Қ азақстан республикасы ауыл шаруашылығы министрлігі
жүктеу/скачать 9,92 Mb.
|
Мұнайды өндірудің техникасы мен технологиясы оқу құралы (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Берілген
- Өзіндік жұмыс тапсырмалары Есеп 1
- Қабаттық судың тығыздығы мен тұтқырлығын есептеу
- Өзіндік жұмыс тапсырмалары Есеп 3
| Есеп № 1
1-горизонттың сепарацияланған мұнайының тығыздығын 20оС кезінде 849 кг/м3 тең болса, 68оС температурада табу және 2-горизонттың мұнайы,73оС кезінде табу егер оның тығыздығы 20оС кезінде 893 кг /м3 тең болса. Берілген: ρн (1г) = 849 кг/м3; ρн (2г) = 893 кг/м3; t (1г) = 68 оС; t (2г) = 73 оС; Табу: ρн (1г68) =?; ρн (2г73) =?; Шешімі : егер 780 ρн 860 кг/м3; αн =10 - 3 * 2.638(1.169 - ρн * 10 - 3); αн=2.638(1.169 – 849 * 10 -3) * 10 - 3 = 0.8442 * 10 -3 ; ρн (t) = , ρн(1г68) = = 816 кг/м3; 2-ші горизонт үшін: αн=1.975 (1.272 – 893 * 10 - 3) * 10 - 3 = 0.7485 * 10 -3 ; ρн(2г73) = = 859 кг/м3 Есеп № 2 73 оС кезінде сепарацияланған мұнайдың тұтқырлығын анықтау, егер жер үсті жағдайларында 20оС кезінде оның тығыздығы 919 кг/м3 тең болса. Берілген: ρн = 919 кг/м3; to = 20 оС; t = 73 оС; Табу: μt =?; Шешімі: μн = ; μн = = 180 мПа * с; μt = *(C*μto)φ; мұнда φ = ; 10 < μн < 1000 мПа*с, то С = 100 ; а = 1.44 * 10 -3 φ = = 0.7549 μ (73) = = 93 мПа*с Өзіндік жұмыс тапсырмалары Есеп 1 Егер олардың тығыздығы 20оС кезінде белгілі болса, берілген температурада екі кен орнының сепарацияланған мұнайының тығыздығын табу. Температураның мұнай тығыздығына әсері туралы қорытынды беру. Есеп 2 Егер жер үсті жағдайларында 20оС кезінде оның тығыздығы ғана белгілі болса, берілген температурада сепарацияланған мұнайдың тұтқырлығын анықтау. Нұсқалар бойынша бастапқы деректер 6-кестеде берілген. Кесте 6 Есептердің бастапқы мәліметтері
Қабаттық судың тығыздығы мен тұтқырлығын есептеу Мұнай кен орындарының қабаттық сулары бұл өндіру ұңғымаларындағы өнімдердің ажырамас бөлігі, ол кәсіпшілікте мұнай өндіру мен дайындау кезіндегі қиындықтардың елеулі үлесін қосады. Мұнай кен орындарының қабаттық сулары, әдетте, күрделі көп компонентті жүйелер болып табылады. Әдетте олар еритін тұздардың иондарын қамтиды: аниондар OH(-), CL(-), SO42(-), CO32(-), HCO3(-), катиондар H(+), K(+), Na(+), NH4(+), Mg2(+), Ca2(+), Fe2(+), и др. микроэлементтер иондары: Br(-), J(-), и др. коллоидты түйіршіктер: SiO2, Fe2O3, Al2O3; еріген газдары: CO2, H2S, CH4, H2, N2 и др. нафтентенді қышқылдар және олардың тұздары. Бұл иондардың арасындағы сандық арақатынас қабаттық және ағынды сулардың түрін анықтайды. Қабаттық және ағынды сулардың физикалық қасиеттерінен жинау және дайындау процестерінде оның тығыздығы мен тұтқырлығы аса маңызды. Қабаттық (минералдандырылған) судың тығыздығы тұз құрамына байланысты мынадай формула бойынша есептелуі мүмкін ρвп = ρв + 0.7647S, (213) мұнда ρв — 20 оС дистиллерген су тығыздығы, кг/м3; S –судағы тұздың концентрациясы (ертіндіде), кг/м3. 0-ден 45оС-қа дейінгі температура диапазонында мұнай кен орындары тұздарының су ерітінділерінің тығыздығы аз өзгереді, сондықтан температураның әсері былайша ескерілуі мүмкін: ρвп(T) = ρвп - 0.0714(t - 20), (214) мұнда ρвп(t), ρвп — t және 20 оС температура кезінде минерализацияланған судың тығыздығы, сәйкесінше, кг/м3. Ілеспе судың температурасы, тұз құрамы және оның салдары ретінде тығыздығының өзгеруі кезінде тұтқырлығының өзгеруін есепке алу мүмкіндігі маңызды мәнге ие. Эксперименттік деректерді өңдеу көрсеткендей, минералданған судың тұтқырлығы келесідей есептелуі мүмкін: при ∆ρ =< ∆ρ1 μвп = μв(t) * 10 0.8831∆ρ * 10 , (215) мұнда μвп — t, мПа*с температурада қабаттық судың тұтқырлығы; μв(t) — T, мПа*с температурада тазартылған судың тұтқырлығы; оның мәні анықтама немесе формула бойынша анықталуы мүмкін μв(t) = 1353*(t + 50) -1.6928, (216) мұнда ∆ρ- 20оС кезіндегі минералдандырылған және дистилденген судың тығыздығы арасындағы айырмашылық, кг / м3; ∆ρ = ρвп - 998.3, (217) мұнда ρвп — 20 оС, кг/м3 минералдандырылған судың тығыздығы; ∆ρ1 — формула бойынша анықталатын параметр ∆ρ1 = 0.793*(146.8 - t), (218) ∆ρ > ∆ρ1
μвп = μв(t)*10(10-3*A(ρ)), (219)
мұнда А (ρ) — формула бойынша анықталатын параме при 0 =< t =< 20 оС A(ρ) = 2.096*(∆ρ - 0.5787*∆ρ1), (220) 20 < t =< 30 оС параметры, определяемые по формуле A(ρ) = 2.096*(∆ρ - 0.5787*∆ρ1) - 0.032*(t - 20)*(∆ρ - ∆ρ1), (221) t > 30 оС A(ρ) = 1.776*(∆ρ - 0.503*∆ρ1), (222) Есеп 3 Технологиялық үдерісте ілеспе судың температурасы біртіндеп 0, 15, 25, 33 және 45оС мәндерін қабылдайды, ал тұз мөлшері 200 г/л тең. Технологиялық процесте минералдандырылған судың тығыздығы мен тұтқырлығының өзгеруін анықтау. Берілген: S = 200 г/л; t = 0, 15, 25, 33, 45 оС Табу: ρвп(t) =?, μвп(t) =? Шешуі: ρвп = ρв + 0.7647*S 20 оС кезінде ρвп = 998.3 + 0.7647 * 200 = 1151 кг/л 0 оС кезінде ρвп(0) = 1151 - 0.0714(0 - 20) = 1152 кг/л Параметрлерді есептеу ∆ρ1 ∆ρ1(t) = 0.793 * (146.8 - t) ∆ρ1(0) = 0.793 *(146.8 - 0) = 116.4 кг/м3 ∆ρ = ρвп - 998.3 ∆ρ = 1151 - 998.3 = 152.7 кг/м3 Сондықтан 152.6 > 116.4 μвп = μв(t) * 10 (10 - 3 * A(ρ)) A(ρ) = 2.096 * (∆ρ - 0.5787 * ∆ρ1) A(ρ) = 2.096 * (152.7 - 0.5787 * 116.4) = 178.87 μв(0) = 1353 * (0 + 50) - 1.6928 = 1.8 мПа*с μвп(0) = 1.8 * 10 (178.87 * 10 ) = 2.72 мПа*с Басқа берілген температуралар үшін ұқсас есептеулердің нәтижелері кестеге орналастырылған 7. Кесте 7
Нәтижеден тұтқырлығы 3 есе дерлік, ал тығыздығы - 0-ден 45оС-қа дейін температура өзгерген кезде 3 кг/м3-ға азайды. Өзіндік жұмыс тапсырмалары Есеп 3 Технологиялық үдерісте ілеспе судың температурасы әр түрлі мәндерді біртіндеп қабылдайды. Белгілі тұз мөлшері кезінде технологиялық процесте минералдандырылған судың тығыздығы мен тұтқырлығының өзгеруін анықтау қажет. 3-есептегі нұсқалар бойынша бастапқы мәліметтер 8, 9-кестеде келтірілген. Кесте 8
Кесте 9
жүктеу/скачать 9,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||