2. Бозе-Эйнштейн және Ферми-Дирак кванттық статистикалары туралы Кванттық статистикада сондай-ақ, бірдей бөлшектердің жиынынан құралатын жүйенің берілген кванттық күйін толтырудың деңгейін көрсететін толтыру саны деп аталатынкванттық сандар жиынымен берілген кванттық күйдің негізгі сипаттамасы болып табылатын квазибөлшектердің идеалды газының моделі қолданылады.
Бөлшектер жүйесі спиндік саны жартылай сандарға тен болатын фермион бөлшектерінен түзілсе, онда толтыру сандары тек екі мәнді ғана қабылдайды, яғни бос күйлер үшін 0 мәнді де, толтырылган күйлер үшін 1 мәнді болады.
Сонымеи барлык толтыру сандары жүйедегі бөлшектер санына тең болуы керек. Сөйтіп, берілген кванттык күйдегі бөлшектердің орташа санын кванттық статистика көмегімен есептеуге болады.
Ендеше идеал газдағы бозон бөлшектерініңорташа санын Бозе— Эйниітейннің кванттық, статистикасы бойынша есептеуге болады. Д. Бозе (1858—1937)—үнді физигі. Сонда бозондардың энергиясы бойынша үлестірілуі Гиббстік канондык үлестірілуіне негізделген. Яғни, Бозе — Эйнштенннің кванттык статнстикасы бойынша бөлшектердің орташа толтырылу саны мына өрнек бойынша есептеледі:
мұндағы — энергиясыкванттык күйдегі бозондардын орташа саны, Т— термодинамикалык температура, k— Больцман тұ- рактысы, — энергияның нормалану тұрақтысы.
Ферми-Дирак таралуы Фермиондардан түзілетін идеал фермигаздар Ферми — Дирактың кванттық статистикасымен сипатталады. Олай болса, ФермиДирактың (Э. Ферми 1901 — 1954 ж. өмір сүрген итальян физигі) кванттық статистикасы бойынша бөлшектердің орташа толтыру саны мына формула бойынша өрнектеледі:
мұндағы — энерпіясы Еп кванттык, күйдегі фермиондардыңорташа саны, — нормалану тұрақтысы немесе Ферми энергиясыдеп аталады.
3.Нүкте радиусы 4 м шеңбер бойымен мынандай теңдеубойынша айналды. 2с мезеттегі жылдамдығын,нормалдық және толық үдеулерді анықтау керек. №20 билет
