Маршруттық іздеу төсілі.
Ителгілердің мекендей алатын, ұя салатын жерлерін жаяу немесе машинамен аралап шығу. Мүндай жерлерге бос жартастар массивтері жөне тау сілемдері, арналар, өзендер бойындағы жарларды және қарағайлы ормандардың шеткі учаскелерін жатқызуға болады.
Автомобиль тәсілі.
Машинамен ұзақ маршруттарға шығып, барлық кездескен ителгілерді тіркеуге алу. Күз, қыс кезеңдеріндегі жүмыс нөтиже- лі болады, өйткені бүл мезгілдерде ителгі жиірек кездеседі. Әсіресе, тау жөне өзен аңғарларында, көл ойпаттарында, тау баурайларында, электр желісі бойында.
Авиация көмегімен есептеу.
Есептеу жүмыстары, негізінен МИ-8 тікұшағын пайда- ланылып жүргізіледі. Тікүшақта үшқыштан басқа 5 есептеуші отыруы керек, 2 адамнан сол және оң бортта, 1 адам үшқыштың кабинасында, өр есептеуші қызметкер барлық ителгілерді кез дескен уақытын көрсетіп жазулары керек.
Бақылау алаңдарындағы есептеу жүмыстары.
Бүл тәсіл, негізінен ерекше қорғалатын территорияларда, қорықтарда, үлтгық саябақтарда қолданылады, аталған ерекше қорғалатын территорияларда ителгілердің үялары жыл бойы бақылауда болады. Мысалы, бүл тәсіл Наурызым қорығында жақсы нәтиже берді.
Элеваторларда есептеу жүмыстарын жүргізу.
Қазақстанның Оңтүстік-Шығыс региондарында (Алматы, Талдықорған, Жамбыл, Шымкент, Қызылорда жөне т.б.), ірі-ірі элеваторларда және нан өнімдерін шығаратын комбинаттарда кеітгерлер және торғайлар (воробьи) көптеп шоғырланған. Ителгі аталған құстарға шабуыл жасайды. Сондай жерлерде биік үйлердің шатырында отырып дүрбі жәрдемімен ителгілерді санайды.
Региондар жөне есептеуді жүргізу мезгілдері.
Ителгілердің Қазақстанда кең таралуына байланысты есеп теу жүмыстарын үйымдастыру облыстық принциптер боЙынша жүргізу мақсатқа сойкес болады. Есептеу жүмыстарын ителгі- лердің мекендейтін аудандары соңғы жылдары белгілі болған облыстарда жүргізуден бастау керек.
8-билет
1.Илікті өсімдік түрлерін сипаттап, ресурстық қорларына түсінік беріңіз.
Достарыңызбен бөлісу: |
