№1 дәріс: Әдебиет пен эстетика. Сөз өнері жайлы ұғым. Қарастырылатын сұрақтар



Pdf көрінісі
бет18/24
Дата23.12.2023
өлшемі261,19 Kb.
#143066
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   24
пернелеу,
яғни аллегорияда
жай ұғым қалпындағы дерексіз
нәрселер көзге көрінер деректі нәрсеге
ауыстырылады.
1.
Астарлау – символ –
(грекше – шартты белгі) – бір
нәрсені не құбылысты тура суреттемей, бұларға ұқсас
басқа бір нәрсеге, не құбылысқа құпия теліп, ойды
ашық айтпай, тұспалмен түсіндіру. Мысалы:
Пушкиннің «Анчары», Лермонтовтың «Жалғыз
желкені», Мағжанның «Тоқсанның тобы» мен
«Қойлыбайдың қобызы» - символмен жазылған
шығармалар. Әртүрлі түстер.
1
ФКазНПУ 0703-03-18(1) Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Екінші басылым


2.
Метонимия –
алмастыру – (гр. –қайтадан атау) -
өзара шектес заттар мен себептес құбылыстардың
өзара байланысты ұғымдар мен шартты сөздердің
бірінің орнына бірін қолдану. Мысалы, Үйі мәз боп қой
сойды, Сүйіншіге шапқанға (Абай). Қасиетті қабірге
қасіретті Герат жас төкті. Навоидің қазасына Герат
тұрғындарының қайғырғанын Айбек ақын осылай
жеткізген.
3.
Синекдоха –
мегзеу – (грекше – арақатысын ашу) –
бүтіннің орнына бөлшекті, бөлшектің орнына бүтінді
қолдану. Мысалы: Төрт өрме қамшы сарт етті, Арғымақ
атқып жұлқынды. Топылдап тиген тұяқтан, тозаңы
жердің өрілді. (Қ.Шаңғытбаев). - Әй, сақал! Бұл арадан
Плюшкинге қалай баруға болады? (Гоголь).
4.
Ирония –
кекесін – (грекше - келемеждеу). Абай
аудармасындағы:
Мысқыл
 
– сарказм- ащы кекесінді көбінесе
бүкпелемей, сыпайыламай, ашық, тура айту, әзілден
әшкерелеудің басым болуы. Сұлтанмахмұттың
«Сымбатты сұлуға» өлеңі.
5.
Троптың бір түрі
– ұлғайту –
гипербола

ұлғайтып суреттеу. Батырлар жырынан көптеп
мысалдар келтіруге болады.
Литота – кішірейту 
– кішірейте суреттеу.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   24




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет