Эволюцияның салыстырмалы – анатомиялық дәлелдемелері.
Салыстырмалы-анатомиялық дәлелдемелер.19 ғасырдың бірінші жартсында органикалық дуниенің біртұтастығын дәлелдейтін мағлұматтар көптеп жиналды-барлық эукариоттарға тән жасушалардың құрылысы мен қызметі жағынан ұқсастығы:құрылысында ұқсас құрамбөліктерінің болуы.
Анатомиялық дәлелдемелер жеке мүшелерді,тұтас организмді салыстырып,қатарға орналастыруға негізделген.Мүшелердің құрылысын зерттеп,олардың күрделенуін қадағалап бақыла Ламаркті эволюциялық идеяға итермеледі.Ламарк жүйке және қанайналым жүйесін салыстыра отырып,жануарлар тобында кластан класқа,типтен типке жүйелердің күрделенуін үздіксіз қатарына бақылау жасады.
Э.Жоффруа Сент-Илер қазіргі жануарлар мен қазбадан табылған жануарлардың құрылысындағы айырмашылықтың болуы ішкі және сыртқы табиғи себептерге байланысты организмнің өзгерістерге ұшырауын деп түсіндірді.
Анатомиялық дәлелдемелер ГОМОЛОГИЯЛЫҚ және АНАТОЛОГИЯЛЫҚ мүшелер деп бөлінеді: гомологиялық -қүрылыс мен шығу тегі бір-бірәне сәйкес келетін мүшелер.Мысалы-барлық жабық тұқымды өсімдіктердің гүлдерінде тостағанша мен күлте жапырақшаларының ижәне аталығы мен аналығынығ болуы олардың генетикалық жақындығын көрсетеді.Сондай-ақ өсімдіктерде болатын түрөзгерістер.
аналогиялық мүшелер -құрылысы мен шығу тегі басқа мүшелер.Мысалы-әртүрлі жүйелік топтарға жататын көптеген жануарлар мен өсімдіктердің ұқсас қызмет атқаратын мүшелері бар.Мысалы,құстың,жарғанаттың,көбелектің ұшу қанаттары тек қанаттары әртүрлі орналасады.
9-билет. Нейронның түрлері.
Нейрон-жүйке жұйесінің құрылымдыық және қызмет атқару бірлігі.Ол ақпарат қабылдауға,өңдеуге,кодтауға,таратуға,сақтау,тітіркенуге жауап беретін қабілетке ие.
Нейрон құрылысы бойынша 3-ке бөлінеді 1-Униполярлы немесе псевдоуниполярлы нейрондар Олар сомадан шығатын екі жақты кеңеюі бар және дендрит ретінде де, аксон ретінде де (кіру және шығу) әрекет ететін нейрондар. Олар әдетте сенсорлық нейрондар, яғни афферентті.Шайнау бұлшықеттерінің проприоцепциялық сезімталдығын қамтамасыз етеді,ауырсыну,температура,жанасу,тербеліс сезімталдығына жауап береді.
