Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

445

және олардың генотипке тәуелділігін 

зерттейтін ғылым саласы. П-ның не- 

гізін  Ф.  Гальтон,  Н.  Жуел-Нильсон 

жәнет.б.  қалады.  Психогенетикалық 

жетістіктср адамның жасы келген са- 

йын,  оның  зердесінің  жеке  ерекше- 

лігіне генотиптің тигізер ықпалы ай- 

қындалып, күшейе түсетінін көрсете- 

ді. Мысалы, адамның миллиондаған 

жылдар  бойы  ортаға  бейімделу  қа- 

білетінің  жетілуі.  оның  өзгеге  және 

қоғамға деген қатынастары тұлғалық 

ерекшелігінін  қалыптасуы  осының 

айғағы;

2) психологияның генетикамен шек- 

тес  саласы,  психологиялық  процес- 

тердің  генетикалық  негіздерін  зерт-

тейтін  салааралық  ғылым.  Психоге-

нетиканы кейде психология саласына 

жатқызады. П. адамның жеке тұлға- 

лық  психологиялық  ерекшелігінің 

шығу тегі мен қалыптасуын генотип 

ортаның  ықпалы  арқылы  қарасты- 

рады. Ғылымда адамның психикалық 

қызметінің  даму  факторлары  тура-

лы  біржақты  көзқарас  қалыптасқан. 

Психогенетикадағы көптеген ізденіс- 

тер  жоғары  психикалық  қызметтің 

индивидтер  арасындагы  әртүрлілі- 

гін  зият,  ақыл-парасатпен  салысты- 

руға  айрықша  мән  береді.  Психоге- 

нетикадағы тектестік дәрежесі (жал- 

пы  гендер  саны)  мен  ақыл-парасат 

күйінің  көптеген  көрсеткіштерінің 

арасында тікелей байланыс бар екен-

дігін тапты. Адамдық, әлеуметтік фак-

торлар мен жағдайлар жеке тұлғалық 

психикалық ерекшеліктерді генотип- 

ке бейімдеуге ықпал етеді деген бол-

жам күшін жойған жоқ.

жүктеу/скачать 11,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: