Байқау және байқағыштық.
Айналадағы қоршаған дүниені тану процесінен қабылдау байқауға ауыса алады.
Байқау дегеніміз – адамдардың танып білгісі келген объектіні мақсатты жоспарлы түрде қабылдауы. Егер адам жүйелі түрде байқауға жаттықса, байқау мәдениетін жетілдірсе, онда оның бойында байқағыштық деген қасиет дамиды. Байқағыштық дегеніміз – кез – келген уақытта кӛзге ілінбейтін, ерекшеліктерді елей білу. Мысалы: бүркіт пен тазының арасындағы шайқастың ұсақ түйектерін тек жақсы аңшы ғана байқай алады.Осы суретті А.Құнанбаев
«Қансонарда бүркітші шығады аңға» деген ӛлеңінде жақсы кӛрсеткен:
«Біреуі кӛк, біреуі – жер тағысы Адам үшін батысып қызыл қанға. Қар аппақ, бүркіт қара, түлкі қызыл Ұқсайды қаса сұлу шомылғанға» -
деген ӛлең жолдарында кез – келген адамға байқала бермейтін кӛріністер сӛз болып отыр.
Байқағыштық жаңа фактілерді білуге құмарлықты, оларды егжей – тегжейлі білуді, жіті кӛру мен қалтқысыз естуді, бір зат пен екінші заттың байланысын аңғара білуді қажет етеді. Байқағыштық қасиет – адамның ӛмір сүрген ортасына, алған тәлім – тәрбиесіне, мамандығына, айналысқан кәсібіне байланысты.
Байқағыштық - ӛмірдің әр саласы үшін ӛте қажетті қасиет. Ол, әсіресе ғылыми жұмыста, мұғалімдік, дәрігерлік қызметте, ақын – жазушы, суретшілердің ӛмірінде ерекше орын алады.
Достарыңызбен бөлісу: |