1-дәріс. Жазудың пайда болуы мен дамуы. Жазудың маңызы мен қызметі


V  ғ. дейді.  Алайда осы жазумен жазылған кейбір ежелг і



Pdf көрінісі
бет5/30
Дата22.09.2023
өлшемі1,13 Mb.
#109772
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30

ғ. дейді. 
Алайда осы жазумен жазылған кейбір ежелг
і 
ескерткіштердің уақыты б.з.д. XVIII ғ. 
ме
ң
зейді. Ерекшелігі бұл жазу әуел баста таза дауыссыз 
д
ыбыстардан тұрды. Бұған семит 
тобына жа
т
атын тілдердің жазуы жатады: қазір қолданылмайтын финикий, ең көне еврей 
жазуы, арамей, оңтүст
і
к араб жазуы т.б. Әріп жазуында дауысты дыбыстарды
ң 
пайда 
болуы б.з.д. ІХ ғ. грек алфавитінен б
а
сталады. Грек әліпбиі финикийдің негізінде пайда 
бол
д
ы. Бұл кезеңде жазу солдан оңға көшті. Ш
ы
ғыс елдерінің әліпбиі арамейден, ал батыс 
елдерінікі грек жазуынан бастау алады. Арамей жа
з
уынан семит тілдері, Үндістан, 
Оңтүстік-Шығыс Азия елдерінің, еврей әліпбиі, еирия, моңғол, ара
б
, орхон-енисей, армян, 
грузин жазулары, грек жазуынан латын, кириллица жазулары, келіп шыққан. 
Б
үгінгі 
уақытта әлемнің 90 пайыздан астамы осы әрîп жаз
у
ын қолданады. 
Енді жазуға қатысты кейбір 
ұ
ғымдарға қысқаша түсініктеме бере кетейік. 
Әліпби (алфавит — 
гр.т. 
a
l
phabetos
деген алғашқы әрштерîнен алынған) — жазу 
жүйесіндегі таңбалардың стандартты жиын
т
ығы; әлîпбиде қабылданған әрштердщ р
е
ті. 
Біз жоғарыда ең алғашқыда тек дауыссыз дыбыст
а
рдың болғандығын айттық. Уақыт өте 
келе 
д
ауыссыз дыбыстардың негізінде дауысты дыбыстар п
а
йда болып, қажеттілікке 
байланысты әрîп
т
ермен шартты түрде таңбалана бастады. Әрбîр әлîпби жүйесіндегі 
әрштердщ өзіндік атаулары бар. Ол түрлі тілде түрліше дыбысталады. Әрштердщ 
әлîп


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет