АҚЫЛ – адамдардың сана-сезімін,
жан-қуаттары мен қасиеттерінің жа-
ғымды жақтарын көрсететін мағы-
насы кең психологиялық категория.
Қазақтың психологиялық ой-пікір қа-
лыптасу тарихында бұл ұғымға ақын-
жырауларымыз (Асан қайғы, Бұқар
жырау, Шал ақын, Дулат т.б.) ерекше
мән берген. Қазақ психологі М.Мұқа-
новтың «Ақыл-ой өрісі» (Алматы,
1980) еңбегінде осы ұғымға терең
психологиялық талдау берілген. Ға-
лым А-дың кең мағынада қолданы-
латынын қостай келіп, оны интеллект
ұғымымен байланыстырады. Сөйтіп
А. сана ұғымы секілді логикалық тұр-
ғыдан кең мағынада айтылатын не-
ше-түрлі деңгейлері бар ұғым болып
табылады. Қазақ халқы бұл жағдайда
адамдарды ақылды, ақылсыз деп қыс-
қаша бөліп қараған. Психология ғы-
лымында А. көбінесе ойлау процесі-
менен тығыз байланысты. Соның ішін-
Достарыңызбен бөлісу: |