2.Химиялық талшықтар өндірісі Талшық–ұзын,жұқа және жіп секілді материал. Талшықтар майысқақ болғандықтан, оларды иірілген жіпке айналдырып, маталар жасауға болады.
Барлық талшық түрлері шығу тегіне байланысты екі топқа бөлінеді – табиғи және химиялық. Табиғи талшықтар шығу тегіне байланысты өсімдік тектес, жануар тектес, минералды болады. Талшықтар табиғи қосылыстарды өңдеу арқылы алынған жасанды және синтетикалық полимерлерді өңдеу арқылы алынған синтетикалық болып бөлінеді. Өсімдік текті табиғи талшықтарға целлюлозалық талшықтар – мақта, зығыр т.б. Ал жануар текті талшықтарға жүн және жібек жатады. Асбест талшығы табиғи минералдық талшық ретінде қолданылады.
Химиялық талшық, жасанды талшық — табиғи органикалық және синтездік полимерлерден алынатын талшықтар.
Медицина саласында полимерлік материалдардан медициналық аспаптар, арнаулы ыдыстар және дәрілік препараттарды ораушының түрлі көріністерін дайындауда қолданылады. Хирургияда жүректің қақпақтарын, стоматологиялық протездер мен көз хрустальдарын жасауда қолданылады.
12-билет
1.Формалин. Формальдегид..
Формальдегид (лат. formica - құмырсқа), халықаралық уағыздалатын аты - метаналь, ескіше - құмырсқа алдегиды. Екінші кластағы аса қауіпті түссіз газ. Ол адамның тыныс алу жолдарына, көзге және теріге аса зиян. Және адамның жүйке жүйесін зақымдайды. Егер оның мөлшері ауадағы зиянды заттардың қауіпсіз мөлшерінен неше жүз есеге асып кетсе, барлық тірі жанды құртып жіберуі ғажап емес дейді мамандар. Формальдегид негізінен көлік газдарынан тарайды. Формалин дезинфекциялағыш зат ретінде кеңінен қолданылады. Құмырсқа альдегиді фенолформальдегид шайырын, карбамидті шайыр, органикалық бояулар, қопарылғыш заттар, лактар алуда қолданылады. Формальдегид нәруызды ұйыту қасиетіне байланысты анатомиялық препараттарды консервациялауға, дезинфекциялауға, дәрі-дәрмек алуға және тері илеу өндірісінде, егін егу алдында дән тұқымдарын өңдеуде пайдаланылады. Қолданылуы: қағаз өнеркәсібінде қағаздың беріктігін жәнесапасын жақсарту; теріге - теріні тонауға арналған; тоқымада - өнімніңбүгілуіне және шөгуіне кедергісін арттыру; ауыл шаруашылығында - тұқыммен тамыр дақылдарын емдеу, топырақ пен мал басының ғимараттарын дезинфекциялауға; медицинада - дезинфекциялаушы ретінде.
