№1 дәріс Тақырыбы: Экскурсияның негізгі функциялары мен белгілері Дәріс мақсаты
қүралдар пайдаланылады. Алашаны Қазакстанның әр жерлерінде жергілікті дәстүрге сай
жүктеу/скачать 1,22 Mb. Pdf көрінісі
|
| қүралдар
пайдаланылады. Алашаны Қазакстанның әр жерлерінде жергілікті дәстүрге сай, әр түрлі стіп тоқиды. "ораша теру" тәсілдерімен баулар, алашалар, ал өрмектің аркауы бір түсті кіптен тоқылады. Бүған көбінесе ак не қызыл түсті жіптер пайдаланылады. Току барысында әр түсті жіптердан өрнек салып, оның жібі өрнектін ерсісіне кольіімен оралып, арқаумен бекітіледі. Бір түсті теру мәнерімен тек баскүрды тоқиды . Тақыр алаша тоқу немесе тақыр кілем тоқу Қазақстанда, әсіресе Қызылордада дамыған. Оны кейде, ақ жіп пен қара жіпті токиды. Тақыр алаша току әдісінде жиі пайдаланылатын өрнектердің түрлері: жіліншек, омыртқа, кеңірдек, көлденең жолақ кейде ұзын жолақтар. Желі (керме) - киізден, өрнекті, түкті, түксіз алашалардың күрынан жасалады. Көлемі 50 х 100 сантиметр. Екі жанына шашақтар салынады, түбінің үзына бойына кесте тігіледі. Ал жоғарғы жағында өрілген екі бауы болады, осы баумеы киіз үйдің керегесіне байлап қояды. Желіні түрмыста колданылатын жүмсак заттар, күнделікті үсталмайтын кішкентай кілемшелер, ішкі - сыртқы киімдерді салуға пайдаланылады. Аяққап - киізден шашақтап, әшекейлеп жасалған ыдыс - аяқ салатын дорба. Мал шаруасында қазан басында үсталатын аяқ - табакты жинактап, таза сақтау үшін жасалған аяққап көшпелі халықтың үй мүлкінің бірі болып саналады. Аяққаптың жасалуы әр жерде әр түрлі болады. Ою - өрнегі кебіне алаша, кілем текемет өрнектеріне үксас. Аяккап, кір салғыш, кол дорба - терме алашадай өрмек күрылып, токылып дайындалмаған. Бүл заттарды кішкене кілем, алашалардың өрнекті түсын ойып алып, сонан жасай берген. Шараушылыкқа керек заттың кайсысына болса да ор шебер өз тарапынан түрлі жаңалық енгізіп, току, өру, есу жүмыстарып байытып отырған. Сонымен бірге шеберлер ою салуда кең таралған мүйіз тектес және өсімдік өрнектерімен қатар, жүктеу/скачать 1,22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|