Орналасуы: Жасуша цитоплазмасының құрамында
Қызметі: органикалық заттарды және АДФ-ты
фосфорландыру нәтежесінде
АТФ молекуласын синтездеу. Митохондрияның ДНҚ-сы мутацияға
ұшыраған жағдайда “митохондриялық аурулар” дамиды.
Атауы: Рибосома
Бояуы жок
Құрылыс ерекшілігі:
Рибосоманың құрлысы
а- кіші суббірлік
б- үлкен суббірлік
в- толық рибосома
Рибосома — ақуыз синтезін жүзеге асыратын жасуша-ішілік органоид. Нәруыздар
биосинтезін (нәруызда аминқышқылдарды қосады) іске асырады. Рибосома тірі
организмдердің барлығынан дерлік табылған. Әр жасушада шамамен 1000-нан
10000-ға дейін Рибосомалар болады. Шамамен диам. 20 нм-дей.
Әрбір рибосома бір-бірімен байланысқан суббірліктер деп аталатын кіші (30S) және
ірі компоненттерден (50S) тұрады:
1.(30S) негізінен декодтау
функциясына ие, сонымен қатар мРНҚ-мен байланысады
2.(50S) негізінен каталитикалық функцияға ие; сонымен қатар аминоацилденген
тРНҚ-мен байланысады.
Қызметі: Олар жасуша цитоплазмасындағы магний иондарының концентрациясына
байланысты диссоциацияланып (молек. ыдырауы) және реассоциацияланып
(молекулалардың қайта бірігуі) отырады. Рибосомалар жасушада
ақуыз синтезіне
қатысатын құраушыларды ұстап тұру, оларды бір-бірімен байланыстыру қызметін
атқарады. Эндоплазмалық тордың жарғақшасындағы рибосомалардың бірнешеуі
бірігіп полирибосома құрайды. Олар жасуша жасуша тіршілігіне қажетті ақуызды
синтездейді. Рибосомадағы ферменттер, магний мен кальцийдің тұздары зат
айналым өзгерістеріне қатысады.
Достарыңызбен бөлісу: