батырдың айтқандарына қосыламыз 

және қуаттаймыз!» деп алқалы жиында айтқан 

осы с зінің  зі-ақ Құдиярбек бидің ел ағаларына 

тән оңды к зқарас иесі болғандығын к рсетеді.

Патша тарапынан болған нұсқаумен қазақтарға 

жасалған айуандықтың сол уақытта шеті мен шегі 

Басқа аймақтардағыны былай қойғанда

Жетісу  ңіріндегі алапаттар ойға оралған сайын 

бір қиырда жатқан Қарқара мен Ереуілт бе 

аумағын алып жатқан ендіктердегі еліміздің 

бастан кешкен қанды шеңгелдегі оқиғалары да 

тілге тиек етілді. Мұражай құжаттарын ақтарып-

т ңкеріп қарамағанның  зінде, ғұлама жазушы 

Мұхтар  уезовтің «Қилы заман» повесі мен 

тарихты зерттеушілер Тұрлыбек Ілиясұлы мен 

Жұмәділ Қарабайұлының «Қарқара к терілісі», 

«Қарқара айбаты» кітаптарын және қоғам 

қайраткері Сейдәлім Тәнекеевтің «1916  Қарқара 

– Албан к терілісі» шығармашылық еңбегі бар 

екені белгілі. 

К п еңбекпен жарыққа шыққан осы бір дүние-

лерді ой елегінен  ткізіп отырғанда, сол кездегі 

ӨНЕР ӨЛКЕСІНДЕ

«Тарихи тұлғаларды 

сомдағым келеді»



Ғ.Мүсірепов атындағы Қазақ мемлекеттік 

академиялық балалар мен жас спірімдер 

 театрында еңбек ететін актер Мақсат 

Сәбитов кино саласында да  з р лдерін 

кәсіби дәрежесінде сомдап келеді. Жуырда 

нер иесімен әңгімелесудің сәті түскен еді.

– Қай жерде туып- стіңіз? Жалпы,  нер 

әлеміне қалай келдіңіз?

–   М е н   Ш ы ғ ы с   Қ а з а қ с т а н   о б л ы с ы , 

Тарбағатай ауданы, Қызылкесік ауылында 

дүниеге келдім. Алматыға  нер жолына түсемін 

деп келдім. Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық 

нер академиясына Маман Байсеркеновтің 

шеберханасына актер мамандығы бойын-

ша оқуға түстім. Дипломдық жұмыста біз 

Шекспирдің «Отелло» пьесасын қойдық. Сол кезде мен Отеллоның р лін 

сомдадым. Спектакль к руге Ғ.Мүсірепов атындағы Қазақ мемлекеттік 

академиялық балалар мен жас спірімдер театрының режиссерлары мен ди-

ректоры келген болатын. Қойылымнан кейін, театрға шақырды. С йтіп, 2010 

жылдан бері осы театрда жұмыс істеймін.

– Театрдағы ең алғашқы сомдаған басты р ліңіз қандай еді? 

– Ең алғашқы басты р лім, Талғат Теменовтің «Карменсита» 

қойылымындағы Хосе р лі болды. Одан кейін де 6 жылдың ішінде басқа да 

басты кейіпкерлерді сомдадым. Бірақ қанша екенін санап к рмеппін. 

– Кейіпкерлеріңіздің ішіндегі жүрегіңізге жақын бейнені атап  тсеңіз?   

–  зімнің жаныма жақын шеберлігімді к рсетіп, к рерменге жеткізе 

алдым-ау деген р л «Қара шекпен» қойылымындағы Тұзардың образы деп 

айта аламын.  йткені академияға барсаң, ол туралы барлық студенттер аңыз 

қылып айтып жүреді.   



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет