Қ. Бекішев, Н. Досаханова, С. Сантаева

V л
C₂H₆ 
22,4 л/моль
V₁ л
Cl₂
22,4 л/моль

 C₂H₅Cl + HCl

^V2 ^{л 250 г}

C₂H₅Cl + Cl₂  C₂H₄Cl₂

+ HCl

22,4 л/моль 99 г/моль

ν(C H Cl )  ^{m(C2H4Cl2 )} 

250 г

= 2,52 моль

2 4 2
M(C₂H₄Cl₂ ) 99 г/моль

ν(C₂H₄Cl₂) = ν(C₂H₆) = ν(Cl₂) = 2,52 моль

V(C₂H₆ ) = ν(C₂H₆ )  V_M  2,52 моль  22,4 л/моль = 56,448 л V₁ (Cl₂ ) = ν(Cl₂ )  V_M  2,52 моль  22,4 л/моль = 56,448 л

V₂ (Cl₂ ) = ν(Cl₂ )  V_M 

2,52 моль  22,4 л/моль = 56,448 л

V(Cl₂ ) = V₁ (Cl₂ ) + V₂ (Cl₂ ) = 56,448 л + 56,448 л = 112,896 л
56,448 л (C₂H₆) 1 м³ (жер) х л (C₂H₆) 3,5 м³ (жер)
Бұдан: х = 198 л.

112,896 л (Cl₂) 1 м³ (жер)

х л (Cl₂) 3,5 м³ (жер)
Бұдан: х = 396 л.
Жауабы: A


2-нұсқа, № 15, 2015. Массасы 30 г сірке қышқылы мен 15 г этанол
әрекеттескенде түзілген күрделі эфирдің массасы:
А) 32,7 г B) 33,7 г C) 34,4 г D) 28,7 г
E) 30,7 г F) 20,7 г G) 23,7 г H) 21,7 г
Шешуі:
30 г 15 г х г
CH₃COOH  C₂H₅OH = CH₃COOC₂H₅  H₂O
60 г/моль 46 г/моль 88 г/моль 18 г/моль

_{ν
3
(CH COOH) } m(CH₃COOH) _ 30 г
= 2 моль

M(CH₃COOH) 60 г/моль
ν
2 5
(C H OH)  ^m(C2H5OH)  ^{15 г} = 0,326 моль
M(C₂H₅OH) 46 г/моль
ν(CH₃COOH) > ν(C₂Н₅OH)
Демек, есептеуді этанол арқылы жүргіземіз:
ν(CH₃COOC₂Н₅) = ν(C₂Н₅OH) = 0,326 моль
m(CH₃COOC₂H₅ ) = ν(CH₃COOC₂H₅ )  M(CH₃COOC₂H₅ ) =
= 0,326 моль  88 г/моль = 28,7 г
Жауабы: D
2-нұсқа, № 16, 2015. Салыстырмалы молекулалық массасы 44 болатын альдегидтің формуласы:
А) СН₃СН₂СОН B) СН₃СОН C) СН₃СООН

3. 
   СН₂СН₂СОН E) НСОН F) СН₃(СН₂)₃СООН
   

G) СН₃СН₂СН₂СОН H) НСООН
Шешуі:
Альдегидтердің жалпы формуласы: C_nH_2n+1CHO. Демек:
12n + 2n + 1 + 12 + 1 + 16
14n + 30 = 44; 14n = 14; Бұдан: n = 1.
Демек, белгісіз альдегидтің формуласы: HCOH.
Жауабы: E


2-нұсқа, № 20, 2015. СН₄ → Х → СН₃ОН → Ү → НСООН ӛзгерістері тізбегіндегі Х және Ү заттары:
А) СН₄ B) СН₃Cl C) HCOOH D) HCOH

3. 
   CO₂ F) CH₃COOH G) CH₃COH H) CH₃
   

Шешуі:
C
4 2 3
H + Cl ^h^νCH Cl + HCl CH₃Cl + H₂O = CH₃OH + HCl CH₃OH  O₂  HCHO + H₂O HCHO + Ag₂O = HCOOH + 2Ag
Жауабы: B, D


3-нұсқа, № 6, 2015. Мӛлшері 4 моль фосфор мен оттек әрекеттескенде түзілген фосфор (V) оксидінің зат мӛлшері және жұмсалған оттектің кӛлемі (қ.ж.):
А) 2 моль B) 5 моль C) 4 моль D) 8 моль
E) 98 л F) 102 л G) 112 л H) 124 л
Шешуі:
4 моль х моль

4P  5O₂ 

2P₂O₅

ν(P) = 2ν(P₂O₅) = 2 моль 4 моль (Р) х моль (O₂)
4 моль (Р) 5 моль (O₂)
Бұдан: х = 5 моль.
V(O₂) = ν(O₂) ∙ V_M = 5 моль ∙ 22,4 л/моль = 112 л
Жауабы: A, G


3-нұсқа, № 7, 2015. Массасы 380 г фтордың кӛлемі (қ.ж.):

Шешуі:

ν

2
(F )  ^{m( F2 )} 


380 г

= 10 моль

M( F₂ ) 38 г/моль

V( F₂ ) = ν(F₂ )  V_M  10 моль  22,4 л/моль = 224 л


Жауабы: С

3-нұсқа, № 13, 2015. Сутек бойынша салыстырмалы тығыздығы 36 болатын қаныққан кӛмірсутектің молекулалық және құрылымдық формулалары:
А) С₄Н₁₀ B) С₅Н₁₂ C) С₃Н₈ D) С₆Н₁₄
E) СН₃ – С(СН₃)₃ – СН₃ F) СН₃ – С(СН₃)₂ – СН₃
G) СН₃ – СН(СН₃) – СН₃ H) СН₃ – СН₂ – СН₃
Шешуі: Қаныққан кӛмірсутектердің жалпы формуласы: C_nH_2n+2.

M
H
= D
2
 2 г/моль = 36  2 г/моль = 72 г/моль

14n + 2 = 72; 14n = 70; n = 5
Демек қаныққан кӛмірсутектің молекулалық формуласы С₅Н₁₂.
Жауабы: B, F


3-нұсқа, № 15, 2015. Этанолдың құрамындағы кӛміртек, сутек, оттектің массалық үлестері:
А) 52,2% С B) 34,8% О C) 13% Н D) 50% С
E) 30% О F) 20% Н G) 15% Н H) 35% О
Шешуі:

ω(С) = ^2Ar  100%  ²⁴
 100%  52, 2%

M_r (C₂H₅OH) 46

ω(O) = ^Ar  100%  ¹⁶
 100%  34,8%

M_r (C₂H₅OH) 46
ω(H) = ^6Ar  100%  ⁶  100%  13%
M_r (C₂H₅OH) 46
Жауабы: А, B, С


3-нұсқа, № 16, 2015. Қаныққан бір негізді қышқыл буынының ауа бойынша тығыздығы 4. Осы қышқылдың молекулалық формуласы және салыстырмалы молекулалық массасы:
А) С₅Н₁₁СООН B) С₄Н₉СООН C) С₃Н₇СООН
D) С₆Н₁₃СООН E) 116 F) 102 G) 130 H) 88
Шешуі:
Қаныққан бірнегізді қышқылдың жалпы формуласы: C_nH_2n+1COOH.
M = D_ауа  29 г/моль = 4  29 г/моль = 116 г/моль
14n + 1 + 45 =116
14n = 70; n = 5.
Демек, қаныққан қышқылдың формуласы – C₅H₁₁COOH.
Жауабы: А, E

3. 
   нұсқа, № 17, 2015. Егер глюкозаның 70% мӛлшері спиртке айналатын болса, онда 0,5 кг 40%-тік спирт ерітіндісін алу үшін жұмсалатын глюкозаның массасы және бӛлінетін кӛмірқышқыл газының кӛлемі (қ.ж.):
   

А) 48 л СО₂ B) 5,08 кг С₆Н₁₂О₆ C) 50,87 кг С₆Н₁₂О₆
D) 44,8 л СО₂ E) 0,559 кг С₆Н₁₂О₆ F) 22,4 л СО₂
G) 97,39 л СО₂ H) 254,35 кг С₆Н₁₂О₆
Шешуі:
500 г 100%
х г 40%
Бұдан: х = 200 г.


m 200 г ^{V л}
C₆H₁₂O₆ = 2C₂H₅OH + 2CO₂ 
180 г/моль 46 г/моль 22,4 л/моль

ν
2 5
(C H OH)  ^m(C2H5OH) 
200 г
= 4,348 моль

M(C₂H₅OH) 46 г/моль
ν(CO₂ )  ν(C₂H₅ OH)  4,348 моль
V(CO₂ ) = ν(CO₂ )  V_M  4,348 моль  22,4 л/моль = 97,39 л
ν(C H O )  ¹ ν(C H OH)  2,174 моль

6 12 6 ₂ 2 5

m(C₆H₁₂O₆ ) = ν(C₆H₁₂O₆ )  M(C₆H₁₂O₆ )  2,174 моль  180 г/моль = 391,32 г
391,32 г 70%
х г 100%
Бұдан: х = 559 г = 0,559 кг.
Жауабы: E, G


^{3-нұсқа, № 20, 2015.} C₂H₆ ⁺^Br2 X₁ ⁺^H2O X₂ ⁺^[O] X₃ ⁺^Ag2^O X₄
тізбегіндегі Х₃ пен Х₄ заттары:
А) ацетон B) этил спирті C) прапанол

4. 
   ацетальдегид E) сірке қышқылы F) құмырсқа қышқылы
   

G) құмырсқа альдегиді H) метанол

Шешуі:


C H + Br ^hνC H Br + HBr

2 6 2 2 5
C₂H₅Br + H₂O = C₂H₅OH + HBr C₂H₅OH  O₂  CH₃CHO + H₂O CH₃CHO + Ag₂O = CH₃COOH + 2Ag
Жауабы: D, E

3. 
   нұсқа, № 1, 2015. Қалыпты жағдайда мӛлшері 1 моль кӛмір қышқыл газының массасы мен молекулалар саны:
   

А) 6,023·10-23	B) 6,023·1023	C) 2,24 г	D) 88 г
E) 3,012·1023	F) 44 г	G) 4,4 г	H) 6,023·10-23

Шешуі:
N
2 2 A
(CO )  ν(CO )  N  1 моль  6,02  10²³  6,02  10²³
m( CO₂ ) = ν(CO₂ )  M( CO₂ ) = 1 моль  44 г/моль = 44 г
Жауабы: B, F


4-нұсқа, № 4, 2015. Мӛлшері 2 моль кальций хлориді мен 1,7 г күміс нитраты әрекеттескенде түзілген тұнбаның массасы:
А) 2,46 г B) 14,64 г C) 14,44 г D) 11,48 г

4. 
   1,44 г F) 3,49 г G) 5,49 г H) 4,69 г
   

Шешуі:

1,7 г
CaCl₂ + 2AgNO₃
170 г/моль
х г
= Ca(NO₃ )₂ + 2AgCl 
143,5 г/моль

_{ν
3
(AgNO ) } m(AgNO₃ ) _ 17 г
= 0,01 моль

M(AgNO₃ ) 170 г/моль

ν(CaCl₂) > ½ ν(AgNO₃) Демек, есептеуді күміс нитраты арқылы жүргіземіз:

m(AgCl) = ν(AgCl)  M(AgCl) = 0,01 моль  143,5 г/моль = 1,44 г
Жауабы: Е
4-нұсқа, № 5, 2015. Хром (ІІІ) оксидінен 10,4 г хром алу үшін жұмсалған сутектің кӛлемі (қ.ж.):

х л
Cr₂O₃ + 3H₂
22,4 л/моль
10,4 г

= 2Cr + 3H₂O

52 г/моль

х л (Н₂) 10,4 г (Cr)
67,2 л (Н₂) 104 г (Cr)
Бұдан: х = 6,72 л.


Жауабы: Н

4-нұсқа, № 11, 2015. Массасы 40 г темір (ІІІ) оксидін алюминиймен тотықсыздандырғанда түзілетін темірдің массасы:
А) 12 г B) 13 г C) 15 г D) 7 г
E) 28 г F) 14 г G) 10 г H) 40 г
Шешуі:
40 г х г

Fe₂O₃
160 г/моль
+ 2Al = Al₂O₃ + 2Fe
56 г/моль

40 г (Fe₂O₃) х г (Fe)
160 г (Fe₂O₃) 112 г (Fe)
Бұдан: х = 28 г.


Жауабы: Е

жүктеу/скачать 0,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: