Прокаттау Металды прокат әдісімен өңдегенде оны қарама-қарсы бағытта айналып тұрған екі біліктің арасына еңгізіп қысады. Нәтижеде металл жұқарып, оның ені мен ұзындығы артады.
Прокаттау процесінде металдың соңғы ұзындығы бастапқы ұзындығынан неше есе артық болса, бастапқы көлденең қимасының ауданы соңғы көлденең қимасының ауданынан сонша есе артық болады.
Прокат процесінде прокатталған металл мен біліктердің бетіне үйкеліс пайда болады.
Үйкеліс күшінің шамасы иілу бұрышына байланысты. Үйкеліс күші мен үйкеліс коэффициентін арттыру үшін кейде прокат стандарын біліктерінің бетіне әр түрлі өрнектер салады. ИІлу бұрышының шамасы металдарды суық күйде прокаттағанда 3-80, ыстық күйде прокаттағанда 15-220, біліктің беті өрнектеліп, ыстық күйде прокаттағанда 27-340-қа жетеді.
Прокаттау процесі металл кесектерін прокаттауға дайындау, металл кесектерін қыздыру, прокатталған металды суыту, прокатталған бұйымдардың кем-кетігін түзету сияқты кезеңдерден тұрады.
Прокат стандардың классификациясы Прокат стандары өнделген металл өнімдерінің қолданылуына және жұмыс клеттерінің орналасуына қарай былайна классификацияланады:
металл өнімдері қолданылуына қарай шала және дайын өнім шығаратын;
ал жұмыс клеттерінің орналасуына қарай:
линиялық (тізбектік), реттік, шахматтық, үздіксіз, жартылай үздіксіз стандар болып бірнеше топқа бөлінеді.
Құрылыс машина жасау өнеркәсібінде қолданылатын металл бұйымдары негізінен тізбектік, үздіксіз стандарда өңделеді.
Шала прокат өнімдерін алу Прокат өндірісінің шикізаты түрлі қалыпты және салмағы да әр түрлі металл кесектері болып табылады. Металл кесектерін прокат стандарыда өңдеу арқылы олардан рельс, қаңылтыр, құбырлар т.б. бұйымдар жасайды. Блюмс, сляб пен сом темірлер блюминг, слябинг, қаусырма (обжимные), үздіксіз шала өнім дайындайтын тізбектік стандарда прокатталады. Бұл стандардың ерекшелігі олардың шала өнімді бір рет қыздыру арқылы прокаттайтындығында. Блюмингтердің дуо, трио түрлерінің жоғары білігі металл кесегінің қалдығына байланысты тік жазықтықта жоғары немесе төмен түсіріледі. Қыздыру арқылы өнделетін металдың қалыңдығына байланысты жоғары білікті бір орынға бекіту метал кесегін блюмингке салудан бұрын орындалады.
Блюмингтерде металл бір бағытта өңделген, сол біліктердің айналу бағыты өзгертіліп, қарама-қарсы бағытта өңделеді. Блюминг біліктерінің диаметрі 85-140 мм, ал блюмстің диаметрі 54 мм болады.
Слябинг көлденең және тік бағытта бір-біріне жақын орналасқан екі жұмыс клеттерінен тұрады. Тік орналасқан клеть болғандықтан, слябингте сом темірдің екі бүйір беті де өңделеді. Слябинтте сом темірдің прокаттау арқылы өлшемдері 65х250 мм, 600-1900 мм слябтер алынады.