1. Фольклор жанрлары. Фольклор, оның ерекшеліктері мен жіктелуі


Қиял-ғажайып ертегілер - қазақ ауызәдебиетінің ең көне жанрларының бірі



бет54/148
Дата26.04.2022
өлшемі266,62 Kb.
#32361
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   148
Байланысты:
1. Ôîëüêëîð æàíðëàðû. Ôîëüêëîð, îíû? åðåêøåë³êòåð³ ìåí æ³êòåëó³

61.Қиял-ғажайып ертегілер - қазақ ауызәдебиетінің ең көне жанрларының бірі. 

 

Қазақ ертегілері мазмұнына қарай :



1.Қиял – ғажайып ертегілер.

2.Хайуанаттар жайындағы ертегілер.

3.Тұрмыс – салт ертегілер және аңыздар.

       Қиял ғажайып ертегілер қазақ ертегілерінің ішінде еңкөнесі болып табылады. Көп дәуірді бастан кешірген, өзгерістерге көп ұшыраған. Қиял-ғажайып ертегілерініңекі саласы бар: 

бірі қазақ ертегілерінің өз тумасы, 

сырттан келген ертегілер (үнді, парсы, араб, моңғол, Алтай, Сібір елдерінен келген ертегілер)

Сырттан келген ертегілер қазақ ертегілерімен араласып, жаға бір мазмұнға, түрге ие болған. 

Қазақ қиял- ғажайып ертегілерінің кейіпкерлері;

ай десе-аузы, күн десе-көзі бар сұлу

алтын шашты қыз

жалмауыз кемпір

жезтырнақ

жалғыз көзді жалмауыз

мыстан кемпір

айдаһар

жеті басты жылан

алып қара құс

тұлпар ат

басы алтын, арты күміс киік 

Бұлардың бір тобы ертегі кейіпкерінің досы болса, біртобы қас жауы болып әрекет етеді. Бұл кейіпкерлердіңарасында кейде дос, кейде қас болып кездесетіндері дебар. Оларға: таусоғар, көлжұтар, көреген, желаяқ, саққұлақ, жұмбақ жар, жылан патшасы, басы алтын киікжатады. Қиял ғажайып ертегілерінде зұлымдықтыжеңетін күш- адам. Ол не әлсіз бала жігіт, не кедейдіңжалғызы, не адал еңбекпен күнін көрген аңшы мен мерген ер болып келеді. 

 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   148




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет