3-нұсқа, №22, 2014. Алюминий және алюминий оксидінің 27 г қоспасын натрий гидроксиді ерітіндісімен ӛңдегенде 3,36 мл (қ.ж.) газ бӛлінген. Қоспадағы алюминийдің массалық үлесі:
А) 20% В) 40% С) 10% D) 30% Е) 25%
Шешуі:
х г
3,36 л
2Al + 6NaOH = 2Na3AlO3 3H2
27 г 27 г/моль 22,4 л/моль
Al2O3 2NaOH = 2NaAlO2 H2O
27 г - х г
102 г/моль
х г (Al) 3,36 л (H2 )
54 г (Al) 67,2 л (H2 )
х = 3,36 л 54 г
67, 2 л
2, 7 г
ω(Al) = m(Al) 100% 2, 7 г 100% 10% m 27 г
Жауабы: С
3-нұсқа, №23, 2014. Этенді жаққанда түзілген кӛмірқышқыл газы әк суымен әрекеттескенде 50 г тұнба түзілген. Жанған этеннің массасы: А) 5 г В) 6,5 г С) 6,1 г D) 4,7 г Е) 3 г
Шешуі:
C2H4 + 3O2 = 2CO2 + 2H2O
50 г
CO 2 Ca(OH) 2 = CaCO 3 H 2O
100 г/моль
ν
3
(CaCO ) =
m(CaCO3 )
50 г
0, 5 моль
M(CaCO 3 ) 100 г/моль
ν(C H ) = 1 ν(CaCO ) = 0,25 моль
2 4 2 3
m(C 2H 4) = ν(C 2H 4) ∙ M(C 2H 4) = 0,25 моль ∙ 28 г/моль = 7 г
Ескерту: дұрыс жауап келтірілмеген.
нұсқа, №24, 2014. Картоптағы крахмалдың массалық үлесі 20%, ӛнім шығымы 50%. Сыйымдылығы 50 кг 5 қап картоптан алынған глюкозаның массасы:
27,28 кг B) 27,78 кг C) 27,38 кг
27,48 кг E) 27,18 кг
Шешуі:
50 кг 100%
х кг 20%
х = 10 кг (C 6H 10O 5) n + nH 2O = nC 6H 12O 6
Есептеуге крахмалдың элементар буынын аламыз:
10 кг х кг
C6H10O5
H2O
C6H12O6
162 г/моль 180 г/моль
10 кг (C6H10O5) х кг (C6H12O6)
162 г (C 6H 10O 5) 180 г (C 6H 12O 6)
х = 11,11 кг (C 6H 12O 6)
11,11 кг 100 %
х кг 50 %
х = 5,555 кг
m(глюкоза) = 5,555 ∙ 5 = 27,775 ≈ 27,78 кг
Жауабы: В
нұсқа, №11, 2014. Массасы 8 г тұзды 1 л суда еріткенде алынған ерітіндідегі тұздың массалық үлесі:
0,5% B) 0,8% C) 0,9% D) 0,4% E) 0,6%
Шешуі:
m1 8 г; m2 8 г + 1000 г = 1008 г
ω = m1 100%
m2
8 г
1008 г
100% 0,8%
Жауабы: В
4-нұсқа, №14, 2014. Құрамында 19,6 г күкірт қышқылы бар ерітіндіні магний оксидімен әрекеттескенде түзілген тұздың зат мӛлшері:
A) 2 моль B) 0,1 моль C) 0,3 моль D) 1 моль E) 0,2 моль
Шешуі:
19,6 г х г
H 2SO 4 MgO = MgSO 4 H 2O
98 г/моль 120 г/моль
19,6 г (H2SO4 ) х г (MgSO4 )
98 г (H 2SO 4 ) 120 г (MgSO 4 )
х = 120 г 19,6 г 24 г
98 г
ν
4
(MgSO ) =
m(MgSO4 )
24 г
0, 2 моль
M(MgSO4 ) 120 г/моль
Жауабы: Е
4-нұсқа, №17, 2014. Мӛлшері 1 моль этан мен 1 моль хлор
әрекеттескенде түзілген қосылыс:
A) дихлорпропан B) хлорпропан C) дихлорэтан D) хлорэтан
хлорметан
Шешуі:
1 моль 1 моль
C 2H 6 + Cl 2 = C 2H 5Cl + HCl
хлорэтан
Жауабы: D
4-нұсқа, №18, 2014. Гидрлегенде 18 г пентан түзілген болса, бастапқы алынған пентадиеннің массасы:
A) 17 г B) 11 г C) 22 г D) 33 г E) 44 г
Шешуі:
х г 18 г
С 5H 8 + 2H 2 = C 5H 12
68 г/моль 72 г/моль
ν(C H
) = m(C5H12 ) 18 г
0, 25 моль
5 12
M(C5H12 ) 72 г/моль
ν (С5H8) = ν (C5H12) = 0,25 моль
m (С5H8) = M (С5H8) ∙ ν (С5H8) = 68 г/моль ∙ 0,25 моль = 17 г
Жауабы: А
4-нұсқа, №20, 2014. Кӛлемі 75 л (қ.ж.) кӛмірқышқыл газын алу үшін құрамында 65% кальций карбонаты бар әктастың қажетті массасы:
A) 515 г B) 215 г C) 320 г D) 415 г E) 615 г
Шешуі:
m г
CaCO3 CaO
100 г/моль
ν
2
(CO ) V(CO2 )
75 л
75 л
CO 2
22,4 л/моль
3, 35 моль
VM 22,4 л/моль
ν(CO2) = ν(СаCO3) = 3,35 моль
m(CaCO3) = M(CaCO3) ∙ ν(CaCO3) = 100 г/моль ∙ 3,35 моль = 335 г 335 г 65%
х г 100%
х = 515 г
Жауабы: А
4-нұсқа, №21, 2014. Алюминий мен мыстан тұратын 6 г қоспаны тұз қышқылымен ӛңдегенде 3,7 л сутек түзілген. Қоспадағы алюминийдің массалық үлесі:
A) 25% B) 50% C) 30,7% D) 60% E) 29,2%
Шешуі:
3,7 л
2Al + 6HCl = 2AlCl3 + 3H2
22,4 л/моль
ν
2
(H ) =
V(H2 )
3,7 л
0,165 моль
VM 22, 4 л/моль
ν(Al) = 2 ν(H ) = 2 0,165 моль 0,11 моль
3 2 3
m(Al) ν(Al) M(Al) 0,11моль 27 г/моль = 2,97 г
ω(Al) = m(Al) 100% 2,97 г 100% 50%
6 г 6 г
Жауабы: В
4-нұсқа, №22, 2014. Құрамында 85% темір дисульфиді бар 100 кг пириттен алынатын 60%-тік күкірт қышқылының массасы:
А) 331,4 кг В) 231,4 кг С) 248,4 кг D) 237,4 кг Е) 238,4 кг
Шешуі:
100 кг 100%
х кг 85%
х = 85 кг (FeS2)
ν
2
(FeS ) = m(FeS2 ) =
85000 г
= 708,3 моль
M(FeS2 )
120 г/моль
708,3 моль
4FeS2 11O2
2Fe2O3
1416,6 моль
8SO2
1416,6 моль
2SO2
O2
1416,6 моль
2SO3
1416,6 моль 1416,6 моль
SO 3 H 2O H 2SO 4
m(H2SO4) = ν(H2SO4) ∙ M(H2SO4) = 1416,6 моль ∙ 98 г/моль = 138826,8 г 138826,8 г 60%
х г 100%
х = 231378 г = 231,4 кг (H 2SO 4)
Жауабы: В
4-нұсқа, №23, 2014. Кӛлемі 65 л (қ.ж.) ацетиленнен 35 г бензол алынған. Бензолдың теориялық мүмкіндікпен салыстырғандағы шығымы:
A) 46% B) 44% C) 45% D) 49% E) 48%
Шешуі:
65 л m
3C 2H 2 C 6H 6
22,4 л/моль 78 г/моль
ν
2 2
(C H ) = V(C2H2 ) = 65 л = 2,9 моль
V M 22,4 л/моль
ν(C H ) = 1 ν(C H ) = 0,97 моль
6 6 3 2 2
m(C 6H 6) = M(C 6H 6) ∙ ν(C 6H 6) = 78 г/моль ∙ 0,97 моль = 75,66 г 75,66 г 100%
35 г х%
х = 46%
Жауабы: А
4-нұсқа, №24, 2014. Массасы 64,8 г крахмалдан алынған (шығымы 80%) глюкозаны күміс (I) оксидінің аммиактағы ерітіндісімен тотықтырғанда тұнбаға түскен күмістің массасы:
A) 69,18 г B) 69,16 г C) 69,12 г D) 68,13 г E) 69,95 г
Шешуі:
Крахмалдың элементар буынын қарастырамыз:
64,8 г х г
C6H10O5 H2O
C6H12O6
162 г/моль 180 г/моль
64,8 г (C6H10O5) х г (C6H12O6)
162 г (C 6H 10O 5) 180 г (C 6H 12O 6)
х = 72 г (C 6H 12O 6)
57,6 г
72 г 100 %
х г 80 %
х = 57,6 г
у
C6H12O6
180 г/моль
Ag2O
2Ag
108 г/моль
C6H12O7
57,6 г (C6H12O6) у г (Ag)
180 г (C6H12O6) 216 г (Ag)
у = 69,12 г (Ag)
Жауабы: С
нұсқа, №25, 2014. Массасы 12,25 г бертолле тұзы ыдырағанда түзілетін газ бір валентті металмен әрекеттесіп 9 г оксид түзген. Бұл металл:
Cs B) Rb C) Na D) Li E) K
Шешуі:
12,25 г
2
3 2
KClO
t 2KCl + 3O
122,5 г/моль
ν
3
(KClO ) =
m(KClO3 )
12,25 г
0,1 моль
M(KClO3 ) 122,5 л/моль
ν(O ) = 3 ν(KClO ) = 3 0,1 моль 0,15 моль
2 2 3 2
0,15 моль 9 г
4Me + O2 = 2Me2O
(2х + 16) г/моль
ν(Me2O) = 2ν(O2 ) = 0,3 моль
ν
2
(Me O) =
m(Me2O) 9 г
0, 3 моль
M(Me 2O) (2х + 16) г/моль
0,6х + 4,8 = 9
0,6х = 4,2 Бұдан, х = 7 (Li)
Жауабы: D
нұсқа, №11, 2014. Алюминий сульфатының 300 г 5%-тік және 100 г 2%-тік ерітінділерін араластырғанда түзілген ерітіндідегі тұздың массалық үлесі:
4% B) 2% C) 3% D) 5% E) 6%
Шешуі:
Бұдан ω3 4% .
m1ω1 m2ω2 = m3ω3 ; m3 m1 + m2 300 5% + 100 2% = 400 ω3
1500 + 200 = 400 ω3
1700 400 ω3
Жауабы: А
5-нұсқа, №12, 2014. HNO 3 + I 2 = NO 2 + HIO 3 + H 2O реакция
сызбанұсқасындағы азот (IV) оксидінің формуласы алдындағы коэффициент:
A) 10 B) 8 C) 4 D) 3 E) 2
Шешуі:
HNO 3 + I 2 NO 2 + HIO 3 + H 2O
NO +2Н +е NO H O 10
3 2 2
I + 6H O -10е 2IO +12Н 1
2 2 3
10NO +8Н I + 10NO 4H O + 2IO
3 2 2 2 3
10HNO3 + I2 10NO2 + 2HIO3 + 4H2O
Жауабы: А
|